جعبه سیاه رانت ارزی در حاشیه

  خبر: بانک مرکزی در راستای شفاف‌سازی و اطلاع‌رسانی عمومی، فهرست دریافت‌کنندگان ارز دولتی و سامانه نیما را به‌روزرسانی و منتشر کرد. این فهرست، شامل اسامی اشخاص حقیقی و حقوقی به همراه میزان و نرخ ارز در بازه زمانی فروردین‌97 تا ششم تیرماه 1398 است.

  نقد: در شرایطی که انتقادات شدیدی به سیاست دولت در تخصیص ارز ترجیحی بر مبنای دلار 4200 تومانی وارد می‌شد، انتشار فهرست دریافت‌کنندگان ارز یارانه‌ای از سوی بانک مرکزی، یکی از بزرگ‌ترین اقداماتی بود که از سوی متولی بازار پول انجام شد. این فهرست که چندین‌بار به‌روزرسانی شده، ضمن تأیید بخشی از انتقادهای مطرح‌شده به سیاست‌های ارزی دولت، شرایطی را برای رسانه‌ها، مردم و نهادهای نظارتی فراهم آورده ‌تا از کم و کیف تخصیص ارز دولتی در 1.5سال اخیر با‌خبر شوند و به فراخور توان، قدمی در راه مواخذه رانت‌خواران ارزی بردارند.
در این فهرست اسامی آشنایی به چشم می‌خورد؛ از لپ‌لپ تا خودروساز، از شرکت لبنیاتی تا کارخانه فولاد، از شبه‌دولتی تا فعالان بخش خصوصی که همگی ارقام قابل‌توجهی ارز دولتی گرفته‌اند و کالا به کشور آورده‌اند اما بعضا در قیمت‌گذاری نهایی، این یارانه‌های دولتی را لحاظ نکرده‌اند. به‌هرحال، بانک مرکزی همچنان در مسیری که قبلا اعلام کرده بود قدم برمی‌دارد و ظاهرا اسامی دریافت‌کنندگان ارز را بی‌ملاحظه و بدون کم‌وکاست منتشر می‌کند؛ اما پس از انتشار این فهرست، دستگاه‌های مسئول در حوزه واردات کالا، خصوصا وزارت صنعت، معدن و تجارت، هیچ‌گونه اطلاعاتی از عملکرد واقعی دریافت‌کنندگان ارزی منتشر نمی‌کنند و عملا رشته شفاف‌سازی بانک مرکزی را قطع می‌کنند تا جعبه‌سیاه رانت ارزی در حاشیه بماند و حداکثر چیزی جز چند موج خبری متکی به نام شرکت‌های دهان‌پرکن در فضای مجازی دست‌به‌دست نشود درحالی‌که در این فهرست، نام شرکت‌هایی به چشم می‌خورد که صاحبان آنها خود را از منتقدان جدی ارز دولتی معرفی می‌کنند اما در جریان دریافت ارز دولتی، رقمی بالغ ‌بر 400میلیارد تومان مابه‌التفاوت ارز دولتی و آزاد را به جیب زده‌اند و مشخص نیست در عمل این پول را به مصرف‌کننده نهایی منتقل کرده‌اند یا نه.