گزارش
خاک‌خوری دانش‌آموزان در تصمیم دیر مسئولان
تعطیلی دیرهنگام مدارس ابتدایی، هرچند با عذرخواهی وزیر آموزش و پرورش همراه شد اما آشفتگی اولیا و دانش‌آموزان را در پی داشت
زهرا رستگار مقدم- روزنامه‌نگار
مدارس ابتدایی استان تهران دیروز یکباره در ساعت 8 صبح تعطیل شدند. این تعطیلی وقتی اعلام شد که دانش‌آموزان در مدارس بودند. ماجرایی که باعث سردرگمی اولیا شده بود، فضایی را فراهم کرد تا دستگاه‌ها هم دنبال مقصر بین خودشان بگردند. مادران شاغل که با تصور یک روز عادی فرزندان‌شان را به مدرسه می‌رساندند، پس از اطلاع از تعطیلی نگران امنیت فرزندان خود و سردرگم برای برگرداندن دانش‌آموزان، پشت خط اشغال تلفن مدارس منتظر ماندند یا با پاسخگو نبودن مدیر و معلم مجبور شدند مرخصی بگیرند و اقدام به بازگرداندن فرزندان خود از مدرسه کنند. آن‌سو هم مسئولان مدارس در سردرگمی مجبور بودند دانش‌آموزان را به خانه بازگردانده یا تا پایان ساعت کاری در مدرسه نگه دارند. بعضی مدارس که تعداد دانش‌آموزان‌شان کم بود با اولیای دانش‌آموزان تماس گرفتند و سعی در بازگرداندن دانش‌آموزان به همراه اولیا داشتند، اما مدارسی که تعداد دانش‌آموزان آنها بیشتر بود امکان تماس با 5۰۰ـ 4۰۰ نفر از اولیای دانش‌آموزان را نداشتند و برای نگه داشتن دانش‌آموزان یا بازگرداندن آنها سردرگم باقی ماندند که در این میان بعضی مدارس برای تامین امنیت دانش‌آموزان هم شده، کلاس‌های درس را دایر و فعالیت را همچون روزهای گذشته ادامه دادند.
مسئولان هشدار زردرنگ را بشناسند
این در حالی است که رئیس گروه سلامت هوا و تغییر اقلیم وزارت بهداشت می‌گوید: «از روز گذشته دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی به نمایندگی از وزارت بهداشت اعلام شرایط اضطرار کرده بود، اما متأسفانه جلسه تصمیم‌گیری دیر برگزار شد». عابد ملکی، معاون امور هماهنگی استانداری تهران نیز علت تأخیر در اعلام تعطیلی مدارس را «تأخیر گزارش هواشناسی» دانست. هرچند مرور اطلاعیه سازمان هواشناسی نشان می‌دهد اداره کل هواشناسی استان تهران روز گذشته با صدور هشدار زرد رنگ نسبت به خیزش گردوخاک در سطح استان تهران هشدار داده بود. هشدار زردرنگ به‌معنای این است که پدیده‌ای جوی رخ خواهد داد که ممکن است در سفرها و انجام کارهای روزمره اختلالاتی ایجاد کند.
براساس آیین‌نامه قانون هوای پاک، کارگروه اثر آلودگی هوا، 8عضو دارد و اطلاع‌رسانی درباره مصوبات این کارگروه از طریق رسانه‌ها توسط رئیس کارگروه، استاندار و در غیاب او دبیر کارگروه یا نماینده محیط‌زیست صورت می‌گیرد. ناگفته نماند که تصمیم‌گیری درباره تعطیلی مدارس دیروز قبل از برگزاری کمیته اضطرار و با مشاوره هواشناسی و اداره محیط‌زیست و وزارت بهداشت به استانداری تهران انجام شده است. در همین زمینه مجید شاطری، رئیس اداره اطلاع‌رسانی و روابط‌عمومی آموزش و پرورش شهر تهران نیز گفته بود که این موضوع ساعت ۷:۲۰ صبح از سوی مسئولان استانداری تهران اعلام شد و ما به محض اطلاع همه مدارس را در جریان گذاشتیم. اما چرا وقتی وضعیت هوا از قبل، توسط سازمان هواشناسی قابل پیش‌بینی بوده تصمیمات کمیته اضطرار آلودگی هوا با تأخیر اتخاذ و اطلاع‌رسانی شده است؟
ارسال هشدارها یک فعالیت زنجیره‌ای است
مجتبی جلالی، مدیرکل هواشناسی استان تهران می‌گوید که پس از صدور هشدار، وزارت بهداشت، مرکز کنترل کیفیت هوا و سازمان محیط‌زیست در تشخیص میزان آلاینده‌ها و مشاوره دادن به استاندار برای تعطیلی مدارس مسئول هستند. او می‌گوید: «ارسال هشدارها یک فعالیت زنجیره‌ای است که نقطه آغاز آن سازمان هواشناسی است که با صدور هشدار هواشناسی اعلام می‌کند که زمینه و شرایط ایجاد گرد و خاک فراهم است. بعد از اعلام هشدار وزارت بهداشت، سازمان محیط‌زیست و مرکز کنترل کیفیت هوا باید اقدامات لازم در حوزه فعالیت خود انجام دهند. در پایان استاندار تصمیم می‌گیرد که مدارس را تعطیل اعلام کند یا نه؟» هم‌اکنون اما اعضای این زنجیره که در این تصمیم‌گیری‌ها نقش دارند، شانه خالی کرده‌اند. دیروز به تمام دستگاه‌ها اطلاع داده شده بود که شرایط برای خیزش گرد و خاک فراهم است، اما تشخیص میزان شاخص آلاینده‌ها بر عهده مرکز کنترل کیفیت هوا بوده است. جلالی می‌گوید برخلاف تصور عده‌ای، گرد و خاک جزو پدیده‌هایی نیست که از چند روز قبل بتوان تشخیص داد و هشدار صادر کرد. بین ۶ تا ۱۲ ساعت در یک منبع تشکیل می‌شود و به سمت دیگری خیزش می‌کند. سازمان هواشناسی فقط می‌تواند اعلام کند که شرایط برای خیزش گرد و خاک فراهم است، اما مهم منبع خیزش گرد و خاک است که حجم آن را سازمان هواشناسی نمی‌تواند اندازه‌گیری کند. باید شرکت کنترل کیفیت هوا و سازمان محیط‌زیست وظایف خود را در این امر انجام دهند.
مدارس چرا به چنین وضعیتی تن دادند؟
اما چرا تعطیلی مدارس، توسط آموزش و پرورش دیر اعلام شد؟ صادق ستاری‌فرد، سخنگوی وزارت آموزش و پرورش در این‌باره می‌گوید که آموزش و پرورش خود نسبت به اتخاذ چنین تصمیمی گلایه‌مند است. او می‌گوید: «آموزش و پرورش مجری است و به آموزش و پرورش شهر تهران این تصمیم اعلام شده. اگر این تصمیم اجرایی نمی‌شد و برای دانش‌آموزان مشکلی رخ می‌داد، باید نسبت به آن پاسخگو می‌بودیم. شاید باید این سؤال را اینگونه و از دیگر دستگاه‌ها پرسید که چرا این تصمیم یکباره اتخاذ شد و چرا در این بازه زمانی وقتی دانش‌آموزان در مدارس حضور داشتند اعلام شد؟ آموزش و پرورش نمی‌تواند مصوبات لازم‌الاجرای نهادها را اجرا نکند. هر ستاد بالادستی چنان‌که تصمیمی اتخاذ کند، مدرسه باید مجری آن باشد.»
عباس شاهسونی، رئیس گروه سلامت هوا و تغییر اقلیم وزارت بهداشت با بیان اینکه وزارت بهداشت یک روز پیش از این تعطیلی درخواستی را برای تشکیل کمیته اضطرار داده بود می‌گوید: «درحال حاضر شاخص فعلی هوای پایتخت در محدوده خیلی ناسالم است. اما پیش‌بینی این است که روند آلودگی هوا ادامه داشته باشد و از همین رو وزارت بهداشت پیشنهاد می‌دهد مدارس و ادارات همچنان تعطیل باشند.»
در همینه زمینه :
