عصر جدید بنزین

رضا کربلایی | روزنامه‌نگار 

با ابلاغ مصوبه جدید دولت، نظام قیمت‌گذاری بنزین پس از سال‌ها وارد مرحله‌ای تازه می‌شود؛ مرحله‌ای که هدف اصلی آن کاهش مصرف و جلوگیری از افزایش واردات بنزین عنوان شده است.از نیمه دوم‌ماه جاری قیمت بنزین با کارت جایگاه به ۵ هزار تومان می‌رسد.

  سه‌نرخی شدن رسمی بنزین
طبق این سیاست، نرخ‌های فعلی بنزین (۱۵۰۰تومان سهمیه‌ای و ۳۰۰۰تومان آزاد) بدون تغییر باقی می‌ماند، اما استفاده از آنها تنها از طریق کارت سوخت شخصی امکان‌پذیر خواهد بود. دولت با تعیین نرخ سوم قصد دارد استفاده از کارت‌های جایگاه را به حداقل برساند و دارندگان خودرو را به استفاده از کارت شخصی ملزم کند. در عمل، سوختگیری با کارت جایگاه به گزینه‌ای پرهزینه بدل می‌شود و این پیام را به مصرف‌کنندگان مخابره می‌کند که تنها مسیر دسترسی به نرخ‌های یارانه‌ای، کارت شخصی است. بنابر اعلام شرکت ملی پخش، سقف سهمیه‌ها همچنان شامل ۶۰ لیتر بنزین ۱۵۰۰تومانی و ۱۰۰لیتر بنزین ۳۰۰۰تومانی در هر‌ماه خواهد بود.

 سهمیه برخی خودروها حذف می‌شود
در بخش مهمی از این مصوبه، دولت اعلام کرده است که سهمیه بنزین خودروهای پلاک دولتی به استثنای آمبولانس‌ها از نیمه دوم آذرماه حذف می‌شود. خودروهای مناطق آزاد و ویژه اقتصادی، خودروهای خارجی وارداتی و همچنین خودروهای نوشماره داخلی نیز از این پس از دریافت سهمیه معاف خواهند شد و باید سوخت موردنیاز خود را با نرخ ۵ هزار تومان تهیه کنند.

حمایت نقدی از رانندگان اینترنتی
 وزارت کشور تا پایان سال موظف است سامانه‌ای برای احراز هویت رانندگان فعال در سکوهای جابه‌جایی مسافر راه‌اندازی کند. پس از راه‌اندازی این سامانه، دولت مابه‌التفاوت قیمت بنزین ۵هزار تومانی و نرخ آزاد ۳هزار تومانی را به‌صورت اعتباری(معادل ۲هزار تومان به ازای هر لیتر) به حساب این رانندگان واریز خواهد کرد. 

یک مالک، یک سهمیه
یکی دیگر از تغییرهای اساسی، محدودیت سهمیه برای مالکان چندخودرویی است. طبق مصوبه، هر فرد تنها برای یک خودرو سهمیه دریافت می‌کند و خودروهای دیگر او تنها امکان سوختگیری با نرخ سوم را خواهند داشت. مالکان فرصت دارند در یک بازه یک‌ماهه خودروی مشمول سهمیه را مشخص کنند؛ در غیراین صورت شرکت ملی پخش به‌صورت خودکار یکی از خودروهای ثبت‌شده را سهمیه‌دار اعلام خواهد کرد. 

سیاست تشویقی برای توسعه CNG
دولت در بخش دیگری از این طرح، مسیر استفاده بیشتر از گاز CNG را هموارتر کرده است. وزارت نفت موظف شده روند تبدیل خودروهای بنزینی به دوگانه‌سوز را سرعت دهد. همچنین از ابتدای بهمن، سهمیه نرخ دوم خودروهای دوگانه‌سوز نصف می‌شود تا صاحبان این خودروها به استفاده بیشتر از گاز تشویق شوند. 

نظارت بر اجرا و بازنگری سهمیه‌ها
اجرای این طرح نیازمند هماهنگی میان چند نهاد اصلی است. بر همین اساس، فراجا مکلف شده اطلاعات هویتی خودروها و مالکان را به‌صورت برخط در اختیار شرکت ملی پخش قرار دهد تا تخصیص سهمیه‌ها بدون خطا و با سرعت اجرا شود. از سوی دیگر، دولت یک کارگروه ویژه تشکیل می‌دهد تا اجرای مصوبه را رصد کند.