خبری از ارزانی نیست

سیدرضا حسینی‌زاده|  تبریز – خبرنگار:


افزایش پلکانی قیمت انواع محصولات دامی و لبنی مانند گوشت قرمز، گوشت مرغ و تخم‌مرغ موجب شده تا سهم این کالاها در سفره بسیاری از خانوارهای تبریزی همانند شهرهای دیگر استان هر روز کمتر شود. بسیاری از مواد غذایی برای رشد و نمو کودکان و سلامت سالمندان بسیار موثرند، اما در هفته‌های اخیر قیمت این مواد غذایی روند افزایشی داشته، به نحوی که شیر فله‌ای از کیلویی 2200 تومان در یک ماه اخیر به 2700 تومان رسیده است. گوشت قرمز گوسفندی هم تا کیلویی 70 هزار تومان می‌رسد. 

این در حالی است که این افزایش قیمت شامل مرغ و تخم‌مرغ هم شده است. مسئولان استانی وعده داده بودند با افزایش جوجه‌ریزی‌ها، شهروندان در اواخر آبان و آذر منتظر گوشت مرغ با قیمت هرکیلو8500 تومان باشند، اما در حال حاضر شهروندان گوشت مرغ را با قیمت بالای 11 هزار تومان خریداری می‌کنند. هر شانه تخم‌مرغ هم در روزهای اخیر در کانال 11 هزار تومان قرار گرفته است. این در حالی است که آذربایجان شرقی به واسطه قرار گرفتن در نوار مرزی از قاچاق گسترده دام سبک نیز رنج می‌برد، موضوعی که موجب افزایش قیمت گوشت قرمز گوسفندی و گاوی در استان و کشور شده است.

از سوی دیگر مشکلات تحریم موجب واردات کند گوشت منجمد قرمز و گوشت مرغ و حتی نهاده‌های دامی شده است. نکته مهم در مورد مواد غذایی آن است که تنها وفور آن می‌تواند موجب تنظیم بازار عرضه و تقاضا شده و از افزایش بیشتر قیمت این کالاها و حتی سایر فراورده‌های آنها جلوگیری کند؛ اقدامی که می‌توان گفت در شرایط فعلی تنها به کنترل گرانی‌ها منجر می‌شوددر حالی که هنوز هیچ اقدامی برای بازگشت قیمت به شرایط متناسب با قدرت خرید مردم انجام نشده است. 


کاهش 30 درصدی فروش شیر فله‌ای 

یکی از فروشندگان عمده شیر فله‌ای می‌گوید: در حالی که تا 2 ماه قبل شیر با چربی 4 درصد را با قیمت 1500 تومان به صورت عمده به فروشندگان خرد تحویل می‌دادیم، اما در حال حاضر همین شیر را با قیمت 2300 تومان به آنان می‌فروشیم. البته به همین ترتیب شیر را از دامداران گران‌تر خریداری می‌کنیم.
«صادق شایقی» ادامه می‌دهد: در حال حاضر فروش این محصول تا 30 درصد کاهش داشته و خریداران عادی قدرت خرید کمتری دارند. برای مثال شهروندانی که در گذشته هر 2 روز یکبار 2 کیلو شیر می‌خریدند، اکنون این مقدار به یک کیلو و حتی تعداد روزهای خرید آنها کاهش یافته است.


کیفیت پایین گوشت منجمد 

یکی از خریداران گوشت منجمد با اشاره به فاصله سه برابری قیمت گوشت منجمد قرمز با گوشت تازه گوسفندی بیان می‌کند: با وجود این فاصله قیمت و تاکید مسئولان بر عرضه گوشت منجمد، پیدا کردن این کالا چندان هم ساده نیست و معمولا در فروشگاه‌ها به محض رسیدن بار گوشت، این محصول از سوی مشتریان خریداری و تمام می‌شود. «ناهید رحمتی» تاکید می‌کند: گوشت منجمد مرغ هم مانند گوشت قرمز کیفیت چندان خوبی ندارد، اما در مواقع ضروری خرید گوشت منجمد مرغ یا گوشت می‌تواند جایگزین گوشت تازه باشد.


گرانی فراورده‌های گوشتی 

شهروند تبریزی دیگری هم درباره گران شدن فراورده‌های گوشتی اظهار می‌کند: فرزندانم علاقه زیادی به خوردن ساندویچ دارند، اما چون اعتقادی به فست‌فودهای بیرون از خانه ندارم، در اغلب موارد مواد اولیه این محصولات را خودم خریداری و برای فرزندانم درست می‌کنم. اما در حال حاضر قیمت گوشت و مرغ افزایش زیادی یافته است. همچنین سوسیس و کالباس آماده نیز افزایش عجیبی داشته است و دیگر حتی توان خرید این کالاها را هم نداریم.  «فخری امینی» ادامه می‌دهد: این محصولات با برندهای معتبر آنقدر گران شده‌اند که قادر به خرید آنها نیستیم و برندهای متفرقه هم حتی اگر قیمت کمتری داشته باشند، نمی‌توان به کیفیتشان اعتماد کرد. 


کاهش خرید مواد پروتئینی

یکی از فروشندگان مواد پروتئینی سوسیس و کالباس درباره علت افزایش قیمت این محصولات می‌گوید: با افزایش قیمت گوشت و مرغ، قیمت انواع سوسیس و کالباس به‌ویژه در برخی مارک‌های شناخته‌شده، افزایش داشته است. 

«شاهین رحمتی» درباره وضعیت فروش سوسیس و کالباس در سال جاری عنوان می‌کند: هر سال با آغاز فصل تابستان و افزایش میزان گردش‌های روزانه، خانواده‌‌ها ترجیح می‌دهند که از غذاهای حاضری استفاده کنند، در نتیجه میزان فروش این نوع موادغذایی در تابستان بیش از سایر فصل‌هاست، اما در تابستان امسال فروش کمتری نسبت به سال‌های گذشته داشتیم. 


مشکلات متعدد فراروی تولیدات دامی و لبنی استان 

رئیس سازمان جهاد کشاورزی آذربایجان شرقی در گفت‌وگو با همشهری با اشاره به این‌که مشکلات مربوط به واردات نهاده‌های دامی هر روز ابعاد بیشتری را دربرمی‌گیرد، اظهار می‌کند: علاوه بر مشکلات مربوط به تحریم و کاهش واردات در زمینه حمل نهاده‌های دامی نیز با مشکل مواجهیم. 

«اکبر فتحی» ادامه می‌دهد: کرایه‌های حمل از بنادر جنوبی به استان، افزایش سه برابری داشته است و کامیون‌هایی که به طور مثال 2 میلیون تومان کرایه می‌گرفتند این مبلغ را به 6 میلیون تومان افزایش داده‌اند و برآیند این هزینه‌ها بر مصرف‌کننده نهایی تحمیل می‌شود.

وی با رد شایعه آنفلوآنزای مرغی در افزایش قیمت مرغ و تخم‌مرغ عنوان می‌کند: زمانی که 3 نهاده اصلی ذرت، سویا و پودر گوشت و پودر ماهی کاملا وارداتی است، می‌توان تاثیر منفی افزایش قیمت این نهاده‌های وارداتی را در محصول تولیدی دید. فتحی با اشاره به قاچاق گسترده دام سبک از استان و استان‌های همجوار به خارج از کشور اظهار می‌کند: اهداف شومی برای ضربه زدن به اقتصاد کشور در این فرایند وجود دارد. برای مثال قیمت گوشت گوسفند ماده که به طور طبیعی ارزان‌تر از گوشت گوسفند نر است، از سوی قاچاقچیان به 5/1 برابر گران‌تر خریداری می‌شود تا میزان زاد و ولد دام در داخل کشور کاهش پیدا کند.


تدابیر مسئولان تنظیم بازار

رئیس سازمان جهاد کشاورزی بیان می‌کند: برای جلوگیری از افزایش بی‌رویه قیمت‌ مواد پروتئینی و حتی محصولات لبنی که واقعا برای اقشار محروم قابل تحمل نیست، توزیع گوشت منجمد دامی و مرغ در دستور کار قرار دارد و اگر این مواد توزیع نمی‌شد، قیمت گوشت بسیار فراتر و شاید تا 200 هزار تومان در کیلو هم می‌رسید. طبیعی است که گوشت‌های منجمد کیفیت پایین‌تری داشته باشند و تفاوت قیمت موجود هم بر همین اساس است.

وی اظهار می‌کند: جلسات ستاد تنظیم بازار با حضور «مجید خدابخش» استاندار قبلی به صورت منظم برگزار می‌شد و در حال حاضر نیز این ستاد فعال است که امیدواریم با حضور استاندار جدید این جلسات با قدرت بیشتری ادامه پیدا کنند.
فتحی به همکاری اداره کل دامپزشکی استان با این ستاد و تسریع در تایید کیفی گوشت‌های منجمد وارداتی اشاره و بیان می‌کند: هرچند که بخشی از گوشت مرغ منجمد از داخل تامین می‌شود اما در مورد گوشت‌های وارداتی باید فرایند تایید کیفیت بهداشتی از سوی دامپزشکی استان صورت گیرد که در این زمینه همکاری خوبی صورت گرفته و فرایند ترخیص گوشت‌ها تسریع شده است.


کنترل گرانی‌ها، نه کاهش!

با خرید تنها چند کالا از جمله گوشت، مرغ، حبوبات، لبنیات و مواد شوینده، آن‌ هم برای مصرف یک‌ماهه، قریب به دو سوم درآمد قشر کارگری صرف می‌شود. افزایش قیمت کالاها با وجود تاکید مسئولان مبنی بر کنترل (البته نه کاهش) این قیمت‌های گران‌ موجب شده که بسیاری از شهروندان قادر به تامین بسیاری از ملزومات غذایی نباشند. آنچه در بازار و بر روی بسته‌بندی محصولات مشاهده می‌شود حکایت از گران‌ شدن کالا‌ها به صورت رسمی دارد. هر چند که به نظر می‌رسد نظارت‌های ویژه‌ای از سوی ستاد تنظیم بازار تبریز وجود دارد، اما شرایط اقتصادی کشور به نحوی پیش نرفته است که در مجموع به کاهش یا حداقل ثبات قیمت‌ها منجر شود.