اینجا موزه نیست، مترو است!

  مهتاب خسروشاهی

شهر و فضاهای مختلف آن، باید آرامش، امنیت، زیبایی و نشاط شهروندان را تامین کند. این مسئله فقط مختص پارک‌ها یا فضاهای تفریحی نیست و درست به‌همین دلیل ورودی و فضاهای داخلی متروها، به یکی از مهم‌ترین نقاط، برای تامین نکاتی که به آن اشاره شد، تبدیل شده‌اند. بنابراین از روی همین برگه‌های روزنامه، در همین دوران کرونا، سفری به 10متروی زیبای جهان داریم تا کمی نفس تازه کنیم.

ایستگاه اول، ستون‌های روستایی
وارد متروی شهر استکهلم، پایتخت کشور سوئد که می‌شوید، مراقب باشید زمین نخورید! چون نمی‌توانید چشم از سقف و در و دیوارهای خطوط متروی این شهر بردارید. تقریبا همه ایستگاه‌های متروی این شهر، شبیه به موزه یا گالری هنری هستند. این طراحی چنان جادوی‌تان می‌کند که احتمالا چند قطار را از دست می‌دهید تا زیبایی سالن‌ها و ورودی‌ها را از دست ندهید! زیباترین ایستگاه خط متروی عظیم شهر استکهلم، ایستگاه « T-Centeralen » است. سه خط در این نقطه به هم تلاقی می‌کنند که مسیر خط آبی آن در 1970 میلادی با خطوط عظیم آبی- سفید طراحی شده و ستون‌های آن برگرفته از نقش‌های روستایی است.
 ویژگی‌: حدود 140هنرمند در 90ایستگاه مترو، نمایشگاه موقت یا دائمی هنری نیز برپا می‌کنند.

ایستگاه دوم، دریا در خشکی
ایتالیا، یعنی هنر؛ یعنی مهد آب‌های زیبا و روانی که چشم را نوازش می‌دهد. سال2010میلادی، همه این زیبایی، در خطوط متروی شهر « ناپل»، به‌ویژه در ایستگاه «تولدو» یک‌ جا جمع شده است. دیوارهای گود شده این مترو که شبیه به تونل‌ است، با موزائیک‌های خاص «ویلیام کنتریج» پوشیده شده است. به‌طوری که وقتی در این مسیر حرکت می‌کنید، انگار داخل دریا قدم گذاشته‌اید.
ویژگی: شیوه طراحی دیوارها به‌گونه‌ای است که وقتی با پله‌برقی از کنار آنها عبور می‌کنید، طیفی از روشن‌ترین آبی تا تیره‌ترین آن را می‌بینید؛ مانند عبور از سطحی‌ترین تا عمیق‌ترین سطح آب دریا.

ایستگاه سوم،صید مروارید
تصور کنید دمای هوا در حوالی مرداد‌ماه به‌نزدیک به 100درجه سانتی‌گراد رسیده است. به کجا پناه می‌برید! یکی از نقاط امن، ایستگاه متروی « خالدبن ولید» در متروی شهر «دوبی» در امارات متحده عربی است. این ایستگاه، ایستگاه متروی معمولی نیست. موضوع این ایستگاه، «آب» است. حرارت مطلوب ایستگاه، لوسترهای فیبر نوری که شبیه به چتر دریایی هستند، کاشی‌های آبی‌رنگ کف با مخلوطی از رنگ آبی و طلایی، هنری است که چشم را خیره می‌کند.
ویژگی: ایستگاه سه طبقه است. درواقع این ایستگاه، با هدف معرفی تاریخ صید ماهی و مروارید در کشور دوبی طراحی شده است.

ایستگاه چهارم،تالار شهر
این ایستگاه ویژه که به ایستگاه «تالار شهر» معروف بوده و برای عموم بسته است، درواقع ایستگاهی تشریفاتی است که برای مقامات محلی ساخته شده است. این ایستگاه فقط به‌مدت 40سال (1945- 1904) فعالیت کرد. برای بازدید می‌توانید از گشت «موزه ترانزیت نیویورک» استفاده کنید. به غیراز این روش، باوجودی که این ایستگاه تقریبا متروکه است، اگر در توقفگاه پُل بروکلین، در قطار شماره 6 بمانید، می‌توانید از این ایستگاه دیدن کنید و از عظمت و زیبایی آن حیرت‌زده شوید.
ویژگی: سقف‌های قوسی، کاشی‌های گوستاوینو و نورگیرهای عظیم، از ویژگی‌های معماری این ایستگاه است. هیچ ایستگاهی در نیویورک به زیبایی این ایستگاه نیست.

ایستگاه ششم،زیردریایی برنجی
اگر شما را به سفر در داخل زیردریایی‌ای برنجی دعوت کنند، چه حسی دارید؟ ورودی متروی ایستگاه «هنر یا آرت» متروی پاریس در کشور فرانسه، شاید خیلی عجیب و غریب نباشد اما با ورود به مترو، انگار که وارد زیردریایی‌ای از جنس آلیاژ برنج شده‌اید. دیوارهای مسی پیچ‌خورده، چرخ‌دهنده‌های عظیم آویزان‌شده از سقف و حفره‌های خاص بدنه مترو، تصویری از حضور در ناوبر- زیردریایی‌ای در قرن نوزدهم میلادی را به ذهن متبادر می‌کند. صندلی‌ها، نقره‌ای- مسی است و سطل‌های زباله نیز دیوارکوب شده‌اند!
ویژگی: این طراحی کار هنرمند بلژیکی «فرانسوا شویتن» است. الهام‌بخش او آثار داستانی ژول‌ورن بوده است. پیشنهاد می‌شود موزه‌های واقع در بالای این مترو را فراموش نکنید تا با دیدن اختراعات عجیب و غریب قرن نوزدهم در این موزه‌ها، شگفت‌زدگی شما کامل شود!

ایستگاه هفتم،دانشگاه کریم
«کریم رشید»، طراح نیویورکی با استفاده از رنگ‌های زنده‌ای مانند صورتی و زرد و استفاده از الگوهای گرافیکی، مجسمه‌های خاص و پله‌‌برقی‌‌ها، ایستگاه دانشگاه شهر ناپلِ ایتالیا را بنا کرد. کف این مترو، طرحی از رنگین‌کمان دارد و استفاده از LED‌های بزرگ، باعث شده تا طرح‌های خاصی نیز روی کف و دیوارها نقش‌بازی کنند. این ایستگاه، یکی از پررفت‌وآمدترین ایستگاه‌های دانشگاهی شهر ناپل است.
ویژگی: طراحی این ایستگاه، آن را به موزه هنرهای انتزاعی تبدیل کرده است. همه طرح‌های استفاده‌شده در این ایستگاه، آووانگارد و منحصربه‌فرد است.

ایستگاه هشتم،بیلبائو
اهالی فوتبال، اسم « بیلبائو»ی اسپانیا را زیاد شنیده‌اند؛ حالا این نقطه، ایستگاه همان اسم معروف است؛ ایستگاه موویا در شهر بیلبائوی کشور اسپانیا. طراحی این ایستگاه در دو مرحله انجام شد. نخست از سال 1988 تا 1995میلادی و سپس از سال 1997 تا 2004. سقف شیشه‌ای مترو، بسیار زیباست و وقتی امتداد آن سر از میدان « موویا» درمی‌آورد، زیبایی میدان را دوچندان می‌کند.
ویژگی: مترو در طراحی از نور طبیعی بهره گرفته است. به این دلیل که سازنده‌ها قصد داشتند به مردم نشان دهند در حضور نور و روشنایی می‌توانند بدون نیاز به هیچ راهنمایی، راه خود را بیابند.

ایستگاه نهم،حکومت زرد
 ایستگاه «کومسومولسکایا» که در شهر مسکو، کشور روسیه واقع شده، بیشتر شبیه به سالن رقص و اپراست تا مترو! این سالن ویژه و خطوط منتهی به آن، در سال1952 میلادی ساخته شد و طراحی ستون‌ها و موزائیک‌های آن، خیره‌کننده است. لوسترها، رنگ زرد خاص فضا و هشت‌موزائیک سقف، فضایی خیره‌کننده ایجاد کرده‌اند.
ویژگی: طراحی سنگین مترو از سخنرانی یکی از رهبران معروف کشور روسیه در زمان جنگ، الهام گرفته شده است. «پاول کورین» و «الکسی شوسف» در همین سالن جایزه هنری خود را دریافت کردند.

ایستگاه دهم،گنبد نور
ایستگاه متروی «بندر کوشونگ» در تایوان به گنبد نور معروف است. این ایستگاه، بزرگ‌ترین سازه شیشه‌ای جهان نیز لقب گرفته است. گنبد نور، بیش از 30متر ارتفاع دارد و در ساخت آن بیش از 4500شیشه رنگی به‌کار رفته که این شیشه‌ها از آلمان به این بندر آورده شده است. ساخت این ایستگاه 4سال به طول انجامید. آثار سه‌بعدی این بنا توسط «سو چیا شین» طراحی شده است. او از معروف‌ترین طراحان سه‌بعدی آثار خیابانی است.
ویژگی: اساس ساخت ایستگاه برپایه آب، آتش، نور و زمین است و به همین دلیل سازنده آن یعنی «نارسیس کوآگلانتا»ی ایتالیایی این سازه را پیامی برای عشق، صبوری و زندگی می‌داند.