حمل و نقل
مازندران در جدال با ترافیک‌های پایان هفته
طرح‌های مقطعی برای کنترل ترافیک در محورهای تهران-شمال زندگی روزمره ساکنان حاشیه این محورها و بومیان را مختل می‌کند
معظمه نقی‌پور | ساری-خبرنگار
آزاردهنده‌ترین رهاورد تعطیلات برای استان‌های شمالی کشور ترافیک جاده‌هاست. طی سال‌های اخیر در پایان هفته‌ها به‌ویژه تعطیلات رسمی چندروزه میلیون‌ها مسافر به سمت شهرهای شمالی حرکت می‌کنند و در سفر شیرین و خاطره‌انگیز خودشان، تلخی ترافیک را بر جان شهروندان نقاط مختلف می‌چشانند.
اخیرا تعطیلات عید فطر نیز چنین تصویری را تداعی کرد. در این مواقع کمتر شهروندی را می‌توان یافت که از حجم ورودی مسافران خوشحال باشد؛ چراکه تردد برای ساکنان منطقه بسیار دشوار می‌شود و از طرف دیگر، سوءرفتار بیرون انداختن زباله از ماشین برخی مسافران، ترافیک را غیرقابل تحمل‌تر می‌کند.
دقیقا در همین روزهای تعطیل بسیاری از مازنی‌ها نیز در مسیر مخالف ورود مسافران، یعنی شمال-جنوب به سمت ییلاقات خود حرکت می‌کنند و برایشان آزاردهنده است که برای رسیدن به مقصد باید به دلیل اعمال محدودیت‌های ترافیکی ویژه، ترافیک را تحمل کنند.
این موضوع چندی پیش حتی صدای اعتراض سردار «سیدکمال هادیان‌فر» رئیس پلیس راهور ناجا را نیز درآورد. او پس از تعطیلات عید فطر در یک نشست خبری گفت: «تهرانی‌ها که میخوان برن شمال، شمالی‌ها نمیخوان بیان جنوب کشور؟ نمیخوان برن اصفهان و قم؟ چرا باید همیشه جاده رو یه طرفه کنیم به سمت شمال؟ تو همین چند روز که جاده رو بستیم خیلی‌ها فوت شده یا مجروح و بیمار نیازمند عمل جراحی داشتن که به خاطر ترافیک اونجا موندن.»
این‌ها بخشی از گفته‌های رئیس پلیس راهور ناجا در انتقاد به ترافیک‌های حضور مسافران در جاده‌های شمال و بروز مشکلات برای بومیان است؛ چالشی که هم در محور چالوس برای بومیان و ساکنان مناطق اطراف سال‌هاست مشکلاتی ایجاد کرده، هم در محور هراز چند سال است اعتراضاتی به شکل بستن جاده توسط بومیان را منجر می‌شود و هم در محور سوادکوه ساکنان شهرها و روستاهای حاشیه این جاده را در تعطیلات با مشکل مواجه می‌کند.
پل‌سفید یکی از دروازه‌های ورود به مازندران است؛ نخستین شهر استان در محور سوادکوه که سال‌هاست ترافیک ناشی از تعطیلات در آن، نفس شهر را می‌گیرد.
گره ترافیکی در شهر
با چهاربانده شدن مسیر سوادکوه، حجم خودروهای ورودی به این مسیر نیز افزایش یافته است، اما باز نشدن این مسیر در داخل شهر پل‌سفید باعث شده که به علت کم شدن عرض مسیر در محدوده شهر گره ترافیکی سنگینی ایجاد شود که تا چند کیلومتر در خارج از شهر نیز گاهی ادامه می‌یابد.
باریک شدن یک مسیر با عرضی مناسب در یک نقطه، شرایطی مانند قیف ایجاد می‌کند که از سرعت تردد می‌کاهد و همین وضعیت اکنون برای پل‌سفیدی‌ها مشکل‌ساز شده است.
شهروندان پل‌سفید از این‌که گره ترافیکی پل این شهر به موضوعی غیرقابل حل تبدیل شده، گلایه دارند؛ ترافیکی که به گفته شهروندان منفعت چندانی برایشان نداشته و منجر به ایجاد مشکل در تردد شده است.
یکی از شهروندان در این زمینه به همشهری گفت: مسئولان همیشه می‌گویند پلِ پل‌سفید گره ترافیکی است ولی هیچ اقدامی تاکنون برای باز شدن این گره انجام نشده و این شهروندان هستند که از این وضعیت آزار می‌بینند.
این شهروند که علاقه‌ای به ذکر نامش در گزارش نداشت، افزود: نباید تصور کنند مردم به این وضعیت عادت کرده‌اند. ضرورت دارد این گره هرچه زودتر باز شود. در تعطیلات این ترافیک سنگین واقعا زندگی روزمره ما را مختل می‌کند و هیچ چیزی جز شلوغی و زباله برایمان ندارد.
قفل موقت بر میدان
صحبت‌های این شهروند پل‌سفیدی سال‌هاست حرف بسیاری از مردم است ولی اعلام این نارضایتی‌ها تاکنون منجر به گره‌گشایی نشده است.
در زیراب نیز همین نارضایتی وجود دارد و در تعطیلات موضوع اصلی گفت‌و‌گو در محافل است.
یکی از شهروندان زیرابی با انتقاد از شرایط ترافیکی گفت: وقتی تعطیلات پیش رو داریم غصه‌مان می‌گیرد که چگونه ترافیک را تحمل کنیم.
انگار ساکنان حاشیه محورهای شمالی مازندران محکوم به تحمل ترافیک هستند ولی واقعا جایی برای تحمل باقی نمانده است. فرهنگ نادرست برخی از مسافران در نوع پوشش و زباله‌هایی که می‌ریزند از یک سو و ترافیک سنگین و پرحجم از سوی دیگر آزارمان می‌دهد.
البته موضوعی که در شهر زیراب بیشترین واکنش‌ها را در پی داشت، بسته شدن مقطعی میدان اصلی شهر است که این شهروند نیز به آن اشاره کرد. او که نخواست خود را معرفی کند، بستن میدان توسط پلیس راهور را نوعی تلاش برای رفاه حال مسافران دانست و اظهار کرد: مدت‌هاست وقتی ترافیک می‌شود میدان را ساعت‌ها می‌بندند.
پل اصلی شهر که ضلع شمالی و جنوبی را به هم وصل می‌کند در مجاورت میدان اصلی قرار دارد. وقتی هم که بسته شود ما با مشکل جدی برای تردد مواجه می‌شویم ولی مسافران به راحتی مسیر را طی می‌کنند. پرسش ما این است که چرا وجود شورای ترافیک در شهرستان احساس نمی‌شود؟
این پرسش شهروند اهل سوادکوه در واقع پرسش بسیاری از شهروندان سراسر مازندران است. حتی مدتی پیش فرماندار تنکابن نیز از بدون خروجی بودن و کم‌توجهی به شورای ترافیک در این شهرستان انتقاد کرده بود؛ در حالی که شرایط استان ایجاب می‌کند شورای ترافیک در آن یکی از فعال‌ترین مجموعه‌های تصمیم‌گیری باشد.
امکان بستن محور وجود ندارد
شرایط به گونه‌ای است که برخی شهروندان می‌گویند کاش محور سوادکوه نیز مانند هراز و چالوس گاهی مسدود اعلام شود تا ساعاتی در روزهای تعطیل را بدون دغدغه بگذرانند. رئیس پلیس راهور سوادکوه در پاسخ به این پرسش که چرا محور سوادکوه زیر بار ترافیک سنگین هم بسته نمی‌شود، گفت: تنها محوری که در آن عبور تریلی به سمت مازندران و گلستان جریان دارد، محور سوادکوه است.
در واقع بیشتر بارها و مواد غذایی مازندران از طریق محور سوادکوه وارد می‌شود و اگر محور بسته شود روی قیمت اجناس هم تاثیرگذار خواهد بود. در صورتی که در محورهای دیگر باتوجه به شرایطی که دارند تریلی نمی‌تواند حرکت کند. در واقع محور سوادکوه از نظر حمل بار و مسافر امن‌ترین محور است.
سرگرد «محمد صادقی» بسته نبودن محور را امتیاز مثبتی برای شهرستان دانست و افزود: بسته نبودن محور امتیاز مثبتی برای راهداری شهرستان محسوب می‌شود.
تنها در مواقعی که نیاز به حفظ جان و امنیت مردم باشد مانند ریزش کوه یا برف سنگین که محور را غیرقابل تردد کند، می‌توان محور را مسدود کرد.
بنابراین بار ترافیکی نمی‌تواند دلیلی برای بسته شدن محور باشد.وی پلِ پل‌سفید و میدان زیراب را 2 گره ترافیکی در سوادکوه برشمرد و اظهار کرد: پلیس می‌تواند برای روان‌سازی ترافیک یا هدایت آن تصمیماتی به صورت مقطعی بگیرد.
به همین دلیل وقتی در تعطیلات، تردد تقریبا ۶ برابر روزهای عادی، یعنی عبور ۵۵ هزار دستگاه خودرو را داریم، می‌توانیم برای کنترل و مدیریت ترافیک تصمیماتی مقطعی بگیریم، مانند بستن مقطعی میدان شهر زیراب که برای مدیریت حجم ترافیک است.
موافق بستن میدان نیستیم
رئیس پلیس راهور سوادکوه با بیان این‌که پلیس نیز موافق بستن میدان نیست ولی تا اجرایی شدن طرح‌های شورای ترافیک مجبور به این کار هستیم، افزود: طرح‌هایی در شورای ترافیک توسط مشاور مطرح شد، اما تا زمان تصویب در شورای شهر و شورای ترافیک و اجرایی شدن این طرح‌ها، فعلا برای کنترل وضعیت مجبور به بستن میدان در زیراب هستیم.
صادقی این محور را فقط متعلق به شهر زیراب و پل‌سفید نمی‌داند و با توجه به بین‌المللی بودن این راه مواصلاتی، اجرایی شدن طرح‌های شورای ترافیک را راه‌حل مناسبی برای کاهش بار ترافیکی عنوان می‌کند.
وی بیان کرد: زمانی که در یک طرف ۵ هزار دستگاه و در طرف دیگر ۵۰ هزار دستگاه تردد دارد، عقل سلیم حکم می‌کند اقداماتی طبق اختیاراتی که قانون به ما داده انجام دهیم.
هر طرحی در شورای ترافیک تصویب شود و شورای شهر بپذیرد، ما هم قبول داریم و از آن حمایت می‌کنیم، اما در حال حاضر در زیراب تنها راه مدیریت هنگام اوج ترافیک همین بستن میدان است.
شاید 2 سال دیگر
راهکار پیشنهادی برای پل‌سفید ساخت یک پل جدید در شهر بود که 28 بهمن پارسال کار ساخت آن آغاز شد، اما مشخص نیست که این پل در زمان مقرر ساخته می‌شود یا خیر.
به گفته «غلام‌عباس رستمی» نماینده شرکت ساخت و توسعه زیربناهای حملونقل کشور در مازندران، پل کم‌عرض ورودی پل‌سفید عامل ایجاد ترافیک سنگین است، به همین دلیل ساخت پل جدید چهارخطه در دستور کار قرار گرفت که با اعتبار 4 میلیارد و 600 میلیون تومان و طی مدت 2 سال قرار است به بهره‌برداری برسد.
البته اگر مشکل ترافیک در پل‌سفید در زمان مقرر با ساخته شدن پل جدید حل شود، در صورت اجرا نشدن طرحی برای مرکز شهر زیراب، گره ترافیکی در مرکز این شهر سنگین‌تر خواهد شد.
آن‌طور که پیداست پلیس راهور مجبور است فعلا بار حل مقطعی این معضل را به تنهایی به دوش بکشد، چراکه شورای ترافیک هنوز اقدامی انجام نداده است.
طرح‌هایی که مشاوران شورای اداری ترافیک مطرح کرده‌اند در انتظار تصویب مانده است، بنابراین نمی‌توان به زودی امیدی به اجرایی شدن آنها داشت. اعتراض‌ها روز به روز در حال افزایش هستند و ممکن است تنش‌ها نیز بیشتر شوند.
