405؛ پدر صنعت خودروسازی جدید

مریم سمائی



درست یک سال پس از پایان جنگ، دولت آقای هاشمی برنامه اول توسعه را با انتخاب استراتژی آزادسازی اقتصادی و بازسازی کشور شروع کرد. برنامه اول توسعه در سال68 به تصویب رسید و از سال69 با هدف عادی‌سازی‌ وضعیت اقتصاد و اجرای سیاست‌های انبساطی و آزاد‌سازی‌ به اجرا در آمد.

یکی از اقداماتی که در سال69 در راستای همان سیاست‌های آزادسازی دولت اتفاق افتاد نوسازی صنایع و بازار آن بود. در این سال هم واردات آزاد شد و هم وارد‌کننده‌ها به وارد‌کردن محصولات جدید ترغیب شدند. در همان سال‌ها بود که مذاکراتی با شرکت فیات برای واردات خودرو انجام شد اما به نتیجه نرسید. از سوی دیگر شرکت ایران خودرو با شرکت پژوی فرانسه وارد مذاکره شد و بالاخره قرارداد ورود پژو 405 به ایران به امضا رسید و این ورود، تحولی جدی در صنعت خودروسازی کشور به‌وجود آورد.

پژو 405 در آن روزها جزو محصولات به‌روز و خوشنام اروپا بود که در چند سال متوالی عنوان یکی از بهترین خودروهای اروپا  را از آن خود کرده بود. این محصول نخستین خودروی وارداتی پس از جنگ بود که در سال 69 به‌صورت ckd  وارد و مونتاژ می‌شد اما از سال70 واردات آن متوقف و خط تولید آن راه‌اندازی شد. در ابتدا تولید این محصول در داخل کشور با مشکلات عدیده‌ای همراه بود و همین موضوع باعث می‌شد که بازار آن نسبت به‌خودروهای وارداتی نظیر تویوتا و میتسوبیشی رونق چندانی نداشته باشد اما با ایجاد زیرساخت‌های تولیدی این محصول در سال‌های بین 72 تا 76 کم‌کم بازار خرید پژو 405 رونق گرفت.

فربد زاوه، کارشناس خودرو در این‌باره به همشهری می‌گوید: «پژو 405 را می‌توان به نوعی، پدر صنعت خودروسازی بعد از انقلاب ایران نامید؛ چرا که خودروی سمند و پژو پارس هم از دل این خودرو بیرون آمده‌اند. از سوی دیگر قطعه‌سازی‌ مدرن ایران به صنعت پژو 405 مدیون است چون تولید قطعات 405 باعث توسعه زیرساخت صنعت قطعه‌سازی‌ کشور شده است».

او معتقد است که پژو 405 نقش مهمی در ایجاد زیرساخت‌های صنعت خودروی ایران ایفا کرده به‌طوری که دانش فنی موتور انژکتوری با این خودرو به ایران آمده است.

زاوه در ادامه می‌گوید: «اگرچه هم‌اکنون این محصول از نظر کیفیت جزو محصولات قدیمی به شمار می‌رود و قادر به رقابت با محصولات روز دنیا نیست اما هنوز در ایران بازار خوبی دارد و اغلب مردم آن را خودرویی بی‌دردسر می‌دانند که می‌توانند قطعاتش را به راحتی پیدا کنند».

او با اشاره به اینکه پژو405  به نوعی پرتیراژترین محصول تاریخ خودروسازی ایران به‌حساب می‌آید می‌گوید: «خیلی از افراد تصور می‌کنند که پراید پرتیراژترین محصول خودروسازی ایران است اما اینطور نیست؛ چرا که سمند و پژو پارس بر مبنای پلتفرم پژو 405 تولید می‌شوند. به‌عنوان نمونه سال گذشته بیش از نیم‌میلیون دستگاه پژو تولید شد که از این مقدار حدود 200هزار دستگاه پژو 405 بود».

پژو 405دومین خودروی ارزان ایران است که در اوایل دهه 70 با یک میلیون و 650هزار تومان به بازار آمد و الان قیمت آن بیش از 55میلیون تومان است.

وقتی پژو 405 به بازار کشور وارد شد، قیمت خودروی پیکان 700هزار تومان بود؛ به‌عبارتی با پول پژو می‌توانستیم 2 پیکان خریداری کنیم.