ماهیت مجلس جدید و تعامل با دولت
ناصر ایمانی _ فعال سیاسی
حضور وزیر امور خارجه کشورمان در جلسه علنی روز یکشنبه مجلس، بهدنبال پرخاشگری برخی از نمایندگان و ادبیاتی که از سوی آنها مورد استفاده قرار گرفت حاشیههایی را بهدنبال داشت. در اینباره چند نکته قابل ذکر است.
حضور وزیر امور خارجه در مجلس و پاسخگویی به سؤالات و ابهامات نمایندگان امری طبیعی است. بر همین اساس آقای ظریف در جلسات علنی مجلس حاضر میشدند. نکته این است که مجلس یازدهم، مجلس جدیدی است که کار خود را تازه آغاز کرده است و حدود 70درصد نمایندگان برای نخستین بار است که در مجلس حضور پیدا کرده و فاقد سابقه نمایندگی هستند. طبیعی است که برخی از کنشها و واکنشهای نمایندگان متاثر از این مسئله باشد که جمعی از آنان، آنطور که باید از سازوکارهای مجلس و شکل مواجهه با مسئولان مطلع نباشند. البته این ضعفها با گذشت زمان کاسته خواهد شد و انتظار میرود که همین نمایندگان در آینده پختهتر عمل کنند. بنابراین نمیتوان گفت که رفتار اخیر برخی از نمایندگان در جلسه با آقای ظریف، پدیدهای جدید و مختص به این مجلس است بلکه در همه مجالس شاهد آن بودهایم و خواهیم بود. از سوی دیگر باید درنظر داشت که مجلس یازدهم با مجلس دهم تفاوتهایی دارد و آن این است که مجلس جدید با برخی از سیاستهای دولت در حوزههای سیاست خارجی، اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی چندان موافق نیست. بر این اساس، نمایندگان این مجلس تلاش میکنند که در یک سال باقیمانده از عمر دولت، تا جایی که میتوانند سیاستهای دولت را در مسیر مورد نظر خود اصلاح و تغییر دهند. این تلاشها در جایی ممکن است از سوی برخی از نمایندگان به تنش کشیده شود و مواجهه با مسئولان با تندی همراه باشد.
ادبیات برخی از نمایندگان در جلسه با وزیرامورخارجه شایسته مجلس و نمایندگان نبود. هر چند تعمیم این رفتارها و ادبیات به همه نمایندگان و کلیت مجلس منصفانه نیست. اکثریت قاطع مجلس مستمع سخنان آقای ظریف بودند، اما مواجهه پرخاشگرانه تعدادی از نمایندگان دستاویزی برای زیر سؤال بردن کلیت مجلس واقع شد. از سوی دیگر باید توجه داشت که لحن آقای ظریف هم چندان مناسب، ملایم و توأم با ملاطفت نبود. بخشی از تندی رفتار برخی نمایندگان میتواند متاثر از همین موضوع باشد. هر چند سخنان و لحن ظریف نمیتواند مجوزی برای تندروی نمایندگان باشد. آقای ظریف باید به صراحت درباره مسائل و تحولات مهم سیاست خارجی، عدماجرای تعهدات از سوی کشورهای اروپایی و آمریکا و تحرکات اخیر این کشورها در شورای حکام و شورای امنیت سازمان ملل برای ایجاد محدودیتهای جدید به نمایندگان توضیح میدادند. شاید بتوان گفت که نمایندگان پاسخهای لازم را از وزیر امورخارجه دریافت نکردند. حتی اگر آقای ظریف لازم میدانستند میتوانستند درخواست غیرعلنی بودن جلسه مجلس را مطرح کنند تا بتوانند با شفافیت بیشتری با نمایندگان سخن بگویند.
در زمینه واکنشهای خارجی به تنشها در جلسه اخیر مجلس، گروهی معتقدند که درگیریهای داخلی موجب دلگرمی دولت آمریکا در ثمربخش بودن فشار تحریمها بوده است. اما باید این نکته را درنظر گرفت که این اتفاقات میتواند یک پیام متفاوتی هم برای دولتمردان آمریکا در پی داشته باشد و آن اینکه تداوم فشارهای آمریکا میتواند مخالفتها در داخل ایران را با ارائه تعهدات هستهای و موشکی ایران به جامعه بینالمللی تشدید کرده و مخالفان را در جایگاه تصمیمسازی قرار دهد.