پیگیری
چالش‌های پیمانکاران در فارس
مدیر مطالعات شرکت شهر راز معتقد است واگذاری پروژه‌های کلان عمرانی به شرکت‌های پیمانکاری به مقیاس پروژه بستگی دارد
امیر عفاف| شیراز- خبرنگار:
یکی از موضوعاتی که در سال‌های اخیر جامعه پیمانکاران فارس را تحت تاثیر قرار داده، واگذاری پروژه‌های کلان شهری به شرکت‌های غیربومی است. هفته گذشته نیز رئیس اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی فارس در نشست با هیات رئیسه تشکل‌های نظام مهندسی ساختمان، کشاورزی و معدن، حمایت از پیمانکاران استان را ضروری دانست و گفت: تحویل پروژه‌های عمرانی فارس به پیمانکاران استانی موضوع مهمی است که باید به آن پرداخته شود، زیرا در حال حاضر بسیاری از پروژه‌ها به پیمانکاران خارج از استان داده می‌شود که این موضوع زمینه‌ساز فساد است.
«جمال رازقی» اضافه کرد: باعث تاسف است در استانی که بیکاری در آن موج می‌زند بخش زیادی از کارهای عمرانی به پیمانکاران غیربومی سپرده می‌شود. وی همچنین به مشکلات موجود در بخش کشاورزی استان اشاره کرد و افزود: فارس 10 درصد از تولیدات کشاورزی کشور را تامین می‌کند، اما در بسیاری از حوزه‌ها با مشکلات جدی روبه‌رو است که نیاز به پیگیری و اصلاح دارند.
طبق گفته فعالان بخش کشاورزی، بهره برداری غیر بومی ها از منابع و امکانات فارس به پروژه های عمرانی خلاصه نمی شود و بسیاری از تولیدات کشاورزی استان نیز به دلیل کمبود صنایع تبدیلی به کارخانه های سراسر کشور فرستاده و حتی محصولاتی مانند گوجه فرنگی، خرما و انواع مرکبات با نام استان های دیگر به کشورهای همسایه صادر می شود.
مشارکت پیمانکاران غیربومی
دبیر انجمن انبوه سازان فارس، صحت این ادعا را که پروژه‌های کلان عمرانی به پیمانکاران غیربومی واگذار می‌شود، تایید می‌کند و می‌گوید: شهرداری شیراز حتی پروژه‌های عمرانی را که از طریق فروش اوراق مشارکت با بودجه‌ای مشخص تامین اعتبار می‌شود، به شرکت‌های غیربومی واگذار می‌کند. دکتر «احمدرضا جوکار» اضافه می‌کند: اعتراض به شهردار سابق شیراز درباره موضوع واگذاری پروژه‌های عمرانی شهر به غیربومی‌ها نیز راه به جایی نبرد و هیچ‌کدام از شرکت‌های پیمانکاری شیراز در پروژه‌های عظیم مشارکت داده نشدند.
وی پروژه آفرینش را نمونه‌ای از واگذاری پروژه‌های عمرانی به غیربومی‌ها برمی‌شمرد و می‌افزاید: به علت زیاد بودن حجم سرمایه‌گذاری در این پروژه‌ها، پیشنهاد دادیم شرکت‌های پیمانکاری معتبر و قدرتمند شیراز 25 درصد در سرمایه‌گذاری مشارکت کنند و 25 درصد در عواید پیمانکاری سهیم باشند، اما باز هم پروژه‌ها به شرکت‌های خارج از استان واگذار شد.
محدودیت در منابع مالی و امکانات اجرایی
مدیر مطالعات شرکت شهر راز که معتقد است واگذاری پروژه‌های کلان عمرانی به شرکت‌های پیمانکاری به مقیاس پروژه بستگی دارد، می‌گوید: این امکان وجود دارد که شهرداری به لحاظ حجم سرمایه‌گذاری نتواند از شرکت‌های پیمانکار محلی استفاده کند، اما در مورد پروژه‌های عمومی اولویت با شرکت‌های بومی شیراز است.
دکتر «علی جهانگیری» برای تفهیم بیشتر گفته‌های خود از پروژه پل کابلی ولیعصر (عج) نام می‌برد و می‌افزاید: شهرداری شیراز برای اجرای این پروژه مجبور بود از امکانات مالی و ابزاری قرارگاه خاتم استفاده کند.
وی با بیان این‌که شرکت‌های پیمانکار بومی از نظر منابع مالی و سرمایه بسیار ضعیف هستند، اضافه می‌کند: شرکت‌های محلی توان ندارند که مراحل بحرانی پروژه را پشت سر بگذارند و آن را به مرحله تزریق پول از سوی کارفرما برسانند.
جهانگیری ضعف در تکنیک مهندسی را از دیگر دلایل واگذاری پروژه‌ها به شرکت‌های غیربومی برمی‌شمارد و ادامه می‌دهد: بسیاری از شرکت‌های فعال شیراز در زمینه پروژه‌های عمرانی از نظر تکنیک و ماشین‌آلات قدرت رقابت با شرکت‌های بزرگ را ندارند.
وی که به عنوان مشاور فنی و اقتصادی سازمان سرمایه‌گذاری شهرداری شیراز نیز فعالیت کرده است، به ادعای شرکت‌های پیمانکاری انبوه‌ساز شیراز اشاره می‌کند و در خصوص واگذاری پروژه‌های بزرگ اوراق مشارکت می‌گوید: شرکت‌های بومی توان مالی و مدیریتی مناسبی برای اجرای این پروژه‌ها ندارند.
جهانگیری با تاکید بر این‌که واگذاری پروژه‌های کلان به شرکت‌های بزرگ در فروش نیز تاثیر قابل ملاحظه‌ای دارد، می‌افزاید: اگر عملیات اجرایی پروژه‌های مقیاس بزرگ به شرکت‌های کوچک واگذار شود، نمی‌توان در مرحله فروش از توانایی‌های ملی شرکت‌های پیمانکاری عظیم بهره برد.
لزوم توسعه صنایع کشاورزی
مدیر توسعه بازرگانی جهاد کشاورزی فارس معتقد است: صنایع تبدیلی در بخش کشاورزی فارس طی 5 سال اخیر رشد چشمگیری داشته است، اما در عین حال کفاف تبدیل محصولات کشاورزی استان را در برخی از موارد نمی‌دهد.
«هدایت‌الله رحیمی» از رشد صنایع تبدیلی در زمینه تولید رب گوجه فرنگی، انواع ترشی و شور، چغندر قند و روغن‌کشی خبر می‌دهد و می‌گوید: صنایع تبدیلی برای محصولاتی مانند انواع مرکبات، سیب و انگور به اندازه تولیدات استان کافی نیست و نیاز به توسعه بیشتری دارد.
وی با یادآوری این‌که فارس به عنوان قطب کشاورزی کشور شناخته می‌شود، ادامه می‌دهد: 10 درصد محصولات کشاورزی کشور در فارس تولید می‌شود، بنابراین مواد اولیه برخی از کارخانه‌های خارج از استان را نیز تامین می‌کند.
رحیمی بر لزوم توسعه صنایع کشاورزی فارس در راستای منفعت هرچه بیشتر کشاورزان بومی تاکید می‌کند و می‌گوید: افزایش سردخانه‌ها و فراهم کردن تجهیزات بسته‌بندی به‌خصوص در زمینه آبمیوه‌ها در برنامه‌های جهاد کشاورزی گنجانده شده است.
