چطور پلاسمای نجات‌یافتگان به کرونایی‌ها کمک می‌کند؟

پزشکان به شواهدی غیرقطعی دست یافته‌اند که نشان می‌دهد بیماران مبتلا به بیماری کووید- 19می‌توانند با تزریق پلاسمای خون افرادی که از این بیماری جان سالم به در برده‌اند، بهبود یابند. 2گروه از پزشکان چینی که در بیمارستان‌های جداگانه‌ای مشغول به فعالیت هستند، به 15بیمار که حالشان وخیم بوده، پلاسمای غنی از آنتی بادی تزریق کردند. آنها پس از مدتی پیشرفت‌های چشمگیری در بهبود حال بسیاری از این بیماران مشاهده کردند.
گاردین در گزارش خود نوشته است: طی یک مطالعه مقدماتی، پزشکان ووهان به 10بیمار مبتلا به بیماری شدید، «پلاسمای فرد بهبودیافته» را تزریق کردند و دریافتند که میزان ویروس در بدن آنها به سرعت کاهش می‌یابد. پزشکان در طول 3روز شاهد بهبود علائم بیماران، از تنگی نفس و دردهای قفسه سینه گرفته تا تب و سرفه بودند. شیائومینگ یانگ، عضو مرکز National Engineering Technology Research Center for Combined Vaccines در ووهان چین، این درمان را به‌عنوان یک «گزینه امیدوارکننده نجات‌بخش» برای بیماران دارای شرایط وخیم توصیف کرد، اما هشدار داد که برای تأیید این یافته‌ها یک آزمایش تصادفی بزرگ‌تر ضرورت دارد. جزئیات این مطالعه مقدماتی در مجموعه مقالات آکادمی ملی علوم منتشر شده است. گروه دیگری از پزشکان به سرپرستی لی لیو، از بیمارستان Shenzhen Third People، پلاسما را به 5بیمار با وضعیت بسیار وخیم تزریق کردند. براساس یک گزارش اولیه که در ژورنال انجمن پزشکی آمریکا منتشر شد، همه علائم این بیماران بعد از تزریق بهبود یافت و طی 10روز، 3بیمار توانستند از ونتیلاتورهایی که آنها را زنده نگه داشته بود، جدا شوند.

افزایش امید
این یافته‌ها باعث افزایش این امیدواری شد که اهدای خون بیمارانی که اخیرا بهبود یافته‌اند می‌تواند سیستم ایمنی افراد آسیب‌پذیر را تقویت و به آنها در مبارزه با عفونت کمک کند. با این حال، با تحت درمان قرار گرفتن فقط تعداد کمی از بیماران با این روش، نمی‌توان واقعا متوجه شد که این شیوه درمانی تا چه حد کارایی دارد.
درمان با پلاسمای فرد بهبودیافته به قبل از همه‌گیری آنفلوآنزای اسپانیایی در سال 1918برمی‌گردد. این درمان مبتنی بر این واقعیت است که افرادی که از عفونت ویروسی بهبود یافته‌اند، آنتی‌بادی‌هایی را در خون خود دارند که می‌توانند درصورت حمله مجدد ویروس به بدن آنها، ویروس را به سرعت شناسایی کنند و آن را از بین ببرند. تزریق پلاسما به بیماران و به‌طور بالقوه به افرادی که در معرض خطر آلودگی هستند، می‌تواند سیستم ایمنی بدن را تقویت و به‌طور بالقوه بدن را در برابر بیماری محافظت کند.
شنیده‌ها حاکی است که این روش درمانی ممکن است پزشکان آمریکایی را برای تزریق آزمایشی پلاسما در بحبوحه شیوع این بیماری در نیویورک ترغیب کند. همچنین انتظار می‌رود مطالعات مشابهی طی هفته‌های آینده در انگلستان آغاز شود. سرویس ملی خون انگلیس
(Britain’s national blood service) غربالگری خون بیماران را برای یافتن پلاسمای حاوی آنتی بادی به‌منظور استفاده در این آزمایش‌ها آغاز کرده است.

در پی شواهد
دیوید تاپین، عضو ارشد گروه تحقیقاتی در دانشگاه گلاسکو، برای اجرای 2آزمایش بالینی با استفاده از پلاسمای فرد بهبودیافته، کار خود را در مؤسسه ملی تحقیقات بهداشتی انگلیس آغاز کرده است. آنها به‌دنبال شواهدی خواهند بود که براساس آن، پلاسما بتواند از کارکنان خط مقدم بهداشت و درمان در برابر عفونت محافظت و از بدتر شدن حال بیماران و نیاز به ونتیلاتور در بخش مراقبت‌های ویژه جلوگیری کند و همچنین وضعیت کسانی را که به‌شدت بیمار هستند، بهبود بخشد. تاپین می‌گوید که گزارش مربوط به بیماران ووهان بسیار مهم است زیرا این گزارش‌ها به ما می‌گویند که تزریق پلاسما به بیماران با حال وخیم بی‌خطر است. او می‌گوید: همچنین این نتایج برای بیماران فعلی بسیار دلگرم‌کننده است. با این حال، برای اطمینان از این موضوع که پلاسما، این بیماری را به‌طور طبیعی بهبود می‌بخشد و برای تقریبا همه بیماران بی‌خطر است، باید آزمایش‌های رسمی انجام شود.

تصادفی نیست
با این حال، منیر پیرمحمد، رئیس انجمن داروسازی انگلیس تأکید می‌کند که در مورد بیماران ووهان باید با احتیاط برخورد کرد. او می‌گوید: این یک آزمایش تصادفی(randomised) نبوده و همه بیماران درمان‌های دیگری ازجمله آنتی ویروس‌هایی مانند Remdesivir (یک داروی جدید ضد‌ویروس) را دریافت کرده‌اند که اکنون برای بیماری کووید - 19 در حال آزمایش است.
پیرمحمد می‌گوید: همچنین باید به‌خاطر داشته باشید که نگرانی‌هایی هم در مورد پلاسمای فرد بهبودیافته وجود دارد، ازجمله انتقال سایر عوامل و تشدید آنتی‌بادی بیماری. حتی اگر مشخص شود که این روش جواب می‌دهد، معالجه تعداد زیادی از بیماران ممکن است به یک مسئله تبدیل شود.

 امید تازه
درمان با پلاسمای فرد بهبودیافته  مبتنی بر این واقعیت است که افرادی که از عفونت ویروسی بهبود یافته‌اند، آنتی‌بادی‌هایی را در خون خود دارند که می‌توانند درصورت حمله مجدد ویروس به بدن آنها، ویروس را به سرعت شناسایی کنند و آن را از بین ببرند