بلوط‌های زاگرس در انتظار دومین قتل‌عام

زهرا رفیعی- خبرنگار

فاز دوم تعریض جاده یاسوج به سی‌سخت، قرار است بیش از 3300اصله درخت بلوط را قلع و قمع کند. سازمان حفاظت محیط‌زیست با اجرای این قسمت از پروژه مخالفت کرده و سازمان جنگل‌ها و مراتع هنوز هیچ مجوز جدیدی برای این بخش از پروژه نداده است اما کارگاه پاک‌تراشی جنگل‌ها در حال تجهیز است.
سازمان حفاظت محیط‌زیست طی نامه‌ای به اداره راه و شهرسازی استان کهگیلویه و بویراحمد مخالفت خود را با اجرای عملیات تعریض این جاده از «گردنه پلنگی» به سمت سی‌سخت اعلام کرده است. مجوزی که این سازمان برای اجرای فاز اول در سال96 داده، قابل تعمیم برای ادامه مسیر در فاز دوم نیست. براساس این نامه، ظاهرا قرار بر این بوده که در فاز اول 500اصله درخت قطع شود ولی بنا بر صورتجلسات سازمان منابع طبیعی، 1050اصله درخت توسط پیمانکار قطع شده است. درصورت ادامه اجرای پروژه و احداث تونل‌های پیشنهادی از طرف مجری 3367اصله درخت دیگر از بین خواهد رفت. این در حالی است که پیشنهادات برای اصلاح مسیر به وزارت راه ارائه شده ولی مجری به آن توجه نکرده است.
چهاربانده کردن جاده یاسوج به سی‌سخت در متراکم‌ترین جنگل‌های زاگرسی در حالی صورت می‌گیرد که فعالان محیط‌زیست معتقدند در این جاده تردد به‌گونه‌ای نیست که نیاز به جاده چهاربانده باشد. بخش شمالی این جاده در «پارک ملی دنا» که ذخیره‌گاه زیست‌کره است قرار دارد و سی‌سخت نیز شهر کوچک پرشیبی است که ظرفیت تعداد زیاد گردشگر را ندارد.
 مسئولان منابع طبیعی استان کهگیلویه و بویراحمد نیز سال گذشته در جلسات استانی دوبار مخالفت خود را با تعریض این جاده اعلام کرده بودند. اما اختلافات به جایی رسید که اجرای پروژه منوط به‌نظر هیأت نظارت بر جنگل‌ها، مراتع و منابع طبیعی شد. آنها نیز پس از بررسی اعلام کردند که با اخذ خسارات بند ب ماده۱۲ (قانون افزایش و بهره‌وری) با اجرای پروژه موافقت می‌کنند. در نتیجه پیمانکار متعهد شد که علاوه بر پرداخت خسارت به جای هر درخت 3نهال بکارد و تا 3سال از آن نگهداری کند.
غلامحسین حکمتیان، مدیرکل منابع طبیعی استان کهگیلویه و بویراحمد در گفت‌وگو با همشهری درباره این فاز از پروژه تعریض جاده به همشهری می‌گوید: سازمان حفاظت محیط‌زیست با اجرای بخش دوم پروژه مخالفت کرده است. توافق ما هم بر سر موضوع ساخت تونل به جای تعریض جاده بود ولی هنوز مجری برای ادامه کار از ما مجوز نگرفته است و  قبلا هم مخالفت خود را در کمیته طرح‌های عمرانی استان اعلام کرده‌ایم.
او با اعلام این موضوع که تیم کارشناسی باید در مورد ادامه پروژه تعریض جاده نظر دهد، می‌گوید: این بخش از استان کاملا بافت جنگلی دارد و احداث و تعریض هر جاده‌ای به‌سمت شهر‌های مختلف ازجمله اصفهان، شیراز و... با قطع درخت همراه است و متأسفانه طرح‌های عمرانی همراه با آسیب به بافت جنگلی خواهد بود. اجرای هر پروژه عمرانی باید با کمترین قطع درخت صورت گیرد؛ چون در اقلیمی به‌سر می‌بریم که قطع حتی یک درخت به ضرر محیط‌زیست تمام می‌شود.
در سرزمینی که از خشکی و گرما، درختان به‌ویژه درخت بلوط به کندی رشد می‌کند، قطع هر درخت به بهانه توسعه باید با وسواس و دقت صورت گیرد، چنان که کفه ترازو به نفع محیط‌زیست باشد. ارزش اکولوژیک درختان به‌ویژه بلوط برای محیط‌زیست در تثبیت کربن، جلوگیری از فرسایش خاک و جاری شدن روان‌آبها و سیل اهمیت بسیار زیادی دارد.
احداث راه اصلی (بهسازی و احداث محور یاسوج – سی‌سخت) پروژه‌ای است که از سال89 شروع شده و هرساله برای آن ردیف بودجه‌ای مجزا درنظر گرفته شده است. این پروژه قرار است تا سال1402 به پایان برسد و جزو فهرست 43پروژه‌ای است که در لایحه بودجه1400 قرار گرفته ولی هیچ‌گونه ارزیابی زیست‌محیطی ندارد. این طرح جزو طرح‌های تملک دارایی سرمایه‌ای دستگاه‌های اجرایی است که حدود 206میلیارد تومان برای آن هزینه شده است. برآورد سال1400 برای این پروژه 9میلیارد تومان است.