پیش‌بینی برای پاییز تهران

 زباله، بیشترین عامل آبگرفتگی معابر در تهران است. به گزارش همشهری، با وجود رسوبگیری‌هایی که در طول سال و پیش از رسیدن فصل بارش صورت می‌گیرد، اما باز هم درصد بالایی از دلایل بروز سیلاب و آبگرفتگی در تهران به ریختن زباله در نهرها و انتقال آن به شبکه‌های اصلی بر می‌گردد. به همین‌خاطر شهروندان در این زمینه، نقش پررنگی است. از طرف دیگر رعایت نکردن ضوابط و مقررات شهرسازی به‌ویژه در دهه اخیرکه باعث رشد بی‌رویه و پیشروی غیراصولی شهر در شیب‌های تند، دامنه‌های کوه و حریم‌های رودخانه‌ها شده از مهم‌ترین دلایل وقوع سیلاب در پایتخت است. در این بین 10هزار و 530کیلومتر شبکه جمع‌آوری آب‌های سطحی پایتخت، شامل 530کیلومتر شبکه اصلی و 10هزار کیلومتر شبکه فرعی برای جلوگیری از بروز سیلاب و آبگرفتگی معابر پاکسازی شده‌است.  مدیرکل امور خدمات شهری شهرداری تهران از پاکسازی و لایروبی مسیل‌ها، کانال‌ها و انهار تهران خبر می‌دهد و معتقد است که این اقدامات باید در طول سال ادامه یابد.

اصغر عطایی با اشاره به تمهیدات درنظر گرفته شده به‌منظور لایروبی مسیل‌ها، کانال‌ها و انهار شهر تهران گفت: به‌دنبال بارش باران در بهار امسال 530کیلومتر از مسیل‌های شهر تهران از رسوبات پاکسازی شدند. پس از بارش‌های کم‌نظیری که در بهار امسال اتفاق افتاد و به اندازه یک سال بارشی باران بارید و با توجه به وضعیت جغرافیایی شهر مقدار زیادی از رسوبات در مسیل‌ها انباشته شد.

او با اشاره به اینکه در برخی از مسیل‌ها تا چندین متر واریزه (رسوبات و سنگریزه) وجود داشت، اضافه کرد: بارش‌های بی‌سابقه در بهار باعث شده بود واریزه‌ها در 530کیلومتر مسیر اصلی مسیل‌ها که بعضا سرپوشیده هم هستند، انباشته شوند.
این مدیر شهری با اشاره به آغاز اجرای طرحی از فروردین و اردیبهشت امسال برای پاکسازی مسیل‌ها و کانال‌ها گفت: در برخی از مناطقی که این مسیل‌ها و کانال‌ها در آن وجود دارند نزدیک به چند هزار کامیون شن و ماسه خارج شده است. اگر این واریزه‌ها وجود داشت و بارانی به‌شدت بارش‌های بهاری اتفاق می‌افتاد قطعا شهر دچار مشکل می‌شد. مدیرکل امور خدمات شهری شهرداری تهران با اشاره به اینکه از روز شنبه، 23شهریور (دیروز) بار دیگر در طرحی یک ماهه کانال‌ها و مسیل‌های اصلی در دست لایروبی قرار می‌گیرند، بیان کرد: معاونت خدمات شهری به‌طور مداوم فعالیت مناطق را در این زمینه رصد و پایش می‌کند، در شبکه‌های فرعی، ما شاهد آبگرفتگی‌های معمولی هستیم اما اگر مسیل‌های اصلی به خوبی لایروبی نشوند امکان وقوع سیل وجود دارد. همچنین کانال‌هایی که دچار مشکل شده بودند شناسایی و اطلاعات آنها به مدیریت کلانشهر تهران اعلام شده و معاونت فنی و عمرانی شهرداری تهران در حال رفع عیب از این کانال‌هاست. عطایی ادامه داد: تمهیدات و پیش‌بینی‌ها این اطمینان خاطر را به ما می‌دهد که آمادگی هرگونه بارشی را داریم و به همین منظور گزارش اقدامات به‌صورت منطقه‌ای احصا شده و در جلسات با مدیران به آنها گزارش می‌شود. مدیرکل امور خدمات شهری شهرداری تهران با اشاره به بروز مشکلات در برخی از رودهای خارج از حریم شهر تهران که در نهایت به پایتخت وارد می‌شوند، اظهار داشت: بعضا دیده می‌شود کامیون‌ها به این رودخانه‌ها نخاله می‌ریزند و از این طریق نخاله‌ها وارد مسیل‌های شهر تهران می‌شوند، برای این امر باید تمهیدات قهریه‌ای از سوی سازمان‌های متولی درنظر گرفته شود چراکه این موضوع جان انسان‌ها را نشانه می‌گیرد. 

   دلایل سیلاب و آبگرفتگی

در بررسی عوامل بروز سیلاب و آبگرفتگی معابر می‌توان به توسعه شهری و کاهش نفوذپذیری آب اشاره کرد. به گزارش همشهری، همچنین آمار نشان می‌دهددخل و تصرف غیرمجاز در بستر و حریم رودخانه‌ها و مسیل‌ها، تخریب منابع طبیعی و پوشش گیاهی از عواملی است که به وقوع سیلاب در دهه اخیر دامن زده است. ضمن اینکه احداث سازه‌های تقاطعی مثل پل‌ها و جاده‌ها که باعث تنگ شدن و یا حتی انسداد مجراها می‌شود مشکلاتی را در این زمینه به‌وجود آورده است. از طرفی هم نوع توپوگرافی شهر 730کیلومترمربعی تهران که بین شمال و جنوب آن 700متر شیب وجود دارد، یکی از دلایلی است که این شهر را در معرض خطر سیلاب قرار می‌دهد. با توجه به مواردی که بیان شد، شهرداری تهران به‌ویژه طی سال گذشته و بعد از بارش‌های بهاری تلاش زیادی در جهت پاکسازی شبکه جمع‌آوری آب‌های سطحی انجام داد و طرح‌های ویژه لایروبی را به‌صورت یکپارچه به اجرا درآورد تا در بارش‌های پاییزی، گره‌هایی را که باعث بروز سیل می‌شود، برطرف شود.
 تهران 530کیلومتر کانال و مسیل اصلی دارد که بخش عمده‌ای از آن روبسته و حتی در برخی مناطق چند متر زیر زمین واقع شده است. این در حالی است که  10هزار کیلومتر شبکه فرعی شامل جوی‌ها و انهار کنار خیابان دارد. البته برخی به اشتباه تصور می‌کنند که شبکه فرعی عامل اصلی سیل هستند. درصورتی که شبکه اصلی، عامل اصلی بروز سیل در دهه‌های اخیر در پایتخت بوده است. البته شبکه فرعی هم در بروز آبگرفتگی معابر و خیابان‌ها نقش عمده‌ای دارد و می‌تواند سبب بروز سیلاب  شود. انتقال زباله‌هایی که در این نهرها ریخته می‌شود به کانال‌های اصلی می‌تواند شهر را دچار مشکل کند؛ بنابراین نظارت کامل در طول سال توسط شهرداری یکی از راهکارهای جلوگیری از گرفتگی نهرها و شبکه اصلی است. همچنین طی برنامه‌ای مدون که به مناطق 22گانه تهران ابلاغ شده نسبت به پاکسازی مسیل‌ها و کانال‌ها اقدام شده و این کار همچنان ادامه دارد.