«پنج چشم» سرگردان

دنیا می‌خواهد بداند که ویروس از کجا نشات گرفته و چگونه همه کشورها را درگیر کرده است و چه کشورهایی در این زمینه مرتکب اشتباه یا تخلف شده‌اند. اما وقتی ترامپ و دیگر آمریکایی‌ها اطمینان می‌دهند که چین در این زمینه جنایتکار است، احتمالاً هیچ تحقیق جهانی درستی در این‌باره انجام نخواهد شد. با این حال بررسی برخی گزارش‌ها نشان می‌دهد که رئیس‌جمهور آمریکا حتی نتوانسته نزدیک‌ترین متحدان خود را متقاعد کند که منشأ ویروس کرونا از آزمایشگاه ووهان در چین بوده است.
گروه امنیتی پنج چشم که متشکل از کشورهای استرالیا، کانادا، نیوزیلند، انگلستان و آمریکاست، در مورد منشأ ویروس کرونا به اتفاق نظر نرسیدند. از یک طرف آمریکا ادعا می‌کند که چین شیوع ویروس را در ابتدا پنهان کرد و مایک پمپئو وزیر خارجه ایالات متحده می‌گوید که ویروس از انستیتو ویروس‌شناسی ووهان منتشر شده است. اما 4 کشور دیگر از ابتدا درباره صحت این ادعاها به‌شدت محتاطانه عمل کردند و برخلاف فشارهای شدیدی که از سوی آمریکا روی آنها قرار داشت، به چنین نتیجه‌گیری‌ای اذعان نکردند. در روزهای ابتدای ‌ماه می، شبکه سی‌ان‌ان و روزنامه گاردین هر دو مطالبی را منتشر کردند که به منابع اطلاعاتی ناشناس از 4 عضو غیرآمریکایی گروه پنج چشم، استناد می‌کرد. در این مطالب گفته شد که گزارش‌های 4 عضو گروه پنج چشم با گزارش‌های آمریکا مبنی بر توطئه دولت چین در شیوع ویروس کرونا مغایرت دارد. مقاله اول می‌گوید: «منابع اطلاعاتی میان متحدان آمریکا نشان می‌دهد که شیوع ویروس به‌احتمال زیاد از آزمایشگاه چینی نبوده است»و و عنوان مقاله دوم می‌گوید: «اطلاعات گروه پنج چشم با این تئوری که کووید-19 از آزمایشگاه بیرون آمده است، مغایرت دارد». این گزارش‌ها سؤالات ناراحت‌کننده‌ای را در مورد اتهامات جنجالی وزیر امور خارجه آمریکا به‌وجود می‌آورد. آیا آمریکا شواهدی در دست دارد که نشان می‌دهد ویروس از آزمایشگاه ووهان بیرون آمده است؟ همچنین گزارشی در همین زمینه توسط روزنامه دیلی‌تلگرام استرالیا منتشر شده است که ادعا می‌کند یک سند مخفی 15صفحه‌ای از سوی دولت‌های غربی (احتمالاً همان پنج چشم) تهیه شده که دولت چین را مقصر شیوع می‌داند. حالا در مورد این مقاله و صحت ادعاهای آن نیز تردید وجود دارد. البته دولت استرالیا بلافاصله بعد از انتشار این مقاله واکنش نشان داد و ادعاهای آمریکا در مورد اینکه ویروس کرونا در آزمایشگاه ووهان ساخته شده را مورد تأیید قرار نداد و اعلام کرد که این تئوری براساس اسناد اطلاعاتی گروه پنج چشم نیست. گروه پنج چشم مستقیماً در مورد ادعاهای آمریکا مخالفت نمی‌کند. همچنین اداره اطلاعات امنیت داخلی آمریکا هفته گذشته بیانیه‌ای منتشر کرد که در آن می‌گفت با اجماع علمی بین‌المللی درباره اینکه ویروس کووید-19 ساخته دست انسان نیست، موافق است. هفته گذشته نیویورک تایمز هم گزارش داد که مقامات دولت ترامپ بعضی رسانه‌ها را برای پیوند دادن ویروس به آزمایشگاه‌های ووهان، تحت فشار قرار می‌دهند. البته این نکته نمی‌تواند به کل ماجرا کمکی کند، اما به هر حال برای هر ناظر بی‌طرفی یادآور ادعاهای آمریکا درباره سلاح‌های کشتار جمعی در عراق است که در سال2003 منجر به حمله آمریکا به عراق شد. بعدها معلوم شد که ادعاهای دولت بوش کاملاً نادرست بود و حالا به‌نظر می‌رسد بخش امنیتی و اطلاعاتی آمریکا دوباره در حال اجرای همان ترفندهاست.
ایالات متحده، رهبر حقیقی گروه «پنج چشم است و به همین دلیل علاقه دارد که متحدان خود را تحت فشار قرار دهد تا به‌طور علنی با اظهارنظرهای سیاسی این کشور موافقت کنند که به‌اصطلاح تصویری از یک «جبهبه متحد» را به چین نشان دهد. البته برخلاف موضوع عراق، امکان حمله آمریکا به چین وجود ندارد، اما بدون شک می‌خواهد یک ائتلاف بین‌المللی علیه چین ایجاد کند تا فشارهای بیشتری بر این کشور وارد آورد. آمریکا نمی‌تواند چنین کاری را به تنهایی انجام دهد و ابزار لازم برای آن را ندارد.با این حال کشورهای پنج چشم، تا حدودی عقب کشیده‌اند، چرا که رهبران این کشورها (به‌ویژه مقامات اطلاعاتی و امنیتی) به این نتیجه رسیده‌اند که این همان مسیری است که بوش انجام می‌داد. بنابراین احتمالا دولت ترامپ فشار خود را بر این کشورها افزایش می‌دهد، هر چند که ممکن است به‌راحتی به ضرر خود او شود.

مغایرت گزارش کشورها
روزنامه‌ها مطالبی را منتشر کردند که به منابع اطلاعاتی ناشناس از 4 عضو غیرآمریکایی گروه پنج چشم، استناد می‌کرد. در این مطالب گفته شد که گزارش‌های 4 عضو گروه پنج چشم با گزارش‌های آمریکا مبنی بر توطئه دولت چین در شیوع ویروس کرونا مغایرت دارد