لاریجانی؛ معترض ردصلاحیت‌ها

قریب به یک هفته از اعلام نتایج بررسی احراز صلاحیت کاندیداهای یازدهمین دوره مجلس شورای اسلامی می‌گذرد. عدم‌احراز صلاحیت بیش از 90نفر از نمایندگان مجلس همچنان بحث داغ و حاشیه‌ای مجلس است؛ حاشیه‌ای جدی و سنگین که بر متن بهارستان سایه افکنده و بر عملکرد نمایندگان تأثیر‌گذار است.

عدم‌احراز صلاحیت 90نماینده مجلس‌‌دهمی و گلایه‌شان از موضع‌گیری شورای نگهبان در مورد سرنوشت نمایندگی و انتخاباتی‌شان چنان است که جمعی از نمایندگان پیش از آغاز نشست علنی دیروز بهارستان به علی لاریجانی در صدر مجلس شکواییه کردند و از اینکه از سوی شورای نگهبان به فساد اقتصادی متهم شده‌اند، گلایه‌ کردند؛ گلایه‌ای که لاریجانی در 8روز گذشته و درپی اعتراضات نمایندگان با آن آشنا بود و همین امر هم سبب شده بود نطق پیش از دستور نشست دیروزش را به آن اختصاص دهد؛ نطقی که دفاع از ‌شأن مجلس و جایگاه نمایندگی از یک‌سو و اتهام سخنگوی شورای نگهبان از سوی دیگر دو بعد اصلی آن را تشکیل می‌دادند. عباسعلی کدخدایی، سخنگوی شورای نگهبان در مصاحبه‌ای تلویزیونی در مورد بررسی احراز صلاحیت نمایندگان کاندیدای مجلس آتی اعلام کرده بود:« از ۲۴۷نفر نماینده فعلی مجلس ۹۰نفر صلاحیت‌شان عمدتا به‌خاطر مسائل مالی تأیید نشد. البته به برخی از آنها مستندات پرونده‌شان توضیح داده شد و به بقیه نیز اگر درخواست کردند، این مستندات ارائه می‌شود»؛ ادعا و ادبیاتی که به کام مجلس خوش نیامد و اسباب نارضایتی و اعتراض مجلسیان به این موضع شورای نگهبان شد. خشم و اعتراض نمایندگان احراز صلاحیت‌نشده از این موضع کدخدایی چنان است که جمعی از آنها در‌صددند در نامه‌ای مشترک و رسمی از سخنگوی شورای نگهبان به‌خاطر تهمت ناروایی که (به‌گفته آنها) به جمعی از نمایندگان زده است، اعلام شکایت کنند.

گزارش‌های غیرهمسو
در همین فضا بود که لاریجانی نطق دیروزش در بهارستان را به دفاع از ‌شأن و جایگاه مجلس و نمایندگان ردصلاحیت‌شده اختصاص داد و گفت: در ردصلاحیت بعضی نمایندگان فعلی و نمایندگان ادوار از جانب سخنگوی شورای نگهبان مطلبی در رسانه‌ها منتشر شد که علت ردصلاحیت‌ها را عمدتا مربوط به سوء‌استفاده‌های اقتصادی می‌دانست.
وی با تأکید بر اینکه این مطلب درست نیست، خاطرنشان کرد: نامه‌های هیأت نظارت به نمایندگان و علت‌های ذکرشده در این نامه‌ها به بندهایی اشاره دارد که مربوط به بحث اقتصادی نیست. البته بعضی اینگونه بوده است، چرا باید مطلب درست منعکس نشود که بیگانگان از آن سوء‌استفاده کرده و نظام متهم به فساد شود. وی ادامه داد: بنده از اعضای فقهای محترم شورای نگهبان و حقوقدانان ارزشمند درخواست می‌کنم در این بخش که کار داوری برعهده آنان است، با دقت لازم به این امر توجه کنند که حقوق افراد نادیده گرفته نشود. لاریجانی گفت: براساس قانون نظارت مراجع چهارگانه می‌تواند ملاک باشد؛ چراکه گزارش‌های غیر این مسیر می‌تواند از جانب افراد با اغراض خاص ارائه شود و تشخیص صحت آن نیازمند زمان است که در این مقطع کوتاه ممکن نیست، ولی می‌تواند فضای قضاوت را مشوش کنند.
رئیس مجلس گفت: تردیدی نیست که اگر فسادی ‌در پرونده هر کس باشد که محکمه‌ای نظر داده باشد، همگان تابع آن خواهند بود، اما اگر صرف گزارش است، مرجعی باید اتقان آن را بررسی کند؛ چراکه گزارش اولیه خام نباشد و با آبروی افراد بازی نشود. 

عدم‌التزام را تأیید نمی‌کنم
او سپس با اشاره به جزئیات مفاد عدم‌احراز صلاحیت جمعی از نمایندگان ادامه داد: در اظهارات هیأت مرکزی نظارت آمده ‌که مبنا بر عقاید سیاسی نبوده است که مبنای درستی برای انتخابات صحیح است، اما به استناد به بخش‌هایی از ماده۲۹ که به نوعی موضوع التزام عملی به نظام است، باید دقت داشت. لاریجانی گفت: بنده که با برخی آقایان ۴سال و با برخی ۸سال و برخی ۱۲سال است همکاری روزانه داشته‌ام، عدم‌التزام عملی به نظام را در اکثریت قریب به اتفاق همکاران تأیید نمی‌کنم. بارها و بارها دیده‌ام که با دقت تام از حریم نظام دفاع کرده‌اند، از‌جمله در مصوبه اخیر مجلس در مقابل ستم آمریکا در طرح سه‌فوریتی که به اتفاق آرا تصویب شد و در موارد دیگر هم بنده شاهد دفاع از هویت ملی و انقلابی و حقوق ملت و نظام جمهوری اسلامی بوده‌ام. البته ممکن است در اظهارات خطایی صورت گرفته باشد. رئیس مجلس ادامه داد: عدم‌احراز صلاحیت‌ بعضی از نمایندگان را به‌صلاح نمی‌دانم، در شرایط فعلی کشور به صلاح نیست. دیدید که رئیس‌جمهور نااهل آمریکا چه سوء‌استفاده‌ای از این قضیه کرد؛ اگرچه تعداد زیاد نامزدها و زمان کوتاه بررسی، مشکلاتی را برای هیأت مرکزی و هیأت نظارت ایجاد کرده است که امیدواریم در بررسی شورای نگهبان حتی‌المقدور مرتفع شود.

پاسخ کدخدایی به لاریجانی و روحانی

عباسعلی کدخدایی سخنگوی شورای نگهبان در گفت‌وگوی زنده با شبکه خبر سیمای جمهوری اسلامی ایران درباره نحوه بررسی صلاحیت داوطلبان مجلس یازدهم گفت: آنچه ملاک است بررسی صلاحیت‌ها برای ورود به مجلس است، بنابراین هیچ‌گاه اسناد و مدارکی را مستقیما برای قوه قضاییه ارسال نخواهیم کرد. اگر مراجعِ دیگر صلاحیت داشته باشند و تشخیص‌شان این باشد، آنها می‌توانند اعلام نظر کنند. به گزارش فارس، کدخدایی همچنین گفت: اعضای شورای نگهبان، نمایندگان رد صلاحیت شده را پذیرفتند و جزئیات پرونده‌ها یکایک برای آنان روشن شد. در قانون انتخابات، مباحث مربوط به سوءاستفاده‌های اقتصادی، اخلاقی و مقابله با حاکمیت را داریم و مواد ۲۸، ۲۹ و ۳۰ قانون انتخابات خارج از اینها نیست. وی افزود: انتظار این است نمایندگانی که در شورای نگهبان حضور پیدا می‌کنند و از جزئیات پرونده‌شان مطلع می‌شوند اطلاعات را در اختیار مقامات قرار دهند. اگر رئیس محترم و مجلس در جریان قرار نگرفته اشکال از نمایندگانی است که مراجعه کردند، اما جزئیات را اعلام نکرده‌اند. ما به‌عنوان شورای نگهبان از جهت قانونی ممنوعیت داریم که جزئیات پرونده‌ها را به افکار عمومی اعلام کنیم. سخنگوی شورای نگهبان ادامه داد: نظراتی که شورای نگهبان داده بسیار دقیق و مبتنی بر مستندات متقنی است که در پرونده‌ها وجود دارد. ممکن است اسناد جدیدی به دستمان برسد که می‌تواند درباره تغییر نظر اعضای شورای نگهبان هم مؤثر باشد؛ اگر قانون انتخابات را اصلاح می‌کردند به چنین وضعیتی نمی‌رسیدیم. نمایندگان مجلس در اصلاح قانون انتخابات کم لطفی کردند. وی با اشاره به انتقادات به روند تأیید صلاحیت‌ها ادامه داد: وقتی نسبتی به شورای نگهبان داده می‌شود، آن هم‌زمانی که نهاد‌های مجری در جریان امور هستند، درست نیست؛ از یک مقام عالی کشور انتظار نداشتیم درخصوص عملکرد هیأت‌های نظارت یکجانبه قضاوت کند. کدخدایی با اشاره به سخنان رئیس‌جمهور در مورد شورای نگهبان اظهار کرد: ما همکاری خوبی با وزارت کشور و وزارت اطلاعات داشتیم و از همه جزئیات مطلع بودند. من نمی‌دانم اطلاعات دقیق به آقای رئیس‌جمهور نداده بودند یا چه اتفاقی افتاده بود که اینگونه اظهارنظر شد. شورای نگهبان و هیأت‌های مرکزی با خط‌کش سیاسی نسبت به افراد اظهارنظر نکردند.