وقتی مسئولان حریف متکدیان نمی‌شوند

راضیه زنگی‌آبادی|  خبرنگار:

 فعالیت متکدیان و کودکان کار خیابانی از اساسی‌ترین معضلات شهری کرمان است. به طوری که به گفته «علی بابایی»، فرماندار کرمان، 60 درصد متکدیان این شهر حرفه‌ای و 35درصد آن‌ها افغانی و پاکستانی هستند همچنین وی خبر از زندانی شدن 703 متکدی در سال 96 و 369 نفر از متکدیان را تا اوایل آبان‌ماه سال جاری داده بود. به نظر می‌رسد با این شرایط ساماندهی متکدیان منوط به همکاری همه ارگان‌هاست. از سویی دیگر کمک مردم به متکدیان و کودکان کار سبب افزایش آن‌ها شده است. موضوعی که مسئولان ذی‌ربط بر آن تاکید دارند و معتقدند باید برای کمک نکردن و پول ندادن به کودکان کار فرهنگ‌سازی شود. 


شهرداری  مسئول جمع‌آوری متکدیان

سرپرست معاونت خدمات شهری شهردار کرمان می‌گوید: شهرداری فقط وظیفه جمع‌آوری متکدیان را برعهده دارد که در این راستا تعدادی خودرو و نیروی انسانی به صورت شبانه‌روز در حال گشت‌زنی در شهر و جمع‌آوری متکدیان و انتقال آن‌ها به اردوگاه و مکان‌های تعیین‌شده هستند. 
 «مهدی نیکویی» می‌افزاید: به صورت روزانه متکدیان از شهر جمع‌آوری و طبق قانون تا ۴۸ ساعت در اردوگاه نگهداری می‌شوند. طبق مصوبات قانونی، شهرداری فقط موظف به جمع‌آوری متکدیان و تحویل آن‌ها به اردوگاه است و نظارت بر ساماندهی متکدیان بر عهده سایر نهادهاست. پس از تحویل متکدیان به اردوگاه، با توجه به وضعیت‌ آن‌ها به سازمان مربوط ارجاع داده می‌شوند. 


نوجوانان متکدی در شهر 

رئیس کمیسیون خدمات شهری شورای اسلامی شهر کرمان نیز می‌گوید: ما اکنون یک اردوگاه در سرآسیاب و دو گرمخانه هم در نقاط دیگر شهر داریم. اغلب متکدیان بیمار و معتادند و مشکلات زیادی دارند. وقتی آن‌ها وارد اردوگاه می‌شوند حتماً باید کسی مسئولیتشان را بپذیرد. اگر کسی در اردوگاه بمیرد شهرداری هیچ مسئولیتی ندارد. شهرداری فقط مسئول جمع‌آوری و انتقال متکدیان به اردوگاه است که این کار را نیز انجام می‌دهد، اما ۲۴ ساعت بعد آن‌ها مجدداً به خیابان برمی‌گردند. 

 «علی خدادادی» می‌افزاید: در حال حاضر ۳۰۰ متکدی و 120 نوجوان زیر ۱۵ سال یعنی در مجموع ۴۲۰ متکدی در شهر شناسایی شده‌اند. ما دست یاری به سمت سمن‌ها و خیریه‌هایی که در این زمینه فعال هستند دراز می‌کنیم. موسسات خیریه‌ای که قصد دارند در این زمینه کمک کنند به شورا یا شهرداری مراجعه کنند. 


راه حل ساماندهی متکدیان 

«عباس صادق‌زاده»، رئیس اداره بهزیستی استان کرمان، می‌گوید: مسئولیت افرادی که توسط شهرداری به عنوان متکدی جمع‌آوری می‌شوند در صورتی که دچار معلولیت، مجهول‌الهویه، بی‌سرپرست و سالمند باشند بر عهده بهزیستی است. ما باید آن‌ها را مدیریت کنیم. از آن‌جایی که اردوگاه مخصوص جمع‌آوری متکدیان تا به الآن در استان نبوده است به صورت مقطعی افرادی را به ما معرفی کرده‌اند تا آن‌ها را در مراکز خود نگهداری کنیم. جمع‌آوری متکدیان زمانی جواب می‌دهد که «ان‌جی‌او»‌هایی وارد کار شوند و همه اختیارات دولت را به آن‌ها واگذار کنیم تا سبب ساماندهی و توانمند‌سازی افراد متکدی شوند. 
صادق‌زاده می‌افزاید: شاید 5 درصد افراد متکدی خدمات بهزیستی را دریافت کنند، اما بقیه که تعداد آن‌ها به 300 نفر هم می‌رسد، در سیستم اردوگاه قرار می‌گیرند و دوباره آزاد می‌شوند. آن‌ها بعد از یک هفته یا 24 روز در چرخه تکدی‌گری قرار می‌گیرند. اگر «ان‌جی‌او»‌هایی در این زمینه فعالیت کنند، قطعا ساماندهی متکدیان می‌تواند با هزینه یک‌باره انجام شود، اما طبق جلسات استانداری که داشته‌ایم قرار بر این شد هر ارگانی وظیفه خود را انجام دهد. 


طرح برخورد با متکدیان

صادق‌زاده می‌گوید: 80درصد کودکان کار خیابانی افغان هستند و در جلساتی که داشتیم قرار شد ساماندهی کودکان کار و خیابانی ایرانی بر عهده بهزیستی باشد. از طریق نهاد‌های مربوط به اتباع هم قرار شد از خانواده‌های این کودکان تعهد گرفته شود که برای کار در معابر حاضر نشوند. همچنین قرار شده طرح ضربتی برخورد با متکدیان از اوایل آذر آغاز شود. افزایش مشکلات اقتصادی هنجارهای اجتماعی را به دنبال دارد، اما اولین اقدام برای کاهش آن فرهنگ‌سازی مردم برای کمک نکردن به کودکان کار است. 


نقش اداره کار در ساماندهی متکدیان
 
 «علی سلیمانی»، معاون اجتماعی و فرهنگی اداره تعاون و رفاه اجتماعی نیز  به همشهری می‌گوید: از اول آذرماه قرار شده است متکدیان بالای 18سال که مستعد و دارای توانایی کار هستند، به صورت رایگان تحت آموزش فنی و حرفه‌ای قرار گیرند تا از طریق مراکز کاریابی و صندوق کارآفرینی امید، برنامه‌های لازم برای اشتغال افراد مهارت‌دیده فراهم شود.


کمک مردم مهم‌ترین دلیل افزایش کودکان کار 

 «عباس صادق‌زاده»، رئیس اداره بهزیستی استان کرمان، می‌گوید: برخی کودکان کار در خیابان‌ها، حتی خانواده هم دارند و به امرار معاش خانواده خود کمک می‌کنند. ما این افراد را بعد از شناسایی تحت پوشش خود قرار می‌دهیم و حمایت بیمه‌ای، تحصیلی و معیشتی را برای آن‌ها در نظر می‌گیریم. کودکانی هم که هیچ سرپرستی ندارند و حتی در خیابان می‌خوابند در مراکز بهزیستی نگهداری می‌شوند. برای این کار یک مرکز شبانه‌روزی و 3 مرکز روزانه اختصاص پیدا کرده و حدود 580 نفر از این کودکان در حال سرویس گرفتن از بهزیستی هستند. مهم‌ترین عاملی که باعث می‌شود کودکان به خیابان برگردند، کمک مردم است. هیچ کودکی حاضر نیست ماهی 4 میلیون تومان درآمد را که از کمک مردم کسب می‌کند رها و به ماهی 150 هزار تومان بهزیستی اکتفا کند. مردم بهتر است پول خود را صرف خیریه‌هایی کنند که برای این منظور فعالیت می‌کنند.