وقایع ‌ اتفاقیه ایران در رسانه‌های جهان

هدا عربشاهی - روزنامه‌نگار

ایران به‌عنوان مهم‌ترین کشور منطقه خاورمیانه از دیرباز در کانون توجه رسانه‌های بین‌المللی قرار داشته است. حضور خبرنگاران خارجی در کشورمان در بزنگاه‌ها و رویدادهای مهمی چون انتخابات، مهر تأییدی بر این توجه است. از آنجا که، هر خبرنگاری برپایه سیاست‌های رسانه متبوع خودش رویکرد خاصی را در بیان خبرها دارد، با تجمیع این تکثر دیدگاه می‌تواند به نگاهی کلی از بازتاب وقایع مهم ایران در سطح بین‌المللی دست یافت..

ایران از نگاه دیگران
مذاکرات برجام در وین، تنش‌هایی که در هفته‌های اخیر میان ایران و جمهوری آذربایجان ایجاد شده، بازدید وزیر امور خارجه ایران از سوریه، رزمایش مشترک، خروج ابرنفتکش ایران از آب‌های ونزوئلا، دفع دزدان دریایی از کشتی‌های ایرانی در خلیج عدن و درگذشت ابوالحسن بنی‌صدر در پاریس از مهم‌ترین رویدادهای مربوط به ایران بودند که در یک‌ماه اخیر در رسانه‌های کشورهای دیگر مورد توجه قرار گرفته‌اند.

خبرگزاری رویترز
 ابرنفتکش ایرانی و دفع دزدان دریایی در خلیج عدن
15اکتبر رویترز در گزارش مبسوطی باعنوان «ایران آمادگی ازسرگیری مذاکرات وین را ندارد؛ اول برنامه نشست بروکسل» به‌نقل از یک مقام ارشد اتحادیه اروپا نوشت: این مقام مسئول که نخواست نامش فاش شود به خبرنگاران گفت: «آنها هنوز آماده مشارکت در وین نیستند.» و افزود که معتقد است تهران «کاملاً تصمیم گرفته به وین برگردد و مذاکرات را به سرانجام برساند.» این مقام ارشد که نشست بروکسل را «ایده خوبی» توصیف کرد گفت این دیدار به هر دوطرف فرصت می‌دهد تا متونی را که از ‌ماه ژوئن روی میزهستند بررسی و مسائلی را که ممکن است تیم مذاکره‌کننده جدید ایران داشته باشد روشن کنند.
رویترز در ادامه به سفر انریکه مورا به تهران اشاره کرد و نوشت: مدیر سیاسی اتحادیه اروپا و هماهنگ‌کننده اصلی مذاکرات، پنجشنبه و چهار‌ماه پس ‌از ازسرگیری مذاکرات بین ایران و قدرت‌های جهانی در تهران بود تا با اعضای تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای ایران دیدار کند. ابراهیم رئیسی، رئیس‌جمهور ایران، تاکنون از ادامه مذاکرات غیرمستقیم با آمریکا در وین خودداری کرده است. پس از سفر مورا، وزارت خارجه ایران اعلام کرد که در روزهای آینده با اتحادیه اروپا در بروکسل مذاکره خواهد کرد.
آن کلر لجندر، سخنگوی وزارت امور خارجه فرانسه هم گفت که مذاکرات باید فوراً برای دستیابی سریع به توافق از نقطه‌ای که در ‌ماه ژوئن متوقف شده بود از سر گرفته شود.
این خبرگزاری 16اکتبر با تیتر «نیروی دریایی ایران حمله دزدان دریایی به نفتکش ایرانی را خنثی می‌کند» به خبر دفع حمله دزدان دریایی به کاروان تجاری ایرانی توسط تکاوران ناوگروه78 نیروی دریایی ارتش در خلیج عدن پرداخت و در انتها نوشت: نیروی دریایی ایران در سال‌های اخیر با گسترش ناوهایش به اقیانوس هند و خلیج عدن اعزام شده است تا از کشتی‌های ایرانی در برابر حملات دزدان دریایی سومالی محافظت کند.
گزارشی با تیتر «ابرنفتکش ایرانی برای انتقال نفت سنگین از ونزوئلا حرکت می‌کند» هم مطلب دیگری بود که رویترز 17اکتبر درباره ایران نوشت. در این گزارش آمده است: براساس اسنادی که رویترز و سرویس‌های ردیابی کشتی‌ها مشاهده کرده‌اند روز شنبه یک نفتکش با پرچم ایران قصد داشت با 2میلیون بشکه نفت خام سنگین که توسط شرکت نفتی دولتیPDVSA تهیه شده بود از آب‌های ونزوئلا حرکت کند. این محموله بخشی از توافق PDVSA و همتای ایرانی‌اش، شرکت ملی نفت ایران (NIOC)، است که میعانات گازی ایران را با نفت خام مِرِی ونزوئلا مبادله می‌کند.‌ ماه سپتامبر این کشتی درحالی‌که 2.1میلیون بشکه میعانات گازی ایران را حمل می‌کرد به ونزوئلا وارد شد.

خبرگزاری الجزیره
مذاکرات برجام و توافق میان ایران و جمهوری آذربایجان
9اکتبر، الجزیره در گزارشی به سفر حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه ایران، به سوریه و دیدار با بشار اسد، رئیس‌جمهور این کشور پرداخت. در این گزارش، الجزیره نوشت: امیرعبداللهیان مدت کوتاهی پس‌ از ورود به دمشق درجمع خبرنگاران گفت که ایران و سوریه به‌تازگی برای تقویت روابط اقتصادی، تجاری و گردشگری به توافق رسیده‌اند و بدون ارائه جزئیات بیشتری اظهار داشت که این توافق‌ها به‌زودی به اجرا در خواهد آمد. همچنین امیرعبداللهیان به اسد گفت که ایران برای از سرگیری مذاکرات درباره بازگرداندن توافق هسته‌ای2015 با قدرت‌های جهانی، به وین باز خواهد گشت اما به‌دنبال راستی‌آزمایی لغو تحریم‌ها و تضمین‌های لازم است که به‌گونه‌ای قدرت‌های غربی این‌بار به‌طور کامل به تعهداتشان عمل کنند. ایالات ‌متحده در سال2018 این توافق را به‌طور یکجانبه کنار گذاشت و ایران معتقد است اروپا هم شریک اوست زیرا از تحریم‌های واشنگتن حتی در ‌مواقعی که مانع تجارت بشردوستانه می‌شد تبعیت کرد. این سومین توقف در سفر منطقه‌ای امیرعبداللهیان پس ‌از دیدار از روسیه و لبنان برای مذاکرات در سطوح بالاست.
خبرگزاری الجزیره 12اکتبر به خبر رزمایش مشترک میان ارتش و سپاه پاسداران جمهوری اسلامی ایران پرداخت و نوشت: ارتش و سپاه پاسداران انقلاب اسلامی رزمایش نظامی مشترکی را با محوریت پدافند هوایی آغاز کرده‌اند که به‌گفته آنها نیمی‌از حریم هوایی کشور را شامل می‌شود. رهبری این رزمایش دوروزه را که از ساعات اولیه سه‌شنبه در منطقه کویر مرکزی ایران آغاز شد ستاد پدافند هوایی خاتم‌الانبیا به‌عهده داشت. در خاتمه این گزارش آمده است: رژیم صهیونیستی در ماه‌های اخیر بارها درباره پیشرفت برنامه هسته‌ای ایران هشدار داده است.‌ ماه گذشته، آویو کوهاوی، رئیس ستاد کل نیروهای مسلح این رژیم، گفت اسرائیل‌ برنامه‌های نظامی‌اش را برای حمله به ایران برای مقابله با تلاش‌های هسته‌ای این کشور بسیار تسریع کرده است. اما مقامات ایرانی همچنان تأکید می‌کنند که این کشور هرگز به‌دنبال بمب هسته‌ای نخواهد بود و رزمایش‌های اخیر درحالی برگزار می‌شود که هم ارتش ایران و هم سپاه رزمایش‌هایی را انجام داده و مناطق ‌شمال‌ غربی در مرز با جمهوری آذربایجان‌ را مسلح کرده‌اند. ایران اعلام کرده است که علاوه بر نیروهای تروریستی که سال گذشته به جنگ 44روزه آذربایجان و ارمنستان وارد شده‌اند، از حضور دارایی‌های رژیم صهیونیستی در نزدیکی مرزهایش نگران است. در گزارش دیگری باعنوان «توافق آذربایجان و ایران برای بهبود روابط از طریق گفت‌وگو» که 13اکتبر در خروجی سایت الجزیره قرار گرفت این خبرگزاری نوشت: جمهوری آذربایجان چندهفته پس ‌از آنکه روابطش بر سر ادعاهای تهران مبنی‌بر فعالیت ارتش رژیم صهیونیستی در این کشور متشنج شد می‌گوید که با حل دیپلماتیک بحران با ایران از طریق گفت‌وگو موافقت کرده است. وزارت خارجه جمهوری آذربایجان روز چهارشنبه اعلام کرد که این پیشرفت در مذاکرات تلفنی بین جیحون بایراموف، وزیر امور خارجه و حسین امیرعبداللهیان، همتای ایرانی‌اش، حاصل شده است. سال گذشته، هواپیماهای بدون سرنشین مجهز رژیم صهیونیستی به آذربایجان کمک کردند تا در طول جنگ شش‌هفته‌ای بر سر منطقه مورد مناقشه قره‌باغ، ارمنستان را شکست دهد. جنگ سال گذشته با آتش‌بس و میانجیگری روسیه به پایان رسید. ‌جمهوری آذربایجان و ایران مدت‌هاست درباره حمایت تهران از ارمنستان در مناقشه چنددهه‌ای بر سر منطقه قره‌باغ اختلاف‌نظر داشتند. تصمیم اخیر جمهوری آذربایجان برای وضع مالیات جاده‌ای برای کامیون‌های ایرانی، تنش بین تهران و باکو را تشدید کرده است.

روزنامه گاردین
از توفان شاهین تا تولید اورانیوم 20درصد
گاردین چاپ لندن 4اکتبر در گزارشی با تیتر «توفان شاهین، عمان و ایران را درنوردید» به بررسی شدت این توفان و خسارات جانی و مالی آن در دو کشور ایران و عمان پرداخت و نوشت: اوایل روز یکشنبه علی نیکزاد، نایب‌رئیس مجلس ایران گفت که بیم آن می‌رود که 6ماهیگیردر اثر این توفان جانشان را از دست داده باشند. عباسعلی ارجمندی، فرماندار شهر زابل هم گفت: روز یکشنبه در استان سیستان‌وبلوچستان، 122نفر در پی توفان و گرد‌وغبار ناشی از آن که باعث ایجاد مشکلات چشمی، قلبی و ریوی شد در بیمارستان تحت درمان قرار گرفتند.
10اکتبر هم این روزنامه انگلیسی در گزارشی نوشت: رئیس آژانس انرژی اتمی ایران می‌گوید که ایران بیش از 120کیلوگرم اورانیوم غنی‌شده 20درصد جمع‌آوری کرده است که بسیار بالاتر از سطح مورد توافق در برجام است. ایالات متحده نخستین‌بار در دهه1960 رآکتور تهران را باهدف تولید رادیوایزوتوپ‌ها برای استفاده در درمان‌های پزشکی و کشاورزی به ایران عرضه کرد اما بعد از آن، زیرساخت این رآکتور تغییر کرد تا با اورانیوم غنی‌شده 20درصدی که تولیدش در سال2012 در ایران آغاز شد، کار کند. برآوردها نشان می‌دهد که ایران 84.3کیلوگرم اورانیوم غنی‌شده 20درصد داشته باشد درحالی‌که در آخرین گزارش آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در‌ ماه می، این میزان 62.8کیلوگرم بود. براساس توافق هسته‌ای2015، ایران قصد نداشت اورانیوم را بیش‌از 3.67درصد غنی‌سازی کند که بسیار کمتر از آستانه 90درصد مورد نیاز برای استفاده در سلاح‌های هسته‌ای است. چین، فرانسه، آلمان، بریتانیا و آمریکا طی توافق سال2015 با لغو برخی تحریم‌ها علیه ایران درصورت قطع برنامه هسته‌ای تهران موافقت کردند. اما از زمانی که دونالد ترامپ در سال2018 واشنگتن را از توافق خارج کرد، تهران به‌تدریج تعهداتش را براساس این توافق کاهش داد و ایالات‌ متحده در واکنش به آن، تحریم‌های جدیدی را اعمال کرد.

درگذشت ابوالحسن بنی‌صدر
9اکتبر، درگذشت نخستین رئیس‌جمهور ایران در سن 88سالگی، به تیتر بسیاری از رسانه‌های جهان تبدیل شد که ازآن‌جمله می‌توان به رویترز، الجزیره، فرنس‌پرس، فرنس‌ 24، روزنامه گاردین، روزنامه لارپوبلیکا، رای‌نیوز ایتالیا، نیوزنت و نیوز اینترنشنال اشاره کرد. برای مثال، روزنامه ایتالیایی لارپوبلیکا در این‌خصوص نوشت: ابوالحسن بنی‌صدر، نخستین رئیس‌جمهور ایران پس‌ از انقلاب اسلامی1979، در سن 88سالگی در بیمارستانی در پاریس درگذشت. خانواده او امروز این خبر را اعلام کردند و افزودند که او دوره‌ای طولانی درگیر بیماری بوده است. بنی‌صدر توانست، هم بین روحانیت شیعه و هم بین آنهایی که لباس‌های سبک غربی می‌پوشند جایگاه خودش را محکم کند. تا آنجا که فیلسوف فرانسوی، ژان پل سارتر، حدود 15سال پیش ‌از ریاست‌جمهوری او پیش‌بینی کرد که بنی‌صدر نخستین رئیس‌جمهور ایران خواهد شد. بنی‌صدر سال 1980، پس ‌از سرنگونی سلطنت در این کشور به‌عنوان رئیس‌جمهور انتخاب و یک‌سال بعد برکنار شد.