آینههایی که رکورد شکستند
نکتههایی درباره هشتمین حراجی آثار هنری تهران
مرتضی کاردر/ خبرنگار:
حراجی تهران را دیگر باید یکی از اتفاقهای ثابت هنرهای تجسمی در خاورمیانه دانست؛ اتفاقی که بهنظر میرسد پس از 8دوره در تقویم علاقهمندان آثار هنری ایران جای ثابتی پیدا کرده است.
هشتمین دوره حراجی تهران عصر جمعه 22دی در هتل پارسیان آزادی تهران برگزار شد و 120اثر ارائه شده در این حراجی مجموعاً 14میلیارد و 952میلیون تومان به فروش رفتند، هرچند که مجموع فروش حراجی این دوره از حراجی تیرماه امسال (26میلیارد تومان) کمتر بود اما بهنظر میرسد که فروش زمستانی حراجی تهران مجموعا فروش قابلقبولی بود.
میلیاردیهای حراجی هشتم
آینهکاری سهتکه منیر فرمانفرماییان با یک میلیارد و 300میلیون تومان در صدر آثار به فروش رفته در حراجی قرار گرفت. منیر فرمانفرماییان که چند هفتهای است موزهای از 51 اثر او در یکی از تالارهای باغ نگارستان افتتاح شده، نخستین زن هنرمند ایرانی است که رکورد فروش حراجی تهران را میشکند. اثر دیگری از فرمانفرماییان نیز 280میلیون تومان به فروش رسید.
کامران یوسفزاده که او را در دنیا به (وای.زد.کامی) میشناسند، میلیاردی دوم حراجی هشتم بود؛ هنرمند ایرانی که در نیویورک بالیده است و پرترههای محوش شهرتی جهانی دارد. «گنبد سفید» کامران یوسفزاده در نخستین حضورش در حراجی تهران یک میلیارد تومان به فروش رفت تا او در رتبه دوم حراجی تهران قرار بگیرد.
فرهاد مشیری نیز مثل همیشه یکی از رکوردشکنان حراجی تهران بود. 2اثر از فرهاد مشیری ارائه شد که اولی 550میلیون تومان به فروش رسید اما تابلوی دو لت او با عنوان «فقط تو»، یک میلیارد تومان فروخته شد تا او در رتبه سوم حراجی هشتم قرار بگیرد.
توقف ستارهها
اما رقابت بر سر آثار دیگر هنرمندان ایرانی چندان فشرده نبود. پرویز کلانتری، پروانه اعتمادی، ناصر اویسی، منصور قندریز و قاسم حاجیزاده نتوانستند بیشتر از سقف قیمت تخمینیشان بفروشند؛ اتفاقی که نشان میدهد قیمت آثار پیشگامان هنر مدرن ایران در سالهای گذشته به اندازه کافی رشد کرده است و احتمالا تا چند سال آینده رشد چشمگیری نخواهد کرد.
علاوه بر این، نشاندهنده تأثیر فروش حراجیهای بینالمللی مثل کریستیز و ساتبی در حراج تهران است. آثاری با قیمتهای زیاد خریداری میشوند و رقابتی سخت بر سر خرید آنها درمیگیرد که بتوانند در حراجیهای بینالمللی به فروش برسند.
غایبان بزرگ
سهراب سپهری، پرویز تناولی، محمد احصایی، بهمن محصص و... نیز از نامآوران هنر ایران بودند که در حراجی هشتم حضور نداشتند؛ هنرمندانی که آثارشان همیشه در رتبههای نخست حراجیهای مربوط به هنر ایران قرار میگیرد. بهویژه سهراب سپهری که آثارش در حراجیهای گذشته تهران همواره در صدر قرار داشت.
جای چندانی برای مجسمهها نیست
شمار مجسمههای ایرانی در حراجی هشتم چندان زیاد نبود؛ نزدیک به 10درصد. از این میان بیشتر آثار مجسمهسازان پیشکسوت به حراجی راه پیدا کرده بود. درحالیکه در سالهای گذشته نمایشگاههای خوبی از مجسمهسازان ایرانی در تهران برگزار شده است و کم نیستند مجسمهسازان جوانی که قابلیت حضور در حراجی را دارند.
جنگ کارناوالها
پدیده جوان امسال همچنانکه در خبر دیروز روزنامه همشهری آمد، امین منتظری بود. هنرمند جوان 25ساله که تابلوی «جنگ کارناوال» او با قیمت پایه 40میلیون تومان ارائه شده بود اما 180میلیون تومان به فروش رفت تا او یکی از هنرمندانی باشد که بیشترین رشد را در حراجی امسال داشته و قیمت پیشنهادی برای خرید اثرش بارها شکسته میشود. هنرمندان جوان دیگر مثل علیرضا آستانه، محمد بزرگی، بهرنگ صمدزادگان، وحید چمانی، حامد رشتیان و... در این حراجی حاضر بودند. اما بهنظر میرسد که با توجه به رشد خوب کارهای هنرمندان جوان آنها باید حضور بیشتری در حراجیهای آینده داشته باشند.
بچههای کربلای5
یکی دیگر از آثاری که رشد قابلتوجهی در حراجی امسال داشت، عکس سعید صادقی بود؛ عکاس نامآشنای جنگ که یکی از عکسهایش از عملیات کربلای5 را روی بوم چاپ کرده بود. عکس صادقی با قیمت پایه 20میلیون تومان عرضه شد که در نهایت 55میلیون تومان به فروش رسید که رشد قابل توجهی برای یک عکس محسوب میشود.
چکش پاکدل
مثل چند حراجی گذشته، حراجی هشتم را نیز حسین پاکدل اجرا کرد. اجرای پاکدل مجموعاً اجرایی مسلط و قابلقبولی بود، بهویژه وقتهایی که حراجی هیجان بیشتری پیدا میکرد و متقاضیان زیادی قیمتها را میشکستند. اما بهنظر میرسید که از نیمههای حراجی قدری خسته شده و شور و حال ساعت نخست حراجی را ندارد. علاوه بر این، او در زدن چکش نهایی بعضی آثار قدری بیشتر از زمان مورد نیاز تأمل میکرد. همچنین شرکتکنندگانی که در گوشههای سالن حراجی بودند گاه از چشم پاکدل دور میماندند.