دو کشور یک خانواده

حسن کاظمی قمی/ سفیر پیشین ایران در عراق
آخرین سفر یک رئیس‌جمهور از ایران به عراق، 5سال پیش انجام شد که این سفر در تیرماه سال 92 در آستانه دست‌به‌دست شدن دولت در ایران، بیشتر جنبه نمادین داشت. از آن زمان تا امروز که حسن روحانی برای نخستین‌بار به عراق سفر کرده، تحولات زیادی در منطقه صورت گرفته که روابط ایران و عراق متاثر از همین تحولات، در هم ‌تنیده‌تر و دوکشور همسایه‌تر از همیشه و نزدیک‌تر از هر مقطعی از تاریخ به یکدیگر شده‌اند، به‌طوری که می‌بینیم رئیس‌جمهور عراق، ملت ایران را خانواده خود و ایران را کشور دومش می‌داند. این برادری را طبیعتا کشورهایی مثل آمریکا که در 8 سال جنگ تحمیلی به‌دنبال موازنه شکست بین عراق و ایران بودند و سیاست‌شان این بود که جنگ ایران و عراق طرف پیروز نداشته باشد، تاب نمی‌آورند. آمریکا هرجا توانسته در روابط ایران و عراق کارشکنی کرده و آخرین نمونه آن استقرار هیأتی در بانک مرکزی عراق برای نظارت بر روابط تجاری همسایگان و وادار‌کردن دولت بغداد به تبعیت از تحریم‌ها علیه ایران است که البته این موضوع نقض حاکمیت ملی عراق بوده و دولت عراق نیز به این اقدامات اعتراض کرده است.

1- شرایط خاص و حساس منطقه، افزایش همکاری‌های ایران و عراق را ضروری می‌سازد، منطقه با افراطی‌گری مواجه است و ایران و عراق تجربه خوبی در مبارزه با این گروه‌های افراطی کسب کرده‌اند و می‌توانند یکی از حوزه‌های همکاری مشترک را مقابله با تروریسم قرار دهند. یکی از محورهای اصلی این سفر می‌تواند پایه‌گذاری همکاری‌های منطقه‌ای باشد. منطقه ما با بحران‌های مختلف ازجمله در موضوع محیط‌زیست مواجه است و کشورهای منطقه نیازمند همکاری مشترک برای مبارزه با ریزگردها هستند.

2- با توجه به اینکه نظم امنیتی ساخته شده توسط آمریکا در منطقه فرو ریخته، منطقه امروز نیازمند معماری و شکل‌گیری نظم جدید امنیتی است. امروز شرایط برای یک مهندسی جدید در نظم منطقه فراهم شده است و سفر آقای روحانی، دیدارهای وی در عراق و حضور 3 روزه او در این کشور در شرایطی که رئیس‌جمهور آمریکا به‌صورت پنهانی و شبانه به بغداد سفر کرده بود، پیام ویژه‌ای در بازسازی این نظم نوین منطقه دارد. در همین رابطه سفر اخیر بشار اسد، رئیس‌جمهور سوریه به ایران، نویدبخش یک ائتلاف و همکاری جدید بین نیروهای محور مقاومت بود و عراق می‌تواند یکی از اضلاع محور مقاومت باشد و سفر رئیس‌جمهور ایران به این کشور در تعاملات محور مقاومت اثربخش خواهد بود.

3- بعد از سال‌ها حضور و فعالیت آمریکا در عراق، امروزه مردم عراق به خوبی قادر به تشخیص دوست و دشمن هستند و اقدامات آمریکا که منابع و زیرساخت‌های عراق را از بین برد و اقدامات ایران در راستای حفظ امنیت و ثبات، حاکمیت و تمامیت ارضی عراق را مقایسه می‌کنند و به همین دلیل این سفر می‌تواند هرگونه طرح خائنانه‌ای که از سوی آمریکا برای منطقه طراحی شده را به شکست بکشاند. در این رابطه باید اشاره کرد ایران و عراق منافع مشترک و تهدیدات مشترک دارند.