قرنطینه کرونا اوج همسایه آزاری بود
بررسی مشکلات آپارتمان‌نشینی و رویدادهای عذاب‌آور داخل آپارتمان‌ها از نگاه ساکنان ساختمان‌های تهران
فتانه احدی_روزنامه نگار
آپارتمان‌نشینی ازچندین دهه گذشته با زندگی بیشتر مردم تهران گره خورده است. به‌ویژه که در سال‌های اخیر ساخت مجتمع‌های چندین واحدی و برج‌های چندین طبقه رشد چشمگیری داشته و نشان‌دهنده افزایش زندگی عمودی در تهران است. آپارتمان‌نشینی یعنی زندگی در واحدهای کنار هم، روبه‌روی هم یا روی هم. یعنی نزدیکی خانه و خانواده‌ها به هم.
این نزدیکی خانه‌ها و افراد به همدیگر، گرچه با توجه به رشد جمعیت اجتناب‌ناپذیر بود، ولی مشکلات جدیدی را هم به همراه آورد که پیش از آن در خانه‌های شخصی کمتر با آنها مواجه بودیم. با وجود اینکه امروز اغلب ساکنان تهران آپارتمان نشین هستند اما هنوز هم فرهنگ آپارتمان‌نشینی به‌خوبی جا نیفتاده است. یا از قوانین آپارتمان‌نشینی مطلع نیستیم یا مطلع هستیم و ترجیح می‌دهیم آن را نادیده بگیریم. یکی از رایج‌ترین مشکلاتی که همه ما در آپارتمان با آن مواجه هستیم، سر و صدای همسایه‌هاست. مهمانی‌های پرسروصدا و تا دیروقت، دعوا و جروبحث با صدای بلند، صدای دویدن در طبقه بالا، صدای بلند بازی و دویدن‌های بچه‌ها، سروصدای حیوانات خانگی و... می‌توانند آسایش را از بین ببرند و موجب نارضایتی در آپارتمان شوند.
آموزش فرهنگ آپارتمان‌نشینی در سینما و تلویزیون
مشکلات آپارتمان‌نشینی از دهه60 با افزایش ساخت و سازها افزایش پیدا کرد و از آن زمان ترویج فرهنگ آپارتمان‌نشینی به دغدغه‌ای برای حال و آینده تبدیل شد. بنابراین مسئولان ذیربط به‌دنبال راه چاره‌ای برای گسترش فرهنگ اینگونه زندگی بودند.آنها به این نتیجه رسیدند در سینما و تلویزیون توجه مردم را به این مسئله معطوف کنند و داستان‌های جالب آپارتمان‌نشینی با عناوین و موضوعات مختلف مقابل نگاه مخاطب قرار گرفتند. «اجاره‌نشین‌ها» در سال65، «آپارتمان شماره 13» در سال69، سریال «آپارتمان» در سال70 ساخته شد. اوایل دهه80 نیز به‌عبارتی اوج شکل‌گیری اینگونه سریال‌های آپارتمانی در تلویزیون بود.
بسیاری از این سریال‌ها زندگی آپارتمانی را در شهرهای بزرگی مثل تهران نشان می‌دادند. از «خانه سبز»، «همسران»، «زیر آسمان شهر» گرفته تا هیأت مدیره و... هر کدام هدفی جز نشان دادن دغدغه‌های ساکنان یک آپارتمان نداشتند اما بررسی‌های همشهری نشان می‌دهد این معضل در پایان دهه90 همچنان بر قوت خود باقی‌است و روزبه‌روز بیشتر و بدتر می‌شود.
نوع سبک زندگی؛ منشأ اختلافات
در آپارتمان هر خانواده‌ای به شکلی متفاوت از بقیه زندگی می‌کند. این مسئله همان سر منشا اختلافاتی است که بین همسایگان پیش می‌آید. همسایه پرسروصدا، همسایه خسیس، همسایه بی‌خیال، همسایه مقرراتی و مدل‌های مختلف، که براساس شخصیت، نوع رفتار و حتی نوع سبک زندگی، مجموعه‌ای از افراد را در یک ساختمان گرد هم آورده که اگر به یک نقطه اشتراک نرسند زندگی برایشان جهنم خواهد شد. محمد صولتی، مدیر یکی از ساختمان‌های تهران که مسئولیت هماهنگی‌ها و بسیاری از کارهای ساختمان بر دوش اوست از نبود هماهنگی بین همسایه‌ها اینگونه گلایه می‌کند: «یکی از مشکلاتی که همواره با آن دست و پنجه نرم می‌کنم رسیدن زمان پرداخت شارژ ماهانه است. بعضی از ساکنان همکاری نمی‌کنند و از پرداخت به‌موقع شارژ طفره می‌روند. اگر ساختمان نیاز به تعمیرات داشته باشد پول گرفتن از آنها بسیار سخت است. نظرات و عقاید مختلف افراد هم کار را سخت‌تر می‌کند. گاهی از اینکه مدیریت ساختمان را برعهده گرفته‌ام پشیمان می‌شوم. مردم قبل از آپارتمان‌نشینی باید قوانینش را یاد بگیرند و از آن پیروی کنند. رعایت نکردن قوانین هرج و مرج ایجاد می‌کند».
او به بعضی مسائل ریز و درشت مانند باز ماندن درِ ورودی ساختمان هم اشاره می‌کند که به‌ویژه هم‌اکنون به‌دلیل شکل گرفتن کسب‌وکارهای خانگی و رفت‌وآمد پیک و پستچی و افراد غریبه تبدیل به نگرانی برای ساکنان آپارتمان شده است. به‌نظر می‌رسد باز ماندن در ورودی آپارتمان یکی از مشکلات همیشگی خانه‌های تهران در زندگی‌های پر رفت‌وآمد امروزی است. یکی از آپارتمان‌نشین‌ها معتقد است پیک‌های موتوری باعث باز ماندن در آپارتمان‌ها می‌شوند و این مسئله‌ای نگران‌کننده است. البته گلایه‌های قدیمی از سروصدا هم همچنان پابرجاست و اغلب ساکنان پا به سن گذاشته آپارتمان تهران تحمل سرو صدای ساکنان جوان را ندارند.
همسایه‌آزاری‌های دوران کرونا
سرو صدا در صدر شکایت‌های همسایه‌ها قرار دارد. واقعیت این است که در پرسش و پاسخ با اهالی آپارتمان‌های تهران به این نتیجه می‌رسید که اغلب ساکنان تهران از این موضوع کلافه شده‌اند. شاید اگر سازنده‌های آپارتمان‌های شهر کمی بیشتر به مسئله عبور صدا از دیوارهای نازک توجه می‌کردند، صدای همسایه‌ها آزاری برای دیگری نداشت ولی هم‌اکنون دیوارهایی که آدم را یا یاد پوست پیاز می‌اندازند اشک ساکنان آپارتمان‌ها را درآورده‌اند. این موضوع به‌ویژه در دوران قرنطینه کرونا به اوج خود رسید. در این دوره بسیاری از مردم زندگی را براساس شب‌زنده‌داری تنظیم کردند. بعضی از همسایه‌ها از ساعت 12شب تا صبح، در یک جریان زنده و شاد قرار داشتند که باعث می‌شد همسایه خود را فراموش کنند. حمیدرضا پناهی ساکن یکی از آپارتمان‌های تهران معتقد است دوران قرنطینه کرونا اوج همسایه‌آزاری بود. او می‌گوید: «همسایه طبقه بالای ما دو کودک پسر دارد. قبل از کرونا هر از گاهی صدایی از بچه‌ها می‌آمد و گاهی که در پارکینگ با پدرو مادر بچه‌ها مواجه می‌شدیم از سروصدای فرزندان عذرخواهی می‌کردند و ما نیز چاره‌ای جز قبول آن نداشتیم. اما این مسئله در دوران قرنطینه کرونا سمت و سوی دیگری به‌خود گرفت. از ساعت24 تا 2نیمه شب یک ریتم آرام و یکنواخت داشت اما از ساعت 2تا ساعت 6 صبح انواع صدا؛ از دویدن‌های مکرر، کشیدن شدن میز و صندلی، افتادن چیزی بر زمین و انواع اصوات مختلف وجود داشت که باعث آزار روح و روان ما می‌شد. حتی یک شب همسرم ساعت 5صبح از صدای افتادن چیزی بر زمین هراسان از خواب بیدارشد و فکر کرد دزد آمده که البته متوجه شدیم صدای گرومپ گرومپ و تاپ‌تاپ از طبقه بالای سرمان می‌آید. یک هفته به همین منوال گذشت اما دیگر نمی‌توانستیم تحمل کنیم. به‌ناچار موضوع را با همسایه مان مطرح کردیم آنها نیز طبق معمول مسئله را با عذرخواهی تمام کردند. حالا 10 ماه از دوران قرنطینه می‌گذرد و همچنان این سروصداها ادامه دارد. یک شب مجبور شدیم با جارو به سقف بکوبیم تا بلکه کمی آرام بگیرند. تصمیم داریم موضوع را با مدیر ساختمان مطرح کنیم شاید چاره‌ای اندیشیده شود». یک آپارتمان‌نشین دیگر، ریشه همه مشکلات را در رعایت نکردن مقررات آپارتمان‌نشینی می‌داند. مریم محمدی می‌گوید: «طبق قوانین آپارتمان‌نشینی گوش کردن موسیقی اشکالی ندارد اما از ساعت 10تا یک شب باعث ایجاد مزاحمت برای همسایه‌ها می‌شود. این کار در ساعات استراحت باعث برهم خوردن آسایش و آرامش افراد می‌شود که البته هیچ‌کس رعایت نمی‌کند. همسایه طبقه بالای ما، در 50متر فضا همراه 2بچه همیشه مهمان دارند. ما در شرایط کرونا پذیرای هیچ مهمانی نیستیم اما برای آنها، مهمان و سروصدایش شرایط کرونایی و غیرکرونایی نمی‌شناسد». همسایه دیگری که از سروصدای همسایه مجرد و مهمانی‌های همیشگی‌اش خسته شده است، می‌گوید: «همه همسایه‌ها یک طرف و همسایه مجردمان طرف دیگر. این همسایه پررفت‌وآمد و پرسروصداست و بقیه را اذیت می‌کند. تا الان سعی کرده‌ایم درک کنیم و چیزی نگوییم اما نمی‌دانیم تا کی می‌توانیم در مقابل این سرو صداها از خودمان مقاومت نشان دهیم».
تصاحب پارکینگ توسط همسایه‌ها
یکی دیگر از مشکلاتی که بسیاری از آپارتمان‌نشینان را دچار خود کرده است، پارک کردن خودرو در پارکینگ اختصاصی همسایه‌هاست. بسیاری از مردم فکر می‌کنند اگر پارکینگی خالی باشد حق دارند که خودروی خود را در آن پارک کنند، بدون حتی لحظه‌ای تفکر که شاید صاحب پارکینگ به خانه برگردد. حسام مجد یکی از آپارتمان‌نشینان است که از این مسئله به‌شدت شکایت دارد، او می‌گوید: «چندی پیش حدود ساعت1:30 نیمه شب به خانه برگشتم و دیدم خودروی طبقه سوم در پارکینگ من پارک است. ابتدا خواستم زنگ بزنم و بیدارشان کنم اما بعد پشیمان شدم. بنابراین تصمیم گرفتم خودروام را بیرون از خانه پارک کنم اما دریغ از یک جای پارک. مجبور شدم با همسایه تماس بگیرم که خودرواش را بردارد. آن شب ماجرا اینگونه به پایان رسید. اما شب دیگر که باز هم دیر به خانه آمدم خودروی همان همسایه را روی پل و درست در مقابل در پارکینگ پارک بود». یک همسایه عصبانی که معتقد است طاقتش طاق شده و همین روزهاست که به مراجع قضایی مراجعه کند، می‌گوید: «نمی‌دانم با چه زبانی به همسایه خود بگویم خودروی مهمانش را در پارکینگ من پارک نکند».
شیرابه‌هایی که آثار انتزاعی از خود بر جای می‌گذارند
اگر خیلی سربه زیر باشید یا همیشه حواستان به کف زمین و کف آسانسور باشد در بعضی از آپارتمان‌ها می‌توانید آثار خلق‌شده‌ای از شیرابه زباله‌هایی را ببینید که همسایه‌ها بعد از بردن کیسه زباله به بیرون ازساختمان، برجای گذاشته‌اند. خیلی‌ها به این مسئله معترض هستند. یکی از شهروندان آپارتمان‌نشین می‌گوید: «هنوز هم افرادی هستند که زباله‌هایشان را با کیسه‌های سوراخ از خانه بیرون می‌آورند و در راه‌پله یا آسانسور رد شیرابه برجای می‌گذارند که بو و ظاهر نامطبوعی دارد».
سرو صدا در صدر شکایت‌های همسایه‌ها قرار دارد. واقعیت این است که در پرسش و پاسخ با اهالی آپارتمان‌های تهران به این نتیجه می‌رسید که اغلب ساکنان تهران از این موضوع کلافه شده‌اند. شاید اگر سازنده‌های آپارتمان‌های شهر کمی بیشتر به مسئله عبور صدا از دیوارهای نازک توجه می‌کردند، صدای همسایه‌ها آزاری برای دیگری نداشت ولی هم‌اکنون دیوارهایی که آدم را یاد پوست پیاز می‌اندازند اشک ساکنان آپارتمان‌ها را درآورده‌اند
