متن‌های کم‌رنگ آینده
تصاویر و اشیا در آینده جای متن و نوشتار را خواهند گرفت
فتانه احدی ـ روزنامه‌نگار
شبکه‌های اجتماعی یا سوشال مدیا از فیسبوک، واتساپ، توییتر، یوتیوب، لینکدین، تلگرام، وایبر، لاین، اینستاگرام و بسیاری از پیام‌رسان‌های مختلف جهان و حتی پیام‌رسان‌های ایرانی مانند گپ، سروش، روبیکا، بله، ویسپی، ایتا، آی‌گپ و بیسفون پلاس زندگی امروز ما را تسخیر کرده‌اند، به‌گونه‌ای که تقریبا زندگی بدون وجود آنها ممکن نیست. این برنامه‌ها، با محتوای تولید‌شده کاربران هدایت می‌شوند و در موارد بی‌شماری چون خرید و فروش، کارآفرینی، مسائل سیاسی تا سرمایه‌گذاری بسیار تأثیرگذار هستند. از آوریل 2017، فیسبوک با 1.97میلیارد کاربر ماهانه از موقعیت عالی بازار رسانه‌های اجتماعی برخوردار شد. علاوه بر این پیام‌رسان، روزانه سایت‌های رسانه‌های اجتماعی با پست‌ها و بارگذاری عکس و فیلم بمباران می‌شوند و طبق آمار اخیر، حدود 400میلیون عکس در روز در اسنپ‌چت ثبت شده که به‌عبارتی در هر ثانیه حدود 9هزار عکس به اشتراک گذاشته می‌شود. این در حالی است که 50میلیون کسب‌وکار در صفحات تجاری فیسبوک فعال هستند و 2میلیون کسب‌وکار از تبلیغات آن استفاده می‌کنند. به موازات فیسبوک، حدود 88درصد مشاغل نیز از توییتر برای بازاریابی استفاده می‌کنند. همه اینها گواه این مدعی است که زندگی ما در احاطه سوشال‌مدیاهاست.
ورود شبکه‌های اجتماعی به زندگی واقعی
قبل از ظهور شبکه‌های اجتماعی در وب 2و نقل مکان مردم به حوزه موب یا همان تلفن همراه، مردم به‌صورت یک‌طرفه در وب یک، حضور داشته و در سایت‌های مختلف، گوگل و فیسبوک بنا به شرایط زمانه بهره‌مند می‌شدند اما بعد از سال‌ها تکنولوژی تغییر کرد، یا بهتر است بگوییم به‌روز شد. در آن زمان از طریق وب2مردم با دنیای جدیدی آشنا شدند؛ دنیایی که توانستند در آن ارتباطات چند‌سویه‌ای برقرار کنند. اجتماع مجازی ایجاد کردند و در آن دنیا تصمیمات مهمی برای دنیای واقعی‌شان گرفتند. این شد که مردم هر روز با اپلیکیشن‌های جدید و امکانات به‌روزتری آشنا شدند. حالا اگر در گوشه‌ای از دنیا یک نفر در حال خوردن اسپاگتی باشد، ما در گوشه‌ای دیگر می‌توانیم با همان دستور برای خودمان اسپاگتی بپزیم. ما در این دنیا می‌توانیم خواسته‌های خود را آنطور که دوست داریم، بیان و به کمک تکنولوژی زندگی کنیم. با محصولات بی‌شماری روبه‌روییم، می‌توانیم رئیس خود شویم، یا شخصیتی مشهور باشیم. آزادیم که به هر آنچه دوست داریم فکر کنیم و فکرهای خود را از طریق رسانه‌های جدیدی بیان کنیم.
هدف از ایجاد رسانه‌های اجتماعی
رسانه‌های اجتماعی امکان ایجاد ارتباط بین کاربران از زمینه‌های متمایز را فراهم می‌کنند و در نتیجه یک ساختار اجتماعی سرسخت ایجاد خواهند کرد. خروجی برجسته این ساختار تولید مقادیر گسترده‌ای از اطلاعات است که به کاربران پیشنهاد خدمات استثنایی می‌دهد. با این حال، یک اشکال در چنین اطلاعاتی گاهی اوقات در نبود توانایی کاربران در یافتن اطلاعات معتبر، دردسر‌ساز می‌شود. رسانه‌های اجتماعی در زندگی روزمره ما چنان عمیق رسوخ کرده‌اند که افراد برای رفع هر نیاز به آنها اعتماد می‌کنند؛ از اخبار روزانه گرفته تا سرگرمی، ارتباط با خانواده و دوستان، بررسی‌ها و توصیه‌ها درباره محصولات، خدمات، مکان‌ها و رفع نیازهای عاطفی و مدیریت محل کار.
کاراکتر در حال تغییر در رسانه‌های اجتماعی
اما ایجاد محدودیت در شبکه‌های اجتماعی و پیام‌رسان‌ها مقوله‌ای مهم است که شاید کاربران نتوانند خود را چندان با توجه به نحوه استفاده از آن پیام‌رسان وفق دهند. باید گفت که محدودیت کاراکتر یا حروف و کلمه مورد استفاده در شبکه‌های اجتماعی به‌طور مداوم در حال تغییر است. این تغییرات با توجه به اهداف سازندگان اپلیکیشن‌ها صورت می‌گیرد. در عین حال، دانستن طول ایده‌آل یک توییت، پست فیسبوک یا زیرنویس اینستاگرام ممکن است احتمال خواندن یا تعامل افراد را بهبود دهد. اکثر پیام‌رسان‌ها طبق قوانینی که برای خود درنظر گرفته‌اند محدودیت‌هایی برای نوشتار دارند. این محدودیت‌ها گاهی به قدری آزاردهنده هستند که بر ساختار جمله، محتوا و فرم کلمه تأثیرگذارند. مثلا ظهور تلگراف که در آن کلمات به‌معنای واقعی کلمه بودند، یک شکل بیضوی را دنبال می‌کرد که به سبک تلگراف تلگرامی معروف شد. اسن شکل به‌عنوان شکلی طبیعی، بیانگر زبان شناخته می‌شود. با این حال، تفاوت اساسی در ماهیت محدودیت طول همچنان پابرجاست. در تلگرام، محدودیت مربوط به تعداد کلمات است و نه تعداد کاراکترها. به‌عبارت دیگر، یک تلگرام مقرون به‌صرفه شامل حداقل کلمات ممکن است. از طرف دیگر، در پیام‌های متنی، شخص موظف است فضای کاراکتر را حفظ کند که نتیجه آن عملکرد متفاوتی از اقتصاد است. کاراکتر کمتر همانطور که در متن‌ها قابل مشاهده است، نه‌تنها با به حداقل‌رساندن تعداد کلمات بلکه با اختصار آن و استفاده از مترادف‌ها و نمادهای کوتاه‌تر نیز حاصل می‌شود که به آن «متن فشرده» می‌گویند. این اختصار نه‌تنها برای صرفه‌جویی در فضای موجود که برای تلاش کمتر برای تایپ‌کردن هم ایجاد شد. در بسیاری موارد حتی استفاده از کاراکتر بدون به خطر‌افتادن معنای منتقل شده، کم می‌شود و در برخی موارد معنایی اضافه می‌شود که این مورد شامل کلمات اختصاری است. مثلا LOL برای «بلند خندیدن» یا cu به جای seeyou. استفاده از ایموجی‌ها نیز برای نشان‌دادن حالت چهره و کوتاه‌کردن عبارت بی‌تأثیر نیست. رفته رفته برای اینکه از تعداد کاراکترهای کمتری استفاده شود، محدودیت نوشتاری حتی بیشتر شد. «ماشین خراب شد» به جای «ماشین خراب و در وسط جاده متوقف شد». در این عبارت اگرچه مفهوم کلی به خطر افتاده، اما پیام هنوز روشن است. بنابراین، برای کاهش استفاده از کاراکترها لازم است کلمات حذف شوند. در این حالت اطلاعات اضافی در اختیار شما قرار نمی‌گیرد. این به آن معنی است که محدودیت‌ها ممکن است بر ساختار جمله اثر بگذارد. در توییتر بعضی کاربران از افزایش طول توییت قدردانی می‌کنند و فضای بیشتری برای بیان عقاید خود دارند، درحالی‌که بعضی دیگر ادعا می‌کنند که این امر به اختصار و خصوصیات نکته‌گویی در توییت‌ها آسیب می‌رساند.
اما باید دید CLC یا character limit change (تغییر محدودیت شخصیت یا کاراکتر) چه تأثیری بر ساختار و کاربرد کلمات در توییت‌ها دارد؟
اولین فرضیه این است که توییت‌های پس از CLC شامل نسخ‌گرایی نسبتا کمتری مانند اختصارات، انقباضات، نمادها یا سایر «صرفه‌جویی‌کنندگان فضا» هستند. علاوه بر این، فرض می‌شود که CLC ساختار POS یا part-of-speech (بخشی از سخنرانی) توییت‌ها را تحت‌تأثیر قرار داده و حاوی صفت‌ها، قیدها، مقاله‌ها، حروف ربط و حرف اضافه نسبتا بیشتری است. این دسته POS اطلاعات بیشتری درباره وضعیت توصیف شده، می‌دهند؛ ویژگی‌هایی چون موجودیت، ترتیب زمانی وقایع، مکان وقایع یا اشیا، و ارتباطات بین وقایع. این تغییر ساختاری همچنین مستلزم طولانی‌تر‌بودن جملات با کلمات بیشتر در هر جمله است. با وجود این کارشناسان مربوطه معتقدند اکثر پیام‌رسان‌ها در آینده با ظهور وب 3، محدودیت بیشتر نوشتاری خواهند داشت؛ چرا که آینده مربوط به تصاویر و اشیا است و دیگر متن و نوشتار جایگاهی در این سوشال مدیا ندارد.