تمرکز بر کاهش آلودگی وسایل نقلیه در سال1401

سیدمحمد فخار- روزنامه‌نگار

آلودگی هوا هر ساله هزینه سرسام‌آوری به جان و سلامت مردم وارد می‌کند. طبق گزارش سازمان بهداشت جهانی سالانه 21هزار نفر در ایران بر اثر آلاینده‌های جوی جان خود را از دست می‌دهند و سالانه 3میلیارد دلار به اقتصاد کشور خسارت وارد می‌شود. برای جلوگیری از این وضع، سازمان محیط‌زیست 2برنامه برای سال1401 اعلام کرده و قرار است آن ‌را پیش ببرد.
طبق قانون هوای پاک و مصوبه خرداد امسال هیأت وزیران، از ابتدای سال آینده تردد همه وسایل نقلیه کاربراتوری ممنوع است و پلیس راهور باید در کلانشهرهای کشور از تردد این وسایل آلاینده جلوگیری کند. همچنین قرار است نظارت بر رعایت استانداردهای آلایندگی منابع متحرکی که در کارخانه‌های داخلی تولید می‌شوند، تشدید شود. ضلع سوم نیز رعایت استاندارد یورو6 توسط کارخانه‌هاست که باید محصولات خود را منطبق بر این استاندارد عرضه کنند اما نکته جالب اینکه هیچ‌یک از این 3مورد اجرایی نخواهد شد. هم‌اکنون نه‌تنها هیچ زیرساختی برای اجرای آن وجود ندارد که ضامن اجرای آن یعنی پلیس نیز توان اعمال چنین قانونی را از نظر نیروی انسانی ندارد.
طبق آمار اعلامی پلیس راهور، هم‌اکنون نزدیک به ۱۰میلیون موتورسیکلت کاربراتوری در کشور تردد دارند و ۸۵درصد موتورسواران از موتور برای تامین معیشت خودشان استفاده می‌کنند. به همین‌خاطر سردار سیدکمال هادیانفر، رئیس پلیس راهنمایی و رانندگی کشور، در این‌باره به خبرگزاری‌ها اعلام کرده است: در این مورد هم به دولت و هم به سازمان حفاظت محیط‌زیست نامه نوشتیم و گفتیم که باید ابعاد مختلف این طرح مشخص شود. چراکه دولت باید شرایط قانون هوای پاک را ایجاد کند.
وی افزود: اینکه می‌گویند از سال۱۴۰۱ تردد نکنند یعنی چه؟ این موضوع برای ما هم روشن نیست و دولت باید برای ما روشن کند که ممنوعیت تردد یعنی چه؟ یعنی موتورسیکلت را توقیف کنیم و اصطلاحا آن را بخوابانیم؟ آن را به پارکینگ ببریم؟ جریمه کنیم؟ دقیقا باید مشخص شود که چه کار کنیم؟ مگر می‌شود بگوییم درصد بالایی از وسایل نقلیه کشور دیگر تردد نکنند؟
به‌گفته سردار هادیانفر، ۳۵درصد سواری‌ها در کشور در سن فرسودگی هستند که سرجمع آن با اتوبوس‌ها عدد بالایی می‌شود. حدود ۶۰درصد تاکسی‌ها هم دچار مشکلند و در سن فرسودگی قرار دارند. اینها هم کاربراتوری هستند. خب اینکه بگویند تردد نکنند یعنی چه؟ مگر در شرایط فعلی می‌شود؟ باید ابعاد و جزئیات این موضوع مشخص شود.

جدیدترین دستورالعمل محیط‌زیست
در پی نامه‌هایی که پلیس راهور به دولت نوشته، دیروز سازمان حفاظت محیط‌زیست گام بعدی را برداشت و از تشدید نظارت بر رعایت استانداردهای آلایندگی وسایل نقلیه تولیدی و تجهیزات پس‌پالایش آلایندگی در سال۱۴۰۱ خبر داد.
به ‌گزارش پایگاه اطلاع‌رسانی این سازمان، مطابق آیین‌نامه فنی ماده۲ قانون هوای پاک، وسایل نقلیه موتوری در تأیید نوع و سپس تطابق تولید باید با انجام آزمون‌های آلایندگی و بازرسی‌های مستمر فصلی بررسی شوند. هم‌اکنون خودروهای بنزینی دارای استاندارد آلایندگی یورو۵، موتورسیکلت یورو۴ و خودروهای دیزلی دارای استانداردهای یورو۴ به ‌همراه فیلتر جاذب ذرات، یورو۵ به‌همراه فیلتر جاذب ذرات و یورو۶ هستند.
مهدی کیهانپور کارشناس بررسی صدور مجوز شماره‌گذاری خودروی مرکز ملی هوا و تغییر اقلیم سازمان حفاظت محیط‌زیست با اعلام اینکه از ابتدای سال آینده، خودروهای دیزلی در مرحله تأیید نوع همچنین به‌صورت تصادفی در مرحله تطابق تولید باید حدود مجاز معاینه فنی برتر را احراز کنند، اعلام کرد: سازمان حفاظت محیط‌زیست در نظر دارد به‌منظور تشدید نظارت بر رعایت استانداردهای آلایندگی، نمونه‌برداری در مرحله تطابق تولید را به‌صورت کاملا سرزده و تصادفی از انبارها، کارخانه و نمایندگی‌های رسمی فروش انجام دهد. علاوه بر آن در سال آینده، با توجه به نهایی‌سازی و اجرای استاندارد ملی تجهیزات پس‌پالایش، تمامی تولیدکنندگان وسایل نقلیه ملزم به تهیه، نصب و تجهیز خودرو با استفاده از تجهیزات مرتبط با آلایندگی براساس استاندارد ملی هستند.
به‌گفته کیهانپور، سازمان حفاظت محیط‌زیست در سال۱۴۰۱، آلایندگی خودروهای غیرجاده‌ای را نیز در دستور کار قرار داده و با توجه به ابلاغ قبلی، تمامی تولیدکننده‌های خودروهای مربوطه ملزم به رعایت حدود مجاز اجباری هستند. این سازمان، ضمن پایش دقیق محصولات مبنی بر انطباق با استانداردهای اجباری، تولیدکنندگان تجهیزات پس‌پالایش آلایندگی خودرو را نیز ملزم به ارتقای فناوری در زمینه‌های مختلف ازجمله موتورهای احتراق داخلی می‌کند.