قیمت نفت رکورد زد؛ هر بشکه 75دلار

قیمت نفت برنت دریای شمال برای ششمین روز متوالی در معاملات دیروز به 75دلار افزایش یافت و به بالاترین رقم در 3سال و نیم گذشته رسید. از عوامل این افزایش تقویت انتظارات برای کاهش عرضه همزمان با رسیدن تقاضا به سطح رکوردی جدید اعلام شده است.

هر بشکه نفت برنت دریای شمال با 36سنت افزایش 75.07دلار فروخته شد. این نوع نفت در ساعات اولیه معاملات 75.27دلار در هر بشکه فروخته شد که بالاترین رقم از 27نوامبر 2014به شمار می‌رود. افزایش 6روز متوالی نفت برنت،  طولانی‌ترین زمان افزایشی این نوع نفت از‌ماه دسامبر به شمار می‌رود، به‌طوری‌که قیمت‌ها از کمترین رقم 2018در‌ماه فوریه،  تاکنون بیش از 20درصد افزایش یافته است. هر بشکه نفت خام آمریکا نیز با 49سنت افزایش 69.13دلار معامله شد. قیمت این نوع نفت در پنجشنبه گذشته به 69.56دلار در هر بشکه و بالاترین قیمت از 28نوامبر 2014رسید. قیمت‌ها با کاهش تولید اعضای اوپک از ابتدای سال 2017تاکنون تقویت شد. همچنین احتمال تحریم دوباره آمریکا از سوی ایران باعث افزایش قیمت‌ها شد. بانک ای‌ان‌زد اعلام کرد: «قیمت نفت اکنون در بالاترین سطح در 3سال گذشته قرار دارد که در نتیجه تداوم نگرانی‌ها در مورد تنش‌های ژئوپلتیکی در غرب آسیاست که تقریبا نیمی از نفت جهان را تأمین می‌کند.» طبق گزارش خبرگزاری راشاتودی،  هم‌اکنون صندوق‌های سرمایه‌گذاری نفتی به‌شدت در زمینه جذب سرمایه فعال شده‌اند چرا که پیش‌بینی‌ها نشان می‌دهد در آینده نه چندان دور قیمت نفت از مرز 80دلار عبور خواهد کرد. سرعت جذب سرمایه این صندوق‌ها به بالاترین میزان طی سال‌های گذشته رسیده و یکی از علل افزایش قیمت نفت تشدید بحران‌های ژئوپلتیکی در خاورمیانه عنوان شده است. کارشناسان مؤسسه مدیریت سرمایه وست‌بک و کامادیتیزوردکپیتال معتقدند قیمت نفت وست‌تگزاس اینترمدیت آمریکا در آینده خیلی نزدیک از 68دلار در هر بشکه کنونی به 80دلار افزایش خواهد یافت. کاهش تولید نفت آمریکا و برخی شرکت‌های آفریقایی در کنار تشدید مناقشات ژئوپلتیکی در جهان و همچنین بهبود چشم‌انداز اقتصاد جهانی باعث شده است که قیمت نفت طی هفته‌های گذشته افزایش قابل توجهی را تجربه کند. البته اخیراً انتقاد ترامپ به اوپک و متهم کردن این سازمان به بالا نگه داشتن مصنوعی قیمت نفت باعث شد تا هم نفت برنت و هم نفت وست‌تگزاس اینترمدیت آمریکا نیم دلار کاهش قیمت را تجربه کنند. یکی دیگر از موارد تأثیرگذار بر قیمت نفت تهدید ترامپ بر خروج از برجام است که این مسئله نیز فشار افزایش قیمت نفت را بالا برده است. در عین حال عربستان سعودی به‌عنوان بزرگ‌ترین صادرکننده نفت در جهان نیز به‌دنبال بالا بردن و رساندن آن به 80دلار در هر بشکه است تا بتواند بخشی از کسری بودجه خود را جبران کرده و هزینه اجرایی اصلاحات را در این کشور تأمین کند. ازجمله دیگر عوامل تأثیرگذار بر بالا رفتن قیمت نفت در آینده‌ای نزدیک کاهش قابل توجه مازاد عرضه نفت موجود،  تشدید تنش‌ها در سوریه،  بی‌ثباتی تولید لیبی و همچنین کاهش تولید نفت ونزوئلا و نیجریه است.



آمریکا به‌دنبال تسلط بر بازار نفت اروپا

درحالی‌که تلاش‌های اوپک و روسیه برای توازن عرضه و تقاضا در بازار نفت بالاخره به ثمر نشسته و قیمت این محصول استراتژیک به سطح موردنظر صادرکنندگان عمده آن نزدیک شده،  تولیدکنندگان نفت در آمریکا نیز صادرات خود به اروپا را به حداکثر رسانده‌اند تا از ثمرات افزایش قیمت نفت بی‌نصیب نمانند.

طرح فریز نفتی که از سال گذشته میلادی با توافق بین کشورهای عضو اوپک و همراهی روسیه آغاز شد و نتیجه آن کاهش روزانه 1.8میلیون بشکه‌ای عرضه نفت از سوی این کشورها بود،  نقش بسیار مهمی در تغییر وضعیت بازار نفت به نفع عرضه‌کنندگان و رسیدن قیمت نفت به بالاترین میزان آن در 4سال اخیر ایفا کرد. در این میان افزایش قیمت نفت با رشد چشمگیر تولید آن در آمریکا همراه شده است تا به گفته معامله‌گران،  فروش نفت روسیه،  نیجریه و سایر کشورها در بازار اروپا اکنون دشوارتر از سال گذشته شود. یکی از معامله‌گران وابسته به یک پالایشگاه نفتی در حوزه مدیترانه در این خصوص به رویترز می‌گوید: «نفت آمریکا در همه جا عرضه می‌شود و این مسئله فشار بسیار زیادی بر سایر تولیدکنندگان نفت وارد می‌کند.» پیش‌بینی می‌شود متوسط روزانه تولید نفت آمریکا در سال‌جاری میلادی به 10.7میلیون بشکه برسد تا این کشور از لحاظ سطح تولید روزانه نفت،  در ردیف عربستان و روسیه قرار گیرد. بررسی‌های رویترز نشان می‌دهد که آمریکا در 3هفته نخست‌ماه آوریل (11فروردین الی 31فروردین) روزانه به‌طور متوسط حدود 550هزار بشکه نفت به اروپا صادر کرده است. از ابتدای سال‌جاری میلادی نیز 6.8میلیون تن (بیش از 42میلیون بشکه) نفت از آمریکا به اروپا حمل شده است که در قیاس با دوره مشابه سال گذشته نزدیک به 4برابر افزایش نشان می‌دهد.

منابع آگاه در گفت‌وگو با رویترز خاطرنشان کرده‌اند  که صادرات نفت آمریکا به اروپا همچنان در حال افزایش است و هرروز پالایشگاه‌های بیشتری به جمع مشتریان نفت خام آمریکا اضافه می‌شوند؛ پالایشگاه‌هایی که قبل از این کل خوراک خود را از روسیه و کشورهای عضو اوپک تأمین می‌کرده‌اند و اکنون قصد دارند بخشی از نفت موردنیاز خود را از آمریکا وارد کنند. انگلیس،  ایتالیا و هلند بزرگ‌ترین مشتریان نفت آمریکا در بین کشورهای اروپایی محسوب می‌شوند. بیش از 70درصد واردات نفت کشورهای اروپایی از آمریکا در سال‌جاری میلادی به 3کشور مذکور اختصاص داشته است. پالایشگاه‌های وابسته به شرکت‌های آمریکایی اکسون موبیل و والرو و شرکت انگلیسی بریتیش پترولیوم در اروپا نیز در قیاس با سایر پالایشگاه‌های منطقه،  بخش بیشتری از نفت مصرفی خود را از آمریکا تأمین کرده‌اند. دیوید وچ از شرکت مشاوره انرژی JBC در وین اتریش در این خصوص به رویترز خبر داد: «دو شرکت لهستانی اورلن و گروپا لوتوس و شرکت استات‌اویل نروژ نیز در حال انجام نمونه‌گیری‌های لازم برای استفاده از نفت وارداتی از آمریکا در پالایشگاه‌های خود هستند. البته احتمالاً مشتریان دیگری نیز در آینده نزدیک چنین کاری را انجام خواهند داد.» روند موفقیت‌آمیز و رو به رشد تولید و صادرات نفت در آمریکا می‌تواند رضایت خاطر دونالد ترامپ را نیز به همراه داشته باشد، زیرا وی اخیراً اوپک را به افزایش مصنوعی قیمت نفت متهم ساخته بود. ترامپ روز جمعه در صفحه توییتر رسمی خود نوشته بود: «به‌نظر می‌رسد اعضای اوپک باز هم به‌دنبال این کار [افزایش قیمت نفت] هستند. با وجود اینکه حجم بی‌سابقه‌ای از نفت در همه‌جا ازجمله کشتی‌های نفتکش روی دریا وجود دارد،  قیمت نفت به‌طور مصنوعی بالا رفته است. این وضعیت خوب نیست و قابل‌قبول هم نخواهد بود.»

دولت آمریکا در سال 2015یعنی در زمان ریاست‌جمهوری باراک اوباما ممنوعیت صادرات نفت را لغو کرد،  اما پالایشگاه‌های قدیمی اروپا که بیشتر نفت موردنیاز خود را از دریای شمال،  غرب آفریقا و دریای خزر تأمین می‌کنند،  خیلی دیر به این قضیه واکنش نشان دادند. احسان الحق،  مدیر مؤسسه مشاوره انرژی ریسورس اکونومیکس لندن،  در این خصوص می‌گوید: «پالایشگاه‌های اروپایی از سال گذشته استفاده آزمایشی از نفت خام آمریکا را آغاز کرده‌اند و اکنون آنها اطلاعات کافی در مورد نحوه فرآوری آن دارند.»
بخشی از محبوبیت روزافزون نفت صادراتی آمریکا در بین پالایشگاه‌های اروپایی به فاصله قیمتی آن با نفت برنت دریای شمال برمی‌گردد. در سال‌جاری میلادی قیمت هر بشکه نفت برنت دریای شمال به‌طور متوسط 4.46دلار بالاتر از قیمت نفت سبک تگزاس بوده است،  درحالی‌که این شکاف در سال گذشته میلادی تقریباً نصف رقم یادشده بود.