نفر اول دنیای فناوری و کارآفرینی

ایلان ماسک که ریاست شرکت‌های بزرگی مثل اسپیس ایکس و تسلا را برعهده دارد، از مشهورترین کارآفرینان این روزهای دنیای فناوری است. آنچه او را از دیگر افراد فعال در زمینه‌های مشابه متمایز می‌کند، شخصیت کاریزماتیکش و علاقه‌ عجیب رسانه‌ها و دوستداران دنیای تکنولوژی به اوست. آشنایی با ویژگی‌های رفتاری و زندگی‌نامه‌ ایلان ماسک می‌تواند درس‌های بسیاری برای کارآفرینان جوانی داشته باشد که قصد دارند در زمینه‌ تکنولوژی دست به نوآوری بزنند. ایلان ماسک، دومین کارآفرین (اولین نفر جیمز اچ کلارک بود) در «سیلیکون ولی» بود که موفق شد 3 شرکت (پی پل، اسپیس ایکس و تسلا موتورز) را با ارزشی بیش از یک‌میلیارد دلار ایجاد کند. ایلان ماسک به‌عنوان یکی از 10شخصیت تأثیرگذار جهان انتخاب شده است.

تاجر از همان کودکی
ایلان ماسک در سال 1971در شهر پرتوریای آفریقای جنوبی به دنیا آمد. مادرش یک مدل کانادایی و پدرش مهندس الکترومکانیک اهل آفریقای جنوبی است. پس از اینکه پدر و مادر ماسک در سال 1980از یکدیگر جدا شدند، ایلان نوجوان به همراه خواهر و برادر کوچک‌تر خود به زندگی همراه با پدرشان ادامه دادند. در 10سالگی متوجه شد که به کامپیوتر و برنامه‌نویسی علاقه دارد. او سپس به‌صورت خودآموز به یادگیری برنامه‌نویسی روی آورد و در سن‌12سالگی نخستین بازی ویدئویی خود را که با زبان بیسیک نوشته شده بود، به قیمت 500دلار فروخت. علاوه بر علاقه فراوان به تکنولوژی و برنامه‌نویسی، ماسک از همان کودکی یک تاجر بالقوه نیز بود. او با ایده‌های تجاری جذاب خود، چندین بار برادر، خواهر و پسرعموهایش را به کارهایی مانند «فروش تخم‌مرغ عید پاک» در محله‌شان راضی کرده بود و از این راه به نوعی از آنها برای کسب درآمد استفاده می‌کرد.

درس و کارآفرینی همزمان
ماسک جوان پس از اتمام تحصیل در دبیرستان، در سال1989، درست قبل از تولد 18سالگی، برای اینکه بتواند از خدمت سربازی در ارتش آفریقای جنوبی فرار کند، پس از اینکه توانست از طریق مادرش شهروندی کانادا را به‌دست بیاورد، به این کشور مهاجرت کرد. در سن 19سالگی ماسک برای تحصیل در مقطع پذیرفته شد. او پس از گذشت 2سال از تحصیل خود، به دانشگاه پنسیلوانیا در آمریکا منتقل شد و موفق به اخذ همزمان دو مدرک کارشناسی فیزیک و کارشناسی اقتصاد در سن 24سالگی شد. بعدها او تصمیم گرفت از ادامه‌ تحصیل انصراف بدهد تا بتواند با تمرکز بیشتری ایده‌های کارآفرینانه‌ خود در زمینه‌های اینترنت، انرژی‌های تجدید‌پذیر و فناوری‌های فضایی را دنبال کند.

آغاز موفقیت‌ها
در سال 1995ماسک و برادرش کیمبال، با سرمایه 28هزار دلاری پدرشان شرکت نرم‌افزاری و اینترنتی Zip2  را تأسیس کردند. شرکت تازه تأسیس آنها راهنمای اینترنتی را در اختیار صنعت چاپ روزنامه قرار می‌داد. شرکت نوپا به سرعت به موفقیت رسید و آنها توانستند با روزنامه‌های بزرگی چون نیویورک تایمز و شیکاگو تریبیون همکاری کنند. ایلان ماسک قبل از رسیدن به سن‌30سالگی میلیونر شد و برای پروژه‌های بعدی خود پول کافی به‌دست آورد. در سال‌2001 ماسک به همراه 2تن از دوستان خود به مسکو رفت تا برای پروژه‌های فضایی خود تعدادی موشک قاره‌پیمای دست‌دوم از روسیه بخرد. به‌گفته‌ دوست ماسک، روس‌ها که به او به چشم یک تازه‌کار نگاه می‌کردند، مرتبا او را مسخره می‌کردند. در نتیجه ماسک و دوستانش مجبور شدند دست خالی به آمریکا بازگردند.

سرسخت در راه اهداف
ماسک می‌گوید زمانی که در دانشگاه مشغول به تحصیل بود، همواره دوست داشت در فعالیت‌هایی شرکت کند که در نهایت منجر به تغییردادن دنیا بشوند. پس از اینکه او به لطف پروژه‌های اولیه‌اش مانند Zip2  و PayPal به ثروت فراوانی رسید و میلیونر شد، درحالی‌که می‌توانست از دنیای کسب‌و‌کار به کل کنار بکشد یا به‌دنبال کسب‌وکارهایی با درآمد بیشتر و ریسک کمتر برود، تصمیم گرفت علایق خود را دنبال کند. ماشین‌های الکتریکی، پنل‌های خورشیدی و مأموریت‌های فضایی، کسب‌وکارهایی بدون دردسر و سودآور نیستند. اوضاع برای تسلا و اسپیس ایکس همواره به خوبی امروز نبوده است و به‌گفته خود ماسک، شرکت‌هایش چندین بار تا مرز ورشکستگی پیش رفته‌اند و او تمامی سرمایه خود را از دست داده است. امروز ماسک با در اختیار داشتن 5/11میلیارد دلار ثروت شخصی، هشتاد و سومین فرد ثروتمند زمین است و فوربز او را در رتبه بیست و یکم قدرتمندترین افراد جهان قرار داده است.

پرسر و صدا در شبکه‌های اجتماعی
ماسک، فعالیتی جدی در شبکه‌ اجتماعی توییتر دارد و عموما اخبار شرکت‌ها، ایده‌های جدید و انتقاداتش را از طریق این کانال منتشر می‌کند. توییت‌های او در سال۲۰۱۸ بیش از همیشه جنجالی شد و اخبار ضد‌و نقیض او در مورد خصوصی‌سازی تسلا، سرانجام دردسرساز شد تا اینکه کمیسیون بورس و اوراق بهادار آمریکا او را در تاریخ 30سپتامبر این سال به کناره‌گیری از هیأت مدیره‌ این شرکت محکوم کرد. تسلا تا 3سال از این سمت کنار گذاشته شده و محکوم به پرداخت جریمه‌ 20میلیون دلاری نیز هست. البته او هنوز می‌تواند به‌عنوان مدیرعامل در تسلا فعالیت کند. ماسک در اظهارنظری گفته است: من به چیزهایی علاقه دارم که دنیا را تغییر می‌دهند و بر آینده تأثیر می‌گذارند؛ تکنولوژی‌های شگفت‌انگیزی که وقتی آنها را می‌بینید با خود می‌گویید «چطور چنین چیزی اتفاق افتاده؟ اصلا چطور چنین چیزی ممکن است؟»