
تغییر سبک روزنامهنگاری بهخاطر گوگل!

هانیه ورشوچی منفرد
این روزها سر و کله مهمانی در رسانهها پیدا شده که طریقه تولید محتوا را تغییر داده و هر روز این تغییرات بیشتر میشود. مهمانی که با ابزار اصلی روزنامهنگاری، یعنی تولید محتوا و نوشتار سر و کار دارد.
این روزها شعارهایی از این قبیل را کم نمیشنوید: «اگر در صفحه اول گوگل نباشید اصلاً حضور شما در فضای آنلاین بیهوده است» و «چرا سئوکار نمیآورید تا مسئولیت بهینهسازی سایت شما را برای موتورهای جستوجو بهعهده بگیرد». سئو به زبان عامیانه یعنی سادهسازی متن براساس شناخت مخاطب و نگارش متن طوری که مخاطب بعد از خواندن تجربه خوبی داشته باشد و به جواب سؤالاتش برسد. در واقع از سال 1990تاکنون هدف روشهای سئو این بوده که هنگام جستوجوی کاربران در گوگل و سایر موتورهای جستوجو، رتبه بهتری را به مقالهها و محتوای یک سایت اختصاص دهند.
همه این تلاشها برای سئو و مطالب سئو شده از جایی شروع میشود که رسانهها بتوانند کاربران بیشتری را به سمت خود جذب کنند و از طریق تبلیغات و سایر روشها درآمد بیشتری داشته باشند. مشخص است که این مسئله برای کارفرمایان و مدیران رسانهای از اهمیت ویژهای برخوردار است. مطمئنا سئو مزیتهایی هم برای آژانسهای خبری و مطبوعات خواهد داشت، اما تداخلات آن با روزنامهنگاری و خبرنویسی هم کم نیست.
بهخاطر همین مسائل است که این ماجرا حسابی جنجالی است و باعث سؤالات زیادی شده است. سئو دوست روزنامهنگاران است یا دشمن آنها؟ چقدر به روشهای روزنامهنگاری صدمه خواهد زد؟ آیا تیم سئو تصمیم خواهد گرفت که برای رسیدن به صفحات اول گوگل رسانهها روی چه موضوعاتی کار کنند؟
بعضی رسانهها برای رسیدن به رتبه بهتر در گوگل به سراغ تیمهای تخصصی سئو رفتهاند. اما اینکه سردبیران بخواهند خبرنگاران و روزنامهنگاران در خدمت افراد مسلط به سئو دربیایند و بهجای تیم تحریریه، تیم سئو اتاق فکر یک روزنامه، خبرگزاری یا مجله را تشکیل دهند، بهمعنای مرگ روزنامهنگاری خواهد بود. در این میان روزنامهنگاران تنها افرادی هستند که باید روندی را که سئوکاران میخواهند و ابزارهای سئو دیکته میکند در مقالهها و گزارشهای خود پیاده کنند. قضیه همینجا تمام نمیشود. قوانین تیترنویسی به مرور زمان تغییر کرده و آنچه در ادبیات فارسی و ویراستاری مطرح بوده بهتدریج دارد جای خود را به قوانین تیترنویسی متناسب با قوانین همواره در تغییر سئو میدهد. در ادامه هم، مسیر سئو متن با اصول روزنامهنگاری و قواعد نگارش و ادبیات فارسی دچار تداخلاتی میشود.
همه این موارد به مرور از شما نویسندهای میسازد که دیگر بهدنبال نوشتن تیتر ماندگار نخواهید بود و نوشتههایتان همه آن چیزی است که google میخواهد. شاید بتوان گفت، امروز سئو میتواند برای سایتهای خدماتیای چون سایت پزشکان، سایتهای فروشگاهی و سایتهای زرد مؤثر باشد، چون برندها و مخاطبان هم به آنچه در صفحات اول google هست اعتماد میکنند.
هماکنون رسانههای خارجی چون واشنگتنپست، هافینگتنپست و بیبی سی از روشهای سئو بهصورت گسترده استفاده میکنند. بسیاری از رسانهها، دستورالعملی برای نگارش متن براساس سئو دارند. یکی از خبرنگاران واشنگتنپست با ابراز ناراحتی از ورود سئو به رسانهها میگوید: «در اتاق خبر احساس میکنید افراد سئوکار دارای قدرت یکجانبه هستند و تعهد واشنگتنپست به سئو، شیوه نگارش بسیاری از خبرنگاران را تغییر داده است».
در این میان افرادی که با سئو متن موافق هستند میگویند سئو و آنچه در مورد معیارها و سؤالات مخاطبان میدانید، کار نگارش یک مقاله یا گزارش را راحتتر میکند. این امر در مورد مقالهها و گزارشهای حوزه سلامت از کاربرد بیشتری برخوردار است و ابزارهای سئو به نویسنده کمک میکند تا به اغلب سؤالاتی که فرد در مورد بیماری خود بهدنبال آن است، جواب بدهد. اما در مقالات اجتماعی ابزارهای سئو نمیتواند سؤالات مخاطب را کشف کند.
طرفداران این نظریه عقیده دارند، سئو نهتنها روزنامهنگاری را خدشهدار نمیکند بلکه ترکیب سئو و تولید محتوا به رسانههای مکتوب و غیرمکتوب کمک شایانی خواهد کرد و سرمایهگذاری در رسانههای چاپی و دیجیتال بیشتر خواهد شد. به عقیده آنها با کمک حیاتی به رسانهها، خبرنگاران آموزشدیده فکر نخواهند کرد، برده گوگل شدهاند.
معنی سئو
سئو به زبان عامیانه یعنی سادهسازی متن براساس شناخت مخاطب و نگارش متن طوری که مخاطب بعد از خواندن تجربه خوبی داشته باشد و به جواب سؤالاتش برسد