روبات هنرمند
آیا دنیای هنر آماده است آثار هنریای را که روباتها خلق میکنند، بپذیرد؟ این سؤالی است که در سالهای اخیر، ذهن هنردوستان را بهخود مشغول کرده که شاید کلید پاسخ آن در دستان «آیدا» باشد.
آیدا، نخستین روبات هنرمندی است که این روزها اثری بهنام «پدر هوش مصنوعی» خلق کرده و قرار است این اثر حیرتانگیز در حراج «ساتبیز»، یکی از بزرگترین حراجیهای آثار هنری و جواهر در جهان به حراج گذاشته شود. این نقاشی، پرترهای از «آلن تورینگ»، پدر علم کامپیوتر و هوش مصنوعی است که کارشناسان معتقدند اگر در این حراج، مورد توجه هنردوستان قرار گیرد و بهعنوان یک اثر هنری واقعی پذیرفته شود، در جهان دوره جدیدی از باور به هوش مصنوعی آغاز خواهد شد و این ماجرا رویدادی تاریخی را رقم خواهد زد. آیدا، روباتی است که قدرت تخیل ندارد و برای کشیدن نقاشی، از الگوریتمهای هوش مصنوعی استفاده میکند. «آیدا بلر»، مهندس خالق آیدا میگوید: «ما در نقطه عطف تاریخ هستیم و از دنیای انسانی به عصری ورود میکنیم که الگوریتمها هم مثل انسانها تصمیم میگیرند. نقاشی هوش مصنوعی بهترین نمونه برای اثبات این فرض است.»
آیدا برای خلق این اثر، چند پرتره کوچک از آلن تورینگ کشید و سپس آنها را با هم ترکیب و روی یک بوم بزرگ، پیادهسازی کرد. قیمت اولیه و پایه این اثر در حراجی ساتبیز، بین 120 تا 180 هزار دلار است که احتمالا
با فاصلهای معنادار از قیمت اولیه به فروش برود. مدتی پیش این اثر و خالق آن در اجلاس جهانی سازمان ملل متحد ظاهر شده بودند تا بتوانند جنبههای مثبت هوش مصنوعی را برای نمایندگان این سازمان برجسته کنند. در اصل، آیدا تنها یک بازوی روباتیک است که به شبکهای از 10تریلیون ترانسفورماتور متصل شده و برای تولید آثار هنری برنامهریزی شده است. البته نرمافزار آن از سال2022 و بهتدریج تکامل یافته و حالا میتواند خروجیهای قابلقبول ارائه کند. مخالفان ابزارهای هوش مصنوعی، نگرانند که با ورود هوش مصنوعی به عالم هنر، دنیای فکر و اندیشه و احساسهای ناب انسانی آهستهآهسته از بین برود و تجربههای زیست مشترک یک هنرمند با مخاطبانش، به تاریخ بپیوندند.