امیدواری دنیا به سازنده بودن مذاکرات وین

  دیپلمات‌ها در وین روزهای شلوغی را سپری می‌کنند. 2 کارگروه متشکل از نمایندگان اعضای برجام در حال بررسی شرایط بازگشت به این توافق هستند. موج حمایت‌ها از مذاکرات هم ادامه دارد. 
سخنگوی سازمان ملل از تلاش‌های طرف‌های برجام در روزهای گذشته حمایت کرده و سخنگوی سیاست‌خارجی اتحادیه اروپا هم گفته که مذاکره‌کنندگان در ابتدای «مسیر پیچیده‌ای» هستند که موفقیت در آن نیازمند «تلاش‌های مشترک»‌ است. اینکه رسیدن به توافق نهایی زمانبر و البته نیازمند تلاش است را دیگر نمایندگان حاضر در وین هم گفته‌اند. اما تاکنون تقریبا همه بر سر موفقیت‌آمیز بودن نشست اول کمیسیون مشترک هم‌نظر هستند. حتی مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی هم گفته که این نهاد بین‌المللی از «چشم‌انداز فنی و بی‌طرف» از مذاکرات حمایت می‌کند. رافائل گروسی این اظهارنظر را پس از رایزنی با نماینده آمریکا در امور ایران مطرح کرده است. البته هنوز مشخص نیست تا توافق نهایی چقدر  زمان لازم است و مقامات ایران و آمریکا هر دو تأکید کردند که عجله‌ای برای پیشبرد مذاکرات ندارند. اما در همین شرایط سخنگوی وزارت خارجه فرانسه اعلام کرده که «گفت‌وگوهای هسته‌ای وین باید به توافقی برای بازگرداندن کامل ایران و آمریکا به برجام منتهی شوند.» 

نگاه جهان به مذاکرات وین
با آغاز مذاکرات وین بار دیگر رسانه‌های جهان هم با پوشش لحظه‌ به لحظه آن همراه شدند. آنچه پس از مذاکرات به نقل از عباس عراقچی بازتاب گسترده‌ای داشت «سازنده» بودن گفت‌وگوهای وین بود. تقریبا همه شبکه‌های خبری مطرح آمریکا و خبرگزاری‌های اروپایی نیز این خبر را پوشش دادند و از موفقیت‌آمیز بودن گام نخست کمیسیون مشترک برجام نوشتند. شبکه‌ الجزیره قطر نیز تیتر خود را به سازنده بودن مذاکرات اختصاص داد. در سوی دیگر رسانه‌های چین و ژاپن هم به موضوع مذاکرات وین پرداختند و در گزارش‌های مفصلی آن را بررسی کردند. 
شینهوا خبرگزاری رسمی چین نیز مثل دیگر رسانه‌های مطرح نشست وین را سازنده دانست و نوشت: «نشست اعضای توافقنامه همه‌جانبه مسئله هسته‌ای ایران (برجام) در وین، پایتخت اتریش برگزار شد و در آن پیرامون بازگشت آمریکا به این توافقنامه و از سرگیری اجرای برخی تعهدات ایران در قالب آن گفت‌وگو شد و همه آن را «سازنده» خواندند.» کیودو خبرگزاری رسمی ژاپن هم در گزارشی نوشت که «ایران و ایالات متحده سه‌شنبه از طریق مقامات اروپایی مبادلات غیرمستقیم را در وین انجام دادند تا راه‌های احیای توافق هسته‌ای ۲۰۱۵ را بررسی کنند در همین حال ملاقات تهران با 5 عضو دیگر این پیمان توسط یک منبع ارشد دولت ایران «سازنده» توصیف شده است.»
 به‌نظر می‌رسد در روزهای آینده نیز درست شبیه توافق هسته‌ای، رسانه‌ها گزارش‌ها و تحلیل‌های متفاوتی درباره روند مذاکرات منتشر خواهند کرد.

در وین چه می‌گذرد؟
بحث اصلی در مذاکرات وین لغو تحریم‌هاست. این را سخنگوی سازمان انرژی اتمی ایران گفته است. وزارت خارجه آمریکا هم جزئیاتی از روند مذاکرات را اعلام کرده است. سخنگوی وزارت خارجه این کشور در نشست خبری خود توضیح داد که خلاصه گفت‌وگوهای وین «پایبندی در ازای پایبندی» است. ند پرایس گفت که هم‌اکنون چیزی که در وین روی میز است و چند روز دیگر هم خواهد بود، اقدامات اولیه است، مذاکراتی غیرمستقیم درباره نخستین قدم، یعنی آنچه ایران باید برای از سرگیری پایبندی به برجام انجام دهد و آنچه آمریکا باید برای از سرگیری پایبندی‌اش به برجام انجام دهد.
به‌گفته پرایس این کار سخت و پیچیده‌ای است. او درباره اقدامات آمریکا برای بازگشت به برجام هم گفت: «چیزی که ما می‌دانیم این است که باید لغو تحریم‌ها را برای تحریم‌های ناسازگار با برجام انجام دهیم.»  اما درحالی‌که مذاکرات بر سر مسائل فنی در جریان است سخنگوی وزارت خارجه بار دیگر تأکید کرد که ایران باید اطمینان پیدا کند که تحریم‌های آمریکا در یک گام رفع می‌شود. وانگ کون، نماینده چین در سازمان ملل و سازمان‌های بین‌المللی هم دیروز با حمایت از موضع ایران گفت: «آمریکا باید تمام تحریم‌های غیرقانونی علیه تهران را لغو کند و طرف ایرانی باید بر این اساس پایبندی کامل به برجام را ازسر بگیرد.» او ابراز امیدواری کرد که به‌زودی مذاکرات به نتیجه برسد.

مکث
صالحی  : ۵۷کیلوگرم اورانیوم ۲۰ درصد داریم
 علی اکبر صالحی، رئیس سازمان انرژی اتمی از رونمایی از ۱۳۳ دستاورد این سازمان در مراسم روز ملی فناوری هسته‌ای خبر داد. او در حاشیه جلسه دیروز هیأت دولت با بیان اینکه مراسم روز ملی فناوری هسته‌ای ۲۱ فروردین با حضور رئیس‌جمهوری برگزار می‌شود، ادامه داد: در این مراسم ۱۳۳ دستاورد به نمایش در می‌آید. 7،6 رونمایی انجام می‌شود که مهم‌ترین آن چندین رادیودارو است که برای درمان بیماری‌های صعب العلاج به‌کار می‌آید. امسال به تعداد این داروهای جدید اضافه می‌شود.
رئیس سازمان انرژی اتمی تأکید کرد: مطمئن باشید با برجام صنعت هسته‌ای نه متوقف و نه کند می‌شود، خودتان مقایسه کنید که ما در سال ۹۲ در عرصه‌های مختلف چه داشتیم و الان چه داریم. رابرت مالی[نماینده آمریکا در امور ایران] اخیرا گفته بروید ببینید با اقدامات ترامپ صنعت هسته‌ای ایران به کجاها رسیده است.
رئیس سازمان انرژی اتمی با بیان اینکه «ما ۱۵ نوع سانتریفیوژ داریم که در حال غنی‌سازی‌ اورانیوم هستند مثل IR6، IR4، IR2M» گفت: در سال ۹۲ ما تنها با IR1 غنی‌سازی‌ می‌کردیم، این خیلی جهش بزرگی است. قبل از برجام، حداکثر غنی‌سازی‌مان ۱۳ هزار سو بود، اما الان بدون اینکه تمام امکاناتمان را بسیج کنیم، ۱۶۵۰۰ سو غنی‌سازی داریم. خب آیا این صنعت کند و متوقف شده است؟
وی گفت: ما حدود ۵ تن اورانیوم غنی شده و حدود ۵۷ کیلوگرم اورانیوم ۲۰ درصد داریم؛ درحالی‌که قرار است در یکسال ۱۲۰ کیلوگرم داشته باشیم، اما الان به ۵۷ کیلو رسیده‌ایم.
وی خبر داد: با همکاری روس‌ها در حال ساخت دو نیروگاه هستیم. تولید کیک زرد ما قبل از برجام ۴ الی ۵ تن بوده، اما الان به‌طور متوسط به ۳۵ تن رسیده است. وی اعلام کرد: ما ۱۰۰۰ سانتریفیوژ IR2M را در این یکی، دو ماهه نصب کردیم، یک زنجیره کامل IR6 هم در حال کار کردن است و امروز زنجیره‌های ۳۰  تاییIR5، IR6S کار می‌کند. این ۱۶۵۰۰ سو عمدتا در این چند ‌ماه اخیر و براساس قانون مجلس ایجاد شده است. این دستاوردها درچارچوب گام‌های کاهش تعهدات است و اگر قرار شد برجام اجرایی شود، اینها را متوقف می‌کنیم. 

نگاه
  مذاکره بر سرجزئیات فنی رفع تحریم‌ها
 یوسف مولایی، استاد روابط بین‌الملل

روند حرکت پرونده نشان می‌دهد که اراده سیاسی برای احیای برجام در ایران و طرف‌های دیگر وجود دارد. اروپایی‌ها نیز این روزها تحرک بسیاری دارند تا طرفین را به توافقی برسانند. بنابراین اراده سیاسی که عنصر اصلی رسیدن به توافق است فعلا حاصل شده اما جزئیات مسائل فنی چگونگی گام‌های اجرایی بازگشت آمریکا برای راضی‌کردن ایران مشخص نشده است.
آمریکایی‌ها پیشنهاد داده بودند که اجازه آزادشدن بخشی از دارایی‌های بلوکه شده ایران را بدهند و در مقابل ایران هم بخشی از تعهدات برجامی خود را اجرا کند اما ایران پیشنهاد بازگشت گام‌به‌گام را نمی‌پذیرد و بنابراین به لحاظ فنی برای بازگشت به توافق دچار مشکل هستیم. به شکل عملی هم لغو یکباره همه تحریم‌ها از سوی آمریکا دشوار است. به این ترتیب در این مرحله باید جزئیات و نحوه جلب رضایت ایران به لحاظ مالی و فنی انجام شود. احتمال دارد اگر اراده سیاسی وجود داشته باشد در مذاکرات آتی که زمانبر خواهد بود رفته‌رفته این فرمول مشخص شود و دو طرف به تعهدات برجامی خود برگردند./ همشهری