عظمت به سبک نیاگارا

وقتی که از آبشارهای بزرگ دنیا صحبت می‌شود، نام‌هایی چون ایگواسو، ویکتوریا، نیاگارا، آنجل، کایتر، نیل آبی و... مطرح می‌شود که در چهارگوشه دنیا هستند. شاید بشود گفت مواردی چون ایگواسو و ویکتوریا و... از نیاگارا بزرگ‌تر و مرتفع‌ترند ولی در اصل معروف‌ترین آبشار دنیا را همین نیاگارا باید بدانیم. بد نیست بدانید که ایگواسو، از مجموعه 275آبشار و چشمه و... تشکیل شده و از برزیل و از آرژانتین هم می‌توانید آن را تماشا کنید. آن را بزرگ‌ترین آبشار دنیا هم می‌دانند. عرض این آبشار سه‌کیلومتر است و کلی آبشار و آبریزگاه دارد. آبشار ویکتوریا هم که کمی کمتر از دو‌کیلومتر عرض داشته و ارتفاع آن هم 108متر است، جزو عظیم‌ترین و باابهت‌ترین آبشارهای دنیاست. آبشار بعدی هم نیاگاراست که البته شهرت بیشتری نسبت به دیگر رقبای خودش پیدا کرده است.

آبشار شریکی
وقتی از کانادا صحبت می‌کنیم، باید حواس‌مان به جاذبه‌های طبیعی آن هم باشد. یکی از جاذبه‌های همیشگی طبیعی این سرزمین ، آبشار یا آبشارهای نیاگاراست که البته آن را با آمریکا شریک است. این آبشار، سالانه 12-10میلیون نفر را به کانادا می‌کشاند تا این عظمت طبیعی را از نزدیک ببینند. نیاگارا یکی از بزرگ‌ترین آبشارهای دنیاست؛ هرچند که بزرگ‌ترین آنها نیست. ولی شاید بشود گفت که قوی‌ترین این آبشارها با بیشترین حجم آب ورودی است. درباره این شگفتی طبیعت بیشتر بدانیم.

اثری از طبیعت
ببینید! دو تا دریاچه وجود دارد به اسم ایری و انتاریو. یک کانال یا مسیر یا هر چه که شما بگویید هم هست که این دو را به هم وصل می‌کند. جریان این رودخانه شمالی است که در نهایت به دریاچه انتاریو در مرز آمریکا و کانادا ریخته می‌شود. البته قبلاً کانال‌های بیشتری وجود داشت که طبیعت برای جریان‌داشتن آب رودخانه میان این دو ایجاد کرده بود. ولی حالا همین یک عدد باقی مانده که به آن می‌گویند رودخانه نیاگارا و نصف فاصله تهران-قم، طول آن است. جالب اینکه این رودخانه در بخشی از مسیر خود، مرز استان انتاریوی کانادا و ایالت نیویورک آمریکا را هم تشکیل می‌دهد.

به تماشای یک عظمت طبیعی
به آبشار نیاگارا، مجموعه آبشارهای نیاگارا هم گفته می‌شود. جالب‌تر اینکه امکان اینکه از پایین هم بتوانید آبشار را ببینید تدارک دیده‌اند. برای بازدید از آن و کشتی‌سواری و رسیدن به نزدیک‌ترین فاصله، باید یک ساعت صف بایستید تا نوبت‌تان شود؛ از بس که توریست می‌آید تا این صحنه را ببیند. البته خب، شاید هم مشکل قلبی دارید و دوست ندارید پایین آبشار رفته و با قایق به نزدیکی‌های آن برسید چون این عظمت واقعاً در هر چشمی نمی‌گنجد.

بهارهای نیاگارا
میانگین جریان آبی که در آبشار نیاگارا جریان دارد را 2400مترمکعب بر ثانیه می‌دانند. ارتفاع آن هم که 50متر است؛ یعنی هر طبقه را اگر سه‌متر حساب کنیم، می‌شود یک ساختمان 17طبقه. الان بیشتر ساختمان‌هایی که شما می‌بینید، چهارطبقه هستند. یعنی پنج‌تا از این ساختمان‌ها را روی هم بگذارید تا ارتفاع آن بشود. نیاگارا از مجموع سه‌آبشار نعل اسب، آبشار آمریکایی و تور عروس شکل گرفته که در دو کشور کانادا و آمریکا واقع شده‌اند. مجموع سرعت آب در این آبشارها را سریع‌ترین سرعت آب در میان همه آبشارهای دنیا هم دانسته‌اند. عرض آبشار نیاگارا را هم اگر ضرب و تقسیم کنید و میانگین بگیرید، می‌شود 1039متر. بهترین فصل هم برای دیدن آبشار، بهار و اول‌های تابستان است چراکه دریاچه ایری که مبدأ آن است، در این ایام حسابی پرآب بوده و عظمت این آبشار بیشتر به چشم خواهد آمد. از آنجا که بخشی از آب این رودخانه و آبشار  برای تولید برق می‌رود ، مراعات حال توریست‌ها را می‌کنند و بیشترین فعالیت نیروگاهی برای شب‌ها و زمستان‌هاست؛ به همین دلیل در این ایام شدت آب در آن کم است.

آبشاری که آب می‌رود
از دیگر نکته‌های جالب این آبشار، رنگ سبز آب آن است. اما چرا؟ گفته می‌شود که نزدیک به 60تن بر دقیقه، خاک بسیار ریز و نمک در آب این آبشار حل می‌شود. این املاح به‌دلیل نیروی فرسایشی رودخانه ایجاد شده و داخل آب حل می‌شود. دیگر خودتان تصور کنید این همه آب با آن همه فشار در طول زمان جریان دارد و طبیعی است که پدر زمین و صخره‌ها و... را درمی‌آورد. همین امر باعث شده تا سالانه مقداری از خاک، زمین و... در اطراف دریاچه دچار فرسایش شود، طوری که حتی گفته‌اند تا 50هزار سال بعد اگر وضعیت اینچنین باشد، شما چیزی به اسم آبشار نیاگارا نخواهید داشت و باید از آبشارهای دیگر لذت ببرید.

اولین فاتح آبشار
کمی هم برگردیم به عقب‌تر، ببینیم که چطور این آبشار کشف شد. گفته می‌شود فردی به نام ویلیام واکر در سال1857 توانست آن را پیدا و به قول خودمانی‌تر فتح کند. او یک حقوق‌دان و ماجراجو بود. وقتی که آنجا را برای خودش فتح کرد، یک جمهوری خودمختار ساخت. یک سالی هم کسی کاری به کارش نداشت تا اینکه نیروهای تحت امرش با نیروهای ارتش متحد آمریکا درگیر شدند و او را گرفتند. بعداً هم ظاهراً او را سربه‌نیست کردند. نیاگارا هم، می‌گویند نامی است که از بومیان این منطقه وام گرفته شده؛ یعنی قبیله‌ای بوده به نام «نیاگاگارگا» که اسم‌شان ماند روی همین آبشار. جالب اینکه نام این بومیان در دوره استعمار این منطقه توسط فرانسوی‌ها هم روی نقشه‌ها وجود داشته است. البته روایت دیگری هم وجود دارد که می‌گویند نام آبشار ربطی به این بومیان نداشته و به مناسبت شهری کوچک به نام «اونگنیاهرا» انتخاب شده است؛ معنی این شهر به‌معنای جایی است که زمین به دو نیم تقسیم می‌شود. اگر دقت کرده باشید همین الان هم رودخانه نیاگارا و حتی آبشار آن، اطراف خودش را تقسیم‌بندی و مرزبندی کرده است.

یادی از کارولین و یخ‌ها


حالا بگذارید از قرن هجدهم میلادی هم روایتی دیگر نقل کنیم.  واقعه‌ای هم در این حوالی اتفاق افتاد که به رویداد کارولین معروف است. در سال1837 در همین آب‌های نیاگارا و رودخانه آن و...، بین نظامیان انگلیسی و بخشی از نیروهای منطقه‌ای که بعداً کانادا شد، با آمریکایی‌ها درگیری شد. آنها به کشتی آمریکایی کارولین حمله کردند. کشتی آتش گرفت و در بالای همین آبشار نیاگارا سرگردان ماند. بخشی از مسافران این کشتی زخمی، مفقود و کشته شدند. آمریکایی‌ها معترض شدند که چرا کشتی غیرنظامی ما هدف قرار گرفته و کلی راهپیمایی کردند. ولی انگلیسی‌ها سرشان را بالا گرفتند و گفتند که داخل آن گروهی از شورشی‌ها هم بودند. البته آمریکا و انگلیس با هم کنار آمدند. از دیگر وقایع جالب تاریخچه این آبشار، جمع‌شدن یخ‌ها در سال1848میلادی بود که باعث شد تا هیچ خروجی آبی از این آبشار اتفاق نیفتاد. این اتفاق، دو روز توربین‌های برق را از کار انداخت و کارخانه‌هایی که وابسته به برق این نیروگاه بودند، تعطیل شدند.

کاشفان نه‌چندان فروتن 
اولین روایت‌های توصیفی از این منطقه و آبشار عظیم هم، به سال1604 میلادی بازمی‌گردد. می‌گویند که فردی به اسم ساموئل شامپلن که با گروهش سرگرم شناسایی کانادا بودند، آمد و اینجا را دید. یعنی در اصل برایش تعریف کرده بودند که در اینجا طبیعت چه عظمتی رو کرده است. او هم خیلی مشتاق شد که بیاید و ببیند. حاصلش هم شد ثبت روایت‌هایی توصیفی در خاطرات روزانه این فرد که اطلاعاتی به ما می‌دهد. نخستین توصیف علمی از آن را هم در ابتدای قرن هجدهم میلادی به یک طبیعت‌شناس اروپایی منتسب می‌کنند که از اسکاندیناوی آمده بود. جالب اینکه گردشگری این منطقه هم از همان قرن هجدهم میلادی شروع شد؛ یعنی این آبشار دو قرنی هست که علاقه‌مندان را سمت خودش می‌کشاند، طوری که حتی برادر ناپلئون بزرگ هم با همسرش، برای ‌ماه عسل به این منطقه آمدند. از میانه همین قرن بود که توریسم به درآمد اصلی منطقه تبدیل شد؛ چیزی که تا بعدها باقی ماند.