شادی زنان در میدان تبعیض

مهدیه تقوی راد | خبرنگار:

«تیم کبدی دختران ایران مدال طلا گرفت»، «تیم قایقرانی روئینگ 4نفره دختران ‌کشورمان مدال نقره و تیم روئینگ 2نفره مدال برنز دریافت کرد»، «فرشته قربانی در رشته تیر و کمان مدال برنز کسب کرد»، «حمیده عباسعلی در رشته کاراته ‌به مدال برنز رسید» و... اینها تنها چند مدالی است که ورزشکاران زن ایران در روزهای گذشته در جریان بازی‌های آسیایی کسب کرده‌اند و شور و شوق بسیاری درجامعه به‌وجود آورده‌اند. درخشش زنان ورزشکار در بازی‌های آسیایی باوجود کمبود امکانات ورزش زنان در ایران نشان داد که بانوان کشورمان می‌توانند نقش بسیار زیادی در کسب موفقیت‌های بین‌المللی داشته باشند و همین موضوع نیز انگیزه‌های بسیاری را در جامعه به‌خصوص زنان به‌وجود می‌آورد و باعث شادی و نشاط در کشور می‌شود. به‌بهانه درخشش ورزشکاران زن کشورمان در بازی‌های آسیایی با تعدادی از فعالان و کارشناسان حوزه زنان درباره نقش ورزش زنان در ایجاد شور و نشاط اجتماعی گفت‌وگو انجام داده‌ایم.

زنانی که خوش درخشیدند


طاهره طاهریان
نایب‌رئیس کمیته ملی المپیک

مسابقات آسیایی در این دوره بدون شک یکی از میادین بزرگ و موفقیت‌آمیز برای تحقق آرزوها و آرمان‌های بانوان ورزشکار ایران بود که به‌رغم تمام کمبودها، کاستی‌ها و نابرابری‌ها مقتدرانه برای کسب سکوهای قهرمانی و تصاحب مدال‌های رنگارنگ جنگیدند و دور از آنچه در تصور و باور بود خوش درخشیدند. بدون اغراق باید گفت دستاورد این دوره از رقابت‌ها گامی بلند خواهد بود برای رسیدن به موفقیت‌های هرچه بهتر و بیشتر بانوان ورزشکار و حتی غیرورزشکار ایرانی در میدان زندگی. بدون شک دستاوردهای بزرگ این رقابت‌های ورزشی نوید روزهای درخشان برای ورزش بانوان ایران را در سال‌های آتی می‌دهد. اگرچه بانوان ما در گذشته و در مسابقات بین‌المللی بارها و بارها خوش درخشیده بودند اما کسب مدال‌های مختلف و فتح سکوهای قهرمانی در این دوره از رقابت‌ها بار دیگر، توانایی بانوی ایرانی را که با حفظ ارزش‌های اسلامی و در شرایط کاملا نابرابر رقابت می‌کرد به رخ همگان کشید؛ توانایی‌ای که نگاه‌ها را حتی درون کشور نیز توانسته تغییر دهد و چه بسا مسئولیت دست‌اندرکاران ورزش بانوان را نیز سنگین‌تر خواهد کرد.


درواقع بانوان ما همچنان که در داخل کشور شرایط یکسان با آقایان نداشتند در آن سوی مرزها نیز در شرایط نابرابر رقابت کردند  اما توانسته‌اند شادی قهرمانی را مهمان قهرمانان و بانوان کشورمان کنند. البته شادی و شعف ناشی از این موفقیت تنها سهم بانوان ورزشکار نبود؛ چراکه همه بانوان ایرانی و حتی مردان کشورمان خود را در این پیروزی‌ها سهیم می‌دانستند و این حس نشاط و احساس قدرت را در میان قشرهای مختلف در این روزها با تمام وجود حس کردیم. در نهایت اینکه ما موظف هستیم که شرایط بهتری را برای توسعه هر چه بیشتر ورزش بانوان که بدون شک شادابی و نشاط را به واسطه سلامت در جامعه تسری خواهد داد ایجاد کنیم تا قشر بیشتری از بانوان ما بتوانند در عرصه ورزش قهرمانی خوش بدرخشند و امیدوارم بتوانیم برای افتخارآفرینی‌های بیشتری گام برداریم. آنچه از تیم‌های ملی کبدی دختران، قایقرانی، تکواندو و کاراته نصیب بانوان شد همه و همه نشان از اقتداری داشت که در باور نمی‌گنجید و نشان داد که ظرفیت و پتانسیل‌های ورزش زنان در کشور ما بیش از تصورات گذشته است.

ورزش زنان و ایجاد انگیزه های اجتماعی


فاطمه ذوالقدر
نماینده مجلس

جای بسی خوشحالی است که ورزش قهرمانی در میان بانوان کشورمان باب شده و بانوان چندین سال است که در مسابقات مختلف ملی و بین‌المللی شرکت کرده و مدال‌آوری می‌کنند و همین موضوع باعث ارتقای وضعیت ورزش کشور شده است. متأسفانه بسیاری از مشکلاتی که زنان در جامعه با آن مواجه هستند به‌دلیل فقر حرکتی است، اما همانطور که مقام معظم رهبری بارها و بارها توصیه کرده‌اند: باید بازنگری جدی در موضوع ورزش بانوان صورت بگیرد؛ چرا که نگاه جنسیتی بیشترین آسیب را به ورزش زنان وارد کرده و باعث شده تا سهمیه‌ها و سرانه‌های ورزشی به 2 قسمت زنانه و مردانه تقسیم شود و سرانه‌های ورزشی بیشتر به مردان اختصاص پیدا کند. هم‌اکنون ما نیازمند اصلاح الگوی فرهنگی درخصوص جنسیت‌زدایی از ورزش هستیم چرا که محدودیت جنسیتی باعث شده تا امکانات و فضاهای کمتری به زنان در مقایسه با مردان تخصیص داده شود. توجه داشته باشید بها دادن به جامعه دختران و زنان ورزشکار بازخوردهای مثبت و رشد فزاینده‌ای را می‌تواند به همراه داشته باشد و انعکاس افتخارآفرینی دختران و زنان از رسانه‌ها در مسابقات بین‌المللی با رعایت حدود شرعی، هم نشان‌دهنده ظرفیت‌های بالای کشور است و هم در سطح جامعه زنان انگیزه‌های بالایی را ایجاد می‌کند. مسئولان و دست‌اندرکاران ورزش کشور باید با فراهم آوردن شرایط و زیرساخت‌ها زمینه حضور بیشتر بانوان را در میادین ورزشی و غیرورزشی فراهم کنند. این مسئله می‌تواند با مشوق‌های مادی و غیرمادی انجام شود تا بانوان بدانند که زحمات آنها در جامعه و به‌خصوص به وسیله مسئولان دیده و مسائل و مشکلات آنها درک می‌شود. درصورتی که این تشویق‌ها انجام شود در دیگر بانوان علاقه‌مند به ورزش در کشورمان نیز رغبت به انجام ورزش قهرمانی ایجاد شده و باعث می‌شود تا بانوان ورزشکار به‌صورت جدی‌تر ورزش را دنبال کنند که همین مسئله باعث شادی و نشاط بیشتر در جامعه است. مسئولان نیز باید سعی کنند تا زمینه حضور حداکثری بانوان را در مجامع ورزشی مهیا کرده و باشگاه‌ها و سالن‌های ورزشی متعلق به بانوان را بهتر و بیشتر تجهیز کنند تا بانوان بیشتر به ورزش ترغیب شوند. امیدوارم شاهد روزی باشیم که شادی و نشاط در میان بانوان کشورمان تحقق پیدا کند و در کنار آن مسئله ورزش بانوان - قهرمانی و همگانی- به یکی از دغدغه‌های مهم مسئولان در رده‌های مختلف تبدیل شود. همچنین شاهد شرایطی باشیم که زنان بتوانند به راحتی به‌عنوان تماشاچی در تمامی سالن‌های ورزشی حضور یابند.

افتخارات بانوان ورزشکار در بیلبوردهای شهری نقش بگیرد


فاطمه راکعی
مشاور شهردار تهران در امور بانوان

در دهه‌های گذشته دختران ما در رشته‌های ورزشی و در مجامع علمی و المپیادها موفقیت‌های زیادی داشته‌اند و در برخی موارد رتبه‌های آنها از پسران نیز بیشتر و بهتر بوده است. دختران در حوزه‌های مختلف ورزشی و المپیادها و حوزه‌های علمی استعدادهای خود را به معرض نمایش گذاشته‌اند و همین موضوع هم انگیزه‌های زیادی را در بین زنان کشورمان ایجاد کرده است. با این حال زنان در جامعه ما همیشه دچار تبعیض‌ها و مسائل و مشکلات تاریخی بوده و هستند که البته این مسائل و مشکلات در تمام دنیا کم و زیاد برای بانوان وجود داشته است و کشور ما نیز از این قاعده مستثنا نیست. قهرمانی بانوان و دختران ایرانی در مسابقات آسیایی باید به‌صورت مضاعف دیده شود و این افراد تشویق و تقدیر ویژه شوند. البته تشویق فقط به مباحث مادی محدود نمی‌شود؛ برای مثال با وجود درخشش بانوان در روزهای گذشته هنوز هیچ بیلبورد و بنری در سطح شهر به تلاش‌های این ورزشکاران اختصاص پیدا نکرده است؛ درحالی‌که در تهران و شهرهای مختلف باید از ظرفیت بیلبوردی و بنرها برای این موضوع که غرورآفرین و شادی‌بخش در جامعه است به بهترین شکل استفاده شود. درخشش ورزشکاران زن در بازی‌های آسیایی می‌تواند باعث تولید هیجان در سطح عمومی جامعه شود و همین هیجان و شادی می‌تواند جلوی برخوردهای تبعیض‌آمیز در مواجهه با زنان را کاهش دهد. ما باوجود موفقیت‌هایی که زنان در سال‌های گذشته در عرصه‌های ورزشی به‌دست آورده‌اند هنوز شاهد دیدگاه‌هایی هستیم که نافی حضور زنان و دختران در مجامع ورزشی و استادیوم‌هاست؛  نگاه‌هایی که باید اصلاح شود و شرایط را برای نقش‌پذیری بیشتر زنان در مجامع ورزشی و غیرورزشی فراهم کند. از طرف دیگر صدا و سیما نیز طبق روال چندین دهه گذشته و با نگاه خاص که مورد تأیید بخش مهمی از جامعه نیست به ورزش زنان نگاه می‌کند و در اصل بخش مهمی از ورزش زنان را نادیده می‌گیرد. همانطور که نمایش ندادن آلات موسیقی در این رسانه هیچ توجیه قابل‌قبولی ندارد به همان شکل درخصوص ورزش بانوان عمل می‌کند و اگرچه زنان و دختران ما با حجاب کامل اسلامی در مجامع ورزشی حاضر می‌شوند باز هم بازی‌های آنها پخش نمی‌شود و این مسئله معنایی جز نگاه تبعیض‌آمیز و غلط به موضوع ورزش بانوان ندارد که به هیچ زبان و بیانی قابل توجیه نیست و باید تغییر کند.

پویایی جامعه با نشاط زنان شکل خواهد گرفت

طیبه سیاوشی شاه‌عنایتی
نماینده مجلس


ورود بانوان در عرصه‌های مختلف ورزشی و پیروزی‌های آنها باعث خشنودی است چرا که علاوه بر اینکه شور و شادی در جامعه به‌وجود می‌آورد می‌تواند باعث شکل‌گیری امید اجتماعی در جمعیت زنان کشور شود و زنان زیادی را تشویق به نقش پذیری در جامعه و حضور در فعالیت‌های ورزشی، علمی، فرهنگی و... کند.

البته متأسفانه در حوزه ورزش بانوان زمینه‌ها و قوانین مطلوبی وجود ندارد ولی همین قوانین هم پیش برنده است. در سال‌های گذشته تلاش‌های زیادی صورت گرفته تا موانع در حوزه ورزش بانوان کاهش پیدا کند و یکی از سیاست‌های مدنظر دولت‌های یازدهم و دوازدهم و مجلس نیز حمایت از ورزش بانوان است. نمایندگان مجلس کوشیده‌اند با قانونگذاری و تامین بودجه در راستای اهداف دولت در زمینه ورزش زنان گام‌های مؤثری بردارند اما حمایت از بانوان فقط به حوزه ورزش معطوف نمی‌شود و باید دید در دیگر حوزه‌ها چطور می‌شود اهداف مورد نظر درخصوص موفقیت بیشتر بانوان را پیش برد. آنچه مسلم است اینکه در دیگر حوزه‌ها قوانین درخصوص زنان بسیار سخت‌گیرانه است. درخصوص ورزش قهرمانی شاهد برخی پیشرفت‌ها بوده‌ایم ولی در رابطه با ورزش همگانی قوانین نانوشته و موانعی وجود دارد و زیرساخت‌های لازم هنوز به‌صورت مناسب آماده نشده است. حتی در رابطه با یک پیاده‌روی ساده همگانی زنان و ورزش‌های صبحگاهی در بوستان‌ها یا دوچرخه‌سواری زنان ما با چالش‌هایی روبه‌رو هستیم و تصمیم‌گیری‌ها معمولا مقطعی است و به‌دلیل نداشتن بودجه با برخوردهای نامناسب و سلیقه‌ای روبه‌رو هستیم و همین موضوع می‌تواند موجب دلسردی زنان شود. ورزش قهرمانی و همگانی می‌تواند یکی از عوامل ایجاد نشاط در جامعه زنان کشور باشد؛ ورزش و سلامتی زنان جامعه بحثی حیاتی، روحی و اخلاقی برای این قشر از جامعه است. اگر ما بتوانیم شرایط مناسب را برای ورزش زنان چه در سطوح قهرمانی و چه همگانی فراهم کنیم می‌توانیم به فواید بسیار آن ازجمله افزایش کار گروهی و جمعی در بین زنان، نشاط اجتماعی، خودباوری بیشتر زنان و... امیدوار باشیم.

علاوه بر ورزش باید به نقش زنان در فعالیت‌های اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی هم تأکید شود. مثلا زنان کارآفرین می‌توانند به الگوهای مناسبی در کشورمان تبدیل شوند. ما باتوجه به جمعیت زنان تحصیل‌کرده کشورمان می‌توانیم مشوق‌ها و امتیازاتی را برای اشتغال زنان به‌ویژه در کسب‌وکارهای آنلاین و شکل‌گیری استارتاپ‌ها درنظر بگیریم؛ این حوزه‌ها معمولا با استقبال زنان روبه‌رو می‌شوند و می‌توانند در توسعه اقتصاد کشور هم نقش جدی داشته باشند. همچنین در کسب و کارهای مرتبط با حوزه گردشگری و مشاغل خانگی هم باید زمینه‌های مناسبی را برای موفقیت‌های زنان ایجاد کنیم. باید توجه داشته باشیم که یکی از عوامل مهم در شکل‌گیری سلامت و آینده هر جامعه‌ای در پویایی زنان رقم خواهد خورد. ایجاد مشوق برای فعالیت زنان در حوزه‌های اجتماعی، فرهنگی و... و برداشتن موانع دست و پا گیر پیش روی آنها باعث می‌شود تا زنان راحت‌تر در جهت موفقیت گام بردارند. همچنین در حوزه مشارکت‌های سیاسی هم ما باید اقدامات جدی در حوزه زنان انجام دهیم و از ظرفیت‌ها و پتانسیل‌های زنان در سطوح مدیریت‌های میانی و عالی کشور بهره ببریم؛ باید نقش زنان کشورمان در مشارکت‌های سیاسی از یک رأی‌دهنده معمولی به مدیریت‌های عالی ارتقا پیدا کند، باید سقف شیشه‌ای که درخصوص مدیریت زنان از قبل وجود داشته و همچنان وجود دارد، برداشته شود. به‌رغم تلاش‌های زیادی که درخصوص به کار‌گیری زنان در مشاغل مدیریتی دولتی انجام شده هنوز سهم 30درصدی زنان در حوزه‌های مدیریتی به‌طور کامل اجرایی نشده و در رصدی که ما از وزارتخانه‌های مختلف و نشست‌هایی که با وزرا داشته‌ایم به این نتیجه رسیده‌ایم که هنوز در جهت اجرایی شدن کمی و کیفی این افزایش سهم زنان در مشاغل مدیریتی باید تلاش‌های جدی صورت گیرد.