
جنگ جهانی روباتها
چین با سرمایهگذاری ۱۳۸ میلیارد دلاری در هوش مصنوعی و روباتهای انساننما از آمریکا پیشی گرفته است

ساسان شادمان منفرد- روزنامهنگار
چین با بهرهگیری از پشتوانه عظیم مالی و صنعتی یک جهش فناورانه کمنظیر را در بخش روباتیک شاهد بوده است. آنها اکنون در تراکم روباتها از آمریکا جلو زدهاند. آمریکا ممکن است هنوز در هوش مصنوعی نرم پیشتاز باشد، اما کندی در بخش سختافزار روباتیک هشداردهنده است؛ بهگونهای که ایلان ماسک گفته است: «نمیخواهم شما را بترسانم، ولی ممکن است از رتبه دوم تا دهم جدول روباتیک جهان، همه در اختیار شرکتهای چینی باشد.» البته او روبات اپتیموس خود را برترین میداند، اما چین درحال حاضر در این حوزه چه میکند؟
پولهای کلان برای ماشینها
کمیسیون ملی توسعه و اصلاحات چین با تأسیس یک صندوق سرمایهگذاری دولتی با هدف جذب 138میلیارد دلار طی ۲۰سال، سرمایهگذاری عظیمی در حوزههای روباتیک، هوش مصنوعی و نوآوریهای پیشرفته انجام داده است. در شهرهایی مثل پکن، شنژن، شانگهای و هانگژو، بودجههایی بین ۷۰۰میلیون تا 1.4میلیارد دلار فقط برای روباتهای انساننما اختصاص یافته است.
جذب سرمایهگذاران
در 5ماه نخست سال۲۰۲۵ بیش از 3.2میلیارد دلار سرمایه در شرکتهای روبات انساننمای چین جمعآوری شده؛ این رقم از کل سرمایهگذاری سال۲۰۲۴ نیز فراتر رفته است. برخی استارتآپهای چینی در این زمینه وارد باشگاه تکشاخها شدهاند و سرمایههایی بالاتر از 100میلیون دلار جمعآوری کردهاند.
سبقت از آمریکا
نصب و بهکارگیری روباتها در کارخانههای مختلف روزبهروز در حال افزایش است.
چین بیش از نیمی از روباتهای صنعتی جهان را نصب کرده و در سال۲۰۲۱ برای نخستین بار از آمریکا در تراکم روبات پیشی گرفته است؛ یعنی ۳۲۲روبات به ازای هر 10هزار کارگر در چین در مقابل۲۷۴ در آمریکا.
بدن و مغز
تحلیلها نشان میدهد آمریکا در بخش نرمافزار و مغز روباتها پیشتاز است، اما بخش عمده هزینه ساخت روبات انساننما مربوط به اجزای مکانیکی و بدنه است که چین با ظرفیت بالای تولید و زنجیره تامین قوی، در آن برتری دارد.
پیامدها و چالشها
کارشناسان میگویند: اگر آمریکا اقدام فوری انجام ندهد، مثل اتخاذ سیاست ملی روباتیک، ایجاد دفتر مرکزی و حمایت مالی از شرکتها، در رقابت فناورانه عقب خواهد ماند.
ترامپ پروژه عظیم AI/GI بهنام «استارگیت» را با بودجه حدود ۵۰۰میلیارد دلار اعلام کرد، اما این صرفا در حوزه مدلهای هوش مصنوعی است و پشتیبان روبات انساننما نیست.
برخورداری از زنجیره عظیم تأمین (EV، الکترونیک، نیمهرسانا و...) و سرمایهگذاری خرد و کلان از دولت و مراکز شهری به چین مزیت بسیاری داده است، البته هنوز موانعی هست؛ هزینه بالا، استانداردسازی نهایی و کاربرد جدی روباتها در زندگی روزمره، اما روند پیشرفت ادامه دارد.