طرح اینترنت برای پروازهای داخلی

اتصال به اینترنت یا تلفن ماهواره‌ای در پروازهاپدیده جدیدی نیست اما در برخی کشورها، ازجمله ایران به دلایل مختلف هنوز اجرایی نشده است. مرتضی براری، رئیس سازمان فضایی ایران گفته، سازمان هواپیمایی کشوری یک هواپیمای نمونه در اختیارشان گذاشته تا امکان ارائه سرویس اینترنت در پرواز را ارائه کنند. او تأکید کرده که، با وجود فناوری‌های مختلفی که اینترنت هوایی را فراهم می‌کنند، این ارتباط قرار است با استفاده از ارتباط ماهواره‌ای صورت بگیرد. او گفته، تا چند هفته دیگر این هواپیما در اختیارشان قرار می‌گیرد تا چگونگی اتصال به اینترنت و جزئیات آن را آزمایش کنند.


روش‌های ارتباط با شبکه جهانی
به گزارش همشهری، ارتباط اینترنتی در آسمان با دو روش اصلی امکان‌پذیر است:

آنتن‌ زمینی
در این روش، اینترنت از طریق آنتن‌های مستقر در زمین به هواپیما ارسال شده و توسط آنتنی که روی بدنه قرار گرفته، دریافت می‌شود. از آنجایی که هر آنتن تا محدوده مشخصی سیگنال می‌فرستد، آنتن هواپیما در هر مرحله باید روی یک آنتن دیگر سوییچ کند و احتمال قطع و وصل شدن ارتباط وجود دارد. ضمن اینکه اگر مسیر هواپیما از فراز اقیانوس‌ها باشد، این ارتباط قطع می‌شود. در برخی موارد، همکاری نکردن اپراتور یک کشور با کشوری دیگر، می‌تواند باعث از دست رفتن ارتباط شود.

 ارتباط ماهواره‌ای
در این روش، هواپیماها از طریق ماهواره‌هایی که در ارتفاع 36کیلومتری قرار گرفته‌اند، داده‌ها را ارسال و دریافت می‌کنند. در نهایت، ماهواره این داده‌ها را به زمین می‌فرستد. این نوع اینترنت کمتر قطع و وصل می‌شود اما کندتر و معمولا گران‌تر است. ماهواره‌هایی که در این سیستم به‌کار می‌روند، همان‌هایی هستند که در زمینه خدمات تلویزیون ماهواره‌ای، ‌هواشناسی و برخی موارد نظامی کاربرد دارند.



اینترنت در حد پرواز
میزان سرعت و کیفیت ارتباط به تعداد دستگاه‌هایی بستگی دارد که در یک لحظه به اینترنت متصل می‌شوند. هرچقدر تعداد دستگاه‌های متصل بیشتر باشد، سرعت کل کمتر است. برای مدیریت این فضا، استفاده از برخی امکانات که حجم زیادی از اینترنت را مصرف می‌کنند(مثل تماشای ویدئو) در زمان پرواز ممنوع است. برخی نیز تعداد دستگاه‌های قابل‌استفاده توسط یک مسافر را محدود کرده‌اند. معمولا سرعت اینترنت در پرواز حدود 3مگابیت بر ثانیه برای کل پرواز است. فناوری ماهواره‌ای توانسته سرعت ارتباط را به 12مگابیت برثانیه نیز برساند اما چون هزینه تعمیر و نگهداری از چنین سیستم‌هایی بالاست، رغبت کمتری به استفاده از آن وجود دارد.


اینترنت فوق‌گران
هزینه تعمیر و نگهداری تجهیزات و آنتن‌های اینترنت هوایی یکی از دلایل جدی بالا رفتن قیمت‌شان است. از طرفی، محل قرار گرفتن آنتن در بالای بدنه هواپیما، از نظر ایرودینامیکی تأثیر منفی روی پرواز هواپیما گذاشته که در نهایت باعث می‌شود، این هزینه را مسافران پرداخت کنند. بزرگ و سنگین بودن آنتن‌ها هم مشکل دیگری است که هزینه اینترنت پروازی را بالاتر می‌برد. البته قیمت اینترنت در هر ایرلاینی متفاوت است و برخی از آنها، مدت زمان محدودی را برای استفاده رایگان کاربران اختصاص داده‌اند. برای مثال، استفاده 10مگابایت اول اینترنت در هواپیمایی امارات رایگان است. به خاطر بالا بودن سرعت هواپیماها در آسمان، امکان قطع و وصل شدن ارتباط با آنتن‌های زمینی وجود دارد که نتیجه‌اش، کم شدن کیفیت ارتباط خواهد بود. برای رفع این مشکل، بعضی از آنتن‌هایی که روی بدنه هواپیما کار گذاشته شده، به موتورهایی مجهز شده‌اند که می‌تواند آنتن را در جهت مطلوب سیگنال چرخانده و برای زمان بیشتری ارتباط را حفظ کند. البته همین حرکت زیاد باعث شده خیلی از مدیران ایرلاین‌ها تمایل چندانی به استفاده از چنین تجهیزاتی نداشته باشند چون مصرف سوخت را بالا برده و روی شرایط پرواز تأثیر می‌گذارد.