یک‌حاضر، 22‌غایب

نیلوفر ذوالفقاری| روزنامه‌نگار

آ لودگی هوای تهران، زخم کهنه‌ای که این روزها دوباره سر باز کرده و مهم‌ترین موضوع مورد بحث این روزهاست؛ موضوعی که مستقیما و به سلامت شهروندان مربوط است. با تشدید آلودگی هوا در نخستین روزهای ‌ماه پایانی پاییز، اظهارنظرها درباره این معضل بالا گرفته است. پرسش اینجاست که کدام دستگاه‌ها درباره آلودگی هوا وظایفی بر عهده دارند؟ کدام نهادها به تکالیف قانونی خود عمل نکرده‌اند؟ 

اقدامات شهرداری تهران برای کاهش آلودگی هوا
 ورود 390اتوبوس برقی به ناوگان حمل‌ونقل عمومی
 توسعه خطوط مترو با تکمیل خطوط 6و 7
  توسعه ناوگان حمل‌ونقل عمومی با ورود 1680اتوبوس جدید
 بازسازی و نوسازی اتوبوس‌های قدیمی به تعداد بیش از 588دستگاه
 اضافه شدن 370دستگاه تاکسی‌برقی به ناوگان حمل‌ونقل عمومی
 افزایش فضای سبز به میزان 3/7درصد نسبت به دوره گذشته مدیریت شهری
  اجرای پروژه‌های عمرانی بزرگراهی برای کاهش مسافت سفرهای شهری
 کاهش بیش از 21میلیون لیتری مصرف گازوئیل با برقی‌سازی و نوسازی ناوگان حمل‌ونقل

تصویب قانون هوای پاک
قانون هوای پاک از سال‌1396جایگزین قانون «نحوه جلوگیری از آلودگی هوا» شد. این قانون در 34ماده و 39تبصره تصویب شده است. در قانون هوای پاک حدود 176«تکلیف‌ -دستگاه» احصا شده است. تکلیف - ‌دستگاه یعنی موضوعی مانند نوسازی حمل‌ونقل عمومی، متوجه چند دستگاه است.

وزارت نفت
 اجرای طرح کهاب (کاهش، هدایت، انتقال و بازیافت بخار بنزین) در جایگاه‌های بنزین
 جلوگیری از تولید سوخت غیراستاندارد 

سازمان بازرسی
 بررسی ترک فعل مدیران و هماهنگی برای اجرای قانون هوای پاک 

سازمان انرژی اتمی
 راه‌اندازی شبکه پایش برای حصول اطمینان از ‌افزایش نیافتن میزان و شدت امواج و پرتوهای یون‌ساز و غیریون‌ساز از حدود تعیین‌شده در هوای آزاد 

وزارت نیرو
 اقدام برای توسعه، تولید و عرضه انرژی‌های تجدیدپذیر و پاک بهینه 

قوه قضاییه
  رسیدگی به تخلفات و جرائم در موضوع آلودگی هوا

مجلس
 تصویب لایحه بودجه
  تعدیل میزان جریمه خسارت‌های وارده به محیط‌زیست 

سازمان حفاظت محیط‌زیست
 نظارت بر اجرای قانون هوای پاک 
 جلوگیری از تولید و ورود وسایل نقلیه‌ آلاینده

ستاد مدیریت سوخت
  جلوگیری از تولید سوخت غیراستاندارد

سازمان صدا و سیما
 فرهنگسازی، ظرفیت‌سازی، آموزش و اطلاع‌رسانی درخصوص آگاهی و مقابله با پدیده آلودگی‌هوا

سازمان ملی استاندارد
 کنترل و نظارت بر استاندارد حد مجاز مصرف سوخت و واردات قطعات واجد استاندارد مرتبط با احتراق یا مؤثر برآلایندگی وسایل‌نقلیه 
 نظارت بر انجام معاینه فنی موتورخانه‌ها
بیمه مرکزی
 تامین بیمه وسایل نقلیه پس از رسیدن به سن فرسودگی برای از رده خارج شدن

 وزارت کشور
 فراهم‌سازی زمینه نوسازی حمل‌ونقل عمومی 
 اختصاص حداقل۲۰ درصد از منابع در اختیار به توسعه کمربند سبز 
 معاینه فنی خودرو و موتورسیکلت

وزارت صنعت، معدن و تجارت
 تصمیم‌گیری درخصوص تعطیلی کامل کار و فعالیت کارخانجات، معادن بزرگ و واحدهای آلاینده بزرگ 
 اسقاط وسایل نقلیه فرسوده


سازمان هواشناسی
  تحلیل و مدل‌سازی انتشار آلاینده‌ها

وزارتخانه‌های دفاع و اطلاعات
 پیشنهاد آیین‌نامه‌ بازرسی سازمان حفاظت محیط‌زیست از مراکز طبقه‌بندی شده 
وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات
 جلوگیری از انتشار خارج از حدود تعیین‌شده امواج رادیویی، الکترومغناطیسی، پرتوهای یون‌ساز و غیریون‌ساز 

وزارت راه و شهرسازی
 تکمیل شبکه ملی هشدار و پیش‌آگاهی رخدادهای سیل، توفان و گردوغبار 
 معاینه فنی کامیون و اتوبوس

شهرداری
 ساماندهی ترافیک شهری
 توسعه حمل‌ونقل عمومی شهری
 جلوگیری از پسماندسوزی

وزارت بهداشت
 تشخیص شرایط اضطرار 
 محاسبه مرگ‌های منتسب به آلودگی هوا
 تعیین حد مجاز پرتوهای یونیزان

وزارت جهادکشاورزی
 مقابله با پدیده گردوغبار با اولویت عملیات بیابان‌زدایی در مناطق بحرانی و کانون‌ها و زیست‌بوم‌های حساس 
وزارت صنعت، معدن و تجارت
  تصمیم‌گیری درخصوص تعطیلی کامل کار و فعالیت کارخانجات، معادن بزرگ و واحدهای آلاینده بزرگ 
  اسقاط وسایل نقلیه فرسوده

دولت
  فراهم‌سازی تسهیلات لازم جایگزینی خودروهای فرسوده حمل‌ونقل عمومی
  ایجاد همکاری منطقه‌ای و بین‌المللی برای جلوگیری از ایجاد رخداد گردوغبار و کاهش خسارات و پیامدهای مخرب آن 

وزارت دادگستری
  پیگیری اجرا و مکاتبه، تذکر و حساس‌سازی به اجرای تکلیف دستگاه‌ها در قانون هوای پاک

 نیروی انتظامی
 جریمه خودروهای فرسوده به ازای هر روز تردد در معابر، ‌محدوده‌ها و مناطق ممنوعه 

فعالیت شهرداری در حد توان
محمد سبزی، عضو هیأت‌رئیسه کمیسیون اصل ۹۰ مجلس: شهرداری توانسته در حد توان خود اقدامات مؤثری ازجمله وارد کردن اتوبوس‌های برقی انجام دهد که تأثیر قابل توجهی در کاهش آلودگی‌ها داشته است.

کوتاهی در واردات خودرو
مجتبی یوسفی، عضو هیأت رئیسه مجلس شورای اسلامی: کوتاهی دولت و وزارت صمت در اجرای وظایف مانع از واردات خودروهای نو و کارکرده شده است.


تأثیر مثبت اتوبوس‌های برقی در کاهش آلودگی
سمیه رفیعی، رئیس فراکسیون محیط‌زیست مجلس شورای اسلامی: ورود اتوبوس‌های برقی در این دوره از مدیریت شهری، اقدام مثبتی برای کاهش آلودگی هوا محسوب می‌شود.