اقتصادی
افزایش 4 برابری قیمت ظروف یکبار مصرف
با افزایش قیمت ارز و سیاست‌های دولت برای صادرات، واحدهای پتروشیمی ترجیح می‌دهند محصولات خود را صادر کنند
بهناز رحیمیان| خبرنگار- خراسان‌رضوی:
استفاده از ظروف یکبار مصرف در تمام ایام سال بین مردم بسیار متداول است، اما هر سال در ایام عزاداری محرم و صفر میزان استفاده از این ظروف با افزایش قابل توجهی مواجه می‌شود. امسال با توجه به شرایط اقتصادی کشور و افزایش چند برابری محصولات و کالاها، شاهد افزایش قیمت 4 برابری ظروف یکبار مصرف هستیم در حالی که مواد اولیه این ظروف در کارخانه‌های پتروشیمی کشور تولید می‌شود.
صادرات مواد اولیه پتروشیمی
به گفته مدیرعامل شرکت پیشگامان پلاستیک خراسان اکنون مشکل واحدهای تولیدی نحوه توزیع مواد اولیه از سوی کارخانه‌های پتروشیمی است. در سال‌های گذشته واحدهای تولیدی مواد اولیه مورد نیاز خود را از طریق بورس خریداری می‌کردند، اما امسال سهمیه واحدهای تولیدی کاهش یافته است و بر مبنای خرید واحدها از بورس در سال 96 است که شرط فعال بودن واحد تولیدی حداقل 6 ماه خرید از بورس است.
«علیرضا تیموری» می‌افزاید: خرید نکردن از بورس دلایل متعددی دارد برای مثال ممکن است یک واحد تولیدی در قبال صادرات ظروف یکبار مصرف، مواد اولیه مورد نیاز خود را از آن کشور وارد کند یا مواد اولیه را از بازار آزاد تهیه کند. البته برخی از واحدهای تولیدی فعال هم برای فرار از پرداخت مالیات و ارائه عملکرد و ارزش افزوده و نداشتن سوابق در شرکت‌های پتروشیمی، مواد اولیه خود را از بازار آزاد تامین می‌کنند. به گفته وی، پتروشیمی بعد از نفت منبع ارزی درآمد کشور است و با افزایش قیمت ارز و سیاست‌های دولت برای صادرات، واحدهای پتروشیمی ترجیح می‌دهند محصولات خود را صادر کنند که علاوه بر دریافت ارز، دولت 9 درصد ارزش افزوده را به آنان برمی‌گرداند. عضو هیات‌مدیره اتحادیه صادرکنندگان خانه صنعت، معدن و تجارت معتقد است با این سیاست‌های خطای توزیع سهمیه، واحدهای تولیدی فعال واقعی بیشترین ضرر را متحمل می‌شوند و به ناچار از بازار آزاد خرید می‌کنند. بر مبنای آن مسائلی که در فرایند تولید استفاده می‌شود مانند لفاف بسته‌بندی و رنگ در سیستم گران می‌شود و سبب افزایش قیمت محصول نهایی می‌شود.
خروج پتروشیمی از بورس
به گفته وی، خرید مواد اولیه از بورس برای تولیدکنندگان به دلیل شفاف‌سازی و سهولت در معاملات امری مبتنی بر ضابطه و قانون بود اما اکنون گویا قرار است شرکت‌های پتروشیمی مواد اولیه مورد نیاز تولیدکنندگان را از بورس خارج کنند.
در صورت تحقق این امر، دلالان وارد بازار می‌شوند که بدین‌ترتیب مشکلات و معضلات بسیاری برای تولیدکنندگان واقعی ایجاد خواهد شد. این تولید‌کننده می‌گوید: معمولا در صورت خرید مستقیم مواد اولیه، شرکت‌های پتروشیمی تمایل به فروش حجم بالایی از محصولات خود به خریدار دارند.
این امر برای تولید‌کننده که حجم نقدینگی کمی دارد، دشوار است و در نتیجه دلالان که سرمایه‌های نقدی فراوانی دارند مواد اولیه را می‌خرند. وی معتقد است یکی از دغدغه‌های تولیدکنندگان فعال و واقعی این است که این دلالان بدون پرداخت مالیات، ارزش افزوده و سایر موارد با چه مکانیزمی می‌توانند وارد بازار خرید مواد اولیه از شرکت‌های پتروشیمی شوند.
در این زمینه باید تدابیر خاصی اندیشیده شود. به گفته تیموری، عرضه محصولات شرکت پتروشیمی خارج از بورس با عدالت اجتماعی تناقض دارد و در این باره نامه‌ای از سوی اتاق ایران به معاون رئیس‌جمهوری ارسال شده است. انجمن پلیمر و پلاستیک نیز به منظور راستی‌آزمایی واحدهای فعال اصلاحیه‌هایی به آن افزوده است.
وی می‌افزاید: مواد اولیه واحدهای تولید‌کننده پلاستیک به میزان مورد نیاز در شرکت‌های پتروشیمی کشور تولید می‌شود و مشکلی در این زمینه وجود ندارد. انتظار ما این است که این شرکت‌ها با برنامه‌ریزی اصولی تامین مواد اولیه صنایع پایین دستی را در اولویت قرار دهند و مازاد را صادر کنند، زیرا امروز تامین مواد اولیه شرط اشتغال و توسعه پایدار است. این تولید‌کننده که 35 سال در حوزه صنعت و 20 سال در صنعت پلاستیک فعالیت دارد معتقد است بسیاری از واحدهای تولیدی برای جلوگیری از تعطیلی واحدهای خود مواد اولیه را گران می‌خرند و گران عرضه می‌کنند، زیرا اگر کارخانه غیرفعال شود بازگشت به وضعیت اولیه بسیار دشوار خواهد بود. تعدیل نیروها در واقع نمک به زخم اقتصاد پاشیدن است. وی می‌افزاید: بنابراین در این روزها که در شرایط سختی به سر می‌بریم هنر ما این است که چراغ کارخانه‌ها را به هر طریقی روشن نگه داریم و بیش از منافع خود به منافع کشور فکر کنیم و به جامعه امید تزریق کنیم.
تبعات افزایش قیمت‌ها
به گفته «هادی شعبانی»، یکی از عرضه‌کنندگان ظروف یکبار مصرف در مشهد، قیمت این محصولات حتی در مواردی نسبت به هفته قبل افزایش یافته است مانند بسته 500 عددی لیوان یکبار مصرف که سال قبل 7 هزار تومان، هفته پیش 18 تا 20 هزار تومان و امروز به 27 هزار تومان رسیده است. قیمت کیسه‌های پلاستیکی از کیلویی 5 هزار تومان به کیلویی 18 هزار تومان و ظروف غذای فوم از 60 تومان به 220 تومان رسیده است. وی که با 2 برادر خود حدود 15 سال در عرضه ظروف یکبار مصرف فعالیت دارند، می‌گوید: میزان خرید مردم بسیار کاهش یافته است و اکثر مردم پس از اطلاع از قیمت‌ها از فروشگاه خارج می‌شوند. سرمایه ما دیگر جوابگوی این شغل نیست، خرید‌های خود را محدود کرده‌ایم و کلا از عرضه ظروف یکبار مصرف به عرضه سایر محصولات رو آورده‌ایم. به گفته «علیرضا حسنی» دیگر عرضه‌کننده ظروف یکبار مصرف که از نخستین فروشندگان ظروف یکبار مصرف در مشهد است، معمولا در مناسبت‌هایی مانند ماه‌های محرم و صفر قیمت ظروف یکبار مصرف 10 تا 15 درصد افزایش می‌یابد، اما امسال این افزایش قیمت‌ها به ماه‌های عزاداری ربطی ندارد و به 4 تا 5 برابر مدت مشابه سال قبل رسیده است حتی پلاستیک تولیدی از مواد ضایعات درجه 3 هم افزایش چشمگیری را نشان می‌دهد.
یکی از اغذیه‌فروشان مشهدی که برای خرید ظروف یکبار مصرف مورد استفاده رستوران خود مراجعه کرده معتقد است که به هر حال برخی از شغل‌ها ناچار به خرید و تهیه ظروف یکبار مصرف هستند. این افزایش بی‌رویه قیمت‌ها تبعاتی را در پی خواهد داشت مانند افزایش قیمت اغذیه، تقلب و استفاده از ظرف‌های یکبار مصرف بی‌کیفیت که باز دودش به چشم مردم می‌رود.
در همینه زمینه :
