جهان‌نما
آژانس بین‌المللی انرژی اتمی زیر فشار آمریکا و اسرائیل
آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به‌عنوان یکی از نهادهای تخصصی زیرمجموعه سازمان ملل متحد تاکنون طی 13گزارش رسمی، پایبندی ایران را به توافق هسته‌ای تأیید کرده است اما گزارش‌های تازه از تلاش اسرائیل و آمریکا برای تحت فشار قرار‌دادن بازرسان آژانس با هدف منحرف کردن مسیر بازرسی‌هاست.
وب‌سایت بلومبرگ دیروز در گزارشی به ماجرایی پرداخت که به‌دلیل همزمانی با اعلام ثبت سازوکار ویژه مالی اروپا برای تجارت با ایران، از چشم دیگر رسانه‌ها دور ماند. به نوشته این وب‌سایت، روز سه‌شنبه هفته گذشته در نشست سالانه مؤسسه مطالعات امنیتی اسرائیل (INSS) در تل‌آویو، اسرائیلی‌ها با انتشار خبری جعلی، مدعی خروج ایران از توافق هسته‌ای شده‌اند. بلومبرگ نوشته است: یکی از افسران بازنشسته سازمان سیا در این نشست مشغول سخنرانی بود که دبیر جلسه سخنان او را قطع کرد تا روی تلویزیون بزرگ محل برگزاری نشست، خبری فوری نمایش داده شود. گزارش کانال2 تلویزیون اسرائیل روی صفحه به نمایش درآمد که از خروج ایران از توافق هسته‌ای و اخراج بازرسان آژانس بین‌المللی انرژی اتمی حکایت داشت. همهمه‌ای در سالن در گرفت و همه به سراغ تلفن‌های همراه‌شان رفتند تا از چند و چون ماجرا مطلع شوند. حدود نیم‌ساعت بعد همه متوجه شدند که این خبر دروغی بیش نبوده است. برگزارکنندگان جلسه اما از دروغ بودن این خبر مطلع بودند و گفتند که تنها قصد داشته‌اند حضار را «سرگرم» کنند. شاید در سالن نشست تل آویو برخی به این اقدام خندیدند اما کیلومترها دورتر در وین، هیچ‌کسی به این اقدام به چشم سرگرمی نگاه نکرد.
بلومبرگ در ادامه گزارش خود به نقل از 2دیپلمات آورده است که شامگاه روز بعد از نشست تل‌آویو، یوکیو آمانو رئیس آژانس در یک مراسم ضیافت شام خصوصی با تعدادی از دیپلمات‌های ساکن وین به تندی نسبت به این اقدام اسرائیلی‌ها واکنش نشان داده است. او گفته است: «برخی کشورها تلاش دارند آژانس را فلج کنند.» به گفته این 2 دیپلمات، آمانو در خلال سخنانش در این مراسم تأکید کرده که به‌شدت از دست این کشورها عصبانی است.
وب‌سایت آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در خبری که از این مراسم منتشر کرده، بدون اشاره به عصبانیت یوکیو آمانو که یکی از دیپلمات‌های باسابقه ژاپنی است از قول او نوشته است: «به استقلال آژانس نباید خدشه‌ای وارد شود و اگر برخی بخواهند بازرسی‌های هسته‌ای این سازمان را منحرف کنند یا بازرسان آن را تحت فشار قرار دهند، نتایج مخربی به بار خواهد آمد.»
3سال از امضای توافق هسته‌ای میان ایران و قدرت‌های بزرگ می‌گذرد اما با وجود پایبندی ایران به این توافق، آمریکا نه‌تنها از آن خارج شده بلکه تلاش دارد ایران را به دنبال کردن ساخت سلاحهای هسته‌ای متهم کند. در این مسیر، گزارش‌های تخصصی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به‌عنوان یکی از ابزارهای هدف آمریکا در شکل دادن به افکار عمومی مورد توجه کاخ سفید بوده است. همزمان با آمریکا، اسرائیل نیز برای متهم کردن ایران به ساخت سلاح هسته‌ای تلاش‌های گسترده‌ای داشته است.
اعمال فشار به آژانس بین‌المللی انرژی اتمی موضوع تازه‌ای نیست و پیش از این هم از سوی مسئولان، این نهاد مورد انتقاد قرار گرفته است. 2سال پیش نخستین بار این موضوع از سوی آمانو پس از دیدار نیکی هیلی، سفیر پیشین آمریکا در سازمان ملل با مسئولان آژانس مطرح شد. هیلی آن زمان طی سفر به وین، مدعی شد: آمریکا اطلاعاتی دارد که نشان می‌دهد ایران در برخی پادگان‌های خود مشغول کار روی سلاحهای هسته‌ای است. او خواستار انجام بازرسی‌های سرزده بازرسان آژانس از پادگان‌ها و سایت‌های جدید موشکی ایران بود. مسئولان آژانس اما اعلام کردند آمریکا هیچ اطلاعاتی از سایت‌هایی که مدعی وجود آنها شده در اختیار این سازمان قرار نداده است. خبرگزاری رویترز آن زمان به نقل از یکی از مسئولان ارشد آژانس بین‌المللی انرژی اتمی نوشت: «ما از هیچ مرکز نظامی ازجمله پارچین بازدید نخواهیم کرد؛ ما به‌دنبال سیاسی‌کاری نیستیم.» رویترز به نقل از مقام دیگری نوشت: «اگر آمریکایی‌ها به‌دنبال لغو برجام هستند، ارتباطی با آژانس ندارد؛ ما نمی‌خواهیم ابزار آنها باشیم.»
