سخت‌تر شدن سفرهای خروجی

محمدباریکانی - دبیر گروه زیست‌بوم

طی 2 روز گذشته با گران شدن بلیت پروازهای داخلی و خارجی به علت 9درصد مالیات بر ارزش افزوده و به روایت فعالان صنعت گردشگری، سفرهای داخلی به میزان 20درصد و سفرهای خارجی به میزان 30درصد گرانتر شده است.
همین دیروز هم مصوبه کاهش ارز مسافرتی که تا 2 روز قبل، سالانه 2200 یورو بود و از صبح دیروز به 2 هزار یورو برای مسافران دارای ویزا و 300یورو برای مسافران کشورهای بی‌نیاز از روادید تفکیک و کاهش یافت، گام دیگری برای متقاعدشدن ایرانی‌ها برای خارج‌کردن سفر خارجی از فهرست نیازهای مسافرتی برداشته شد.
تخصیص ارز مسافرتی در ماه‌های گذشته اسیر دلال‌بازی شد و گزارش‌های رسانه‌ها ازجمله روزنامه همشهری پرده از سوءاستفاده دارندگان کارت‌های ملی در صف‌های طویل صرافی‌های دولتی برای گرفتن ارز دولتی روی بلیت پرواز برداشت. حالا سیاست جدید دولت بر کاهش ارز مسافرتی متمرکز شده است تا در نگاه نخست بساط رانت و رانت‌بازی در گرفتن ارز دولتی برای سفرهای خارجی برچیده شود.
اما یک نکته اصلی در تصمیم‌گیری‌های 2 روز گذشته دولت که به‌طور مستقیم با سفرهای داخلی و خارجی مرتبط است وجود دارد؛ گرانتر شدن سفر و به‌تدریج از دسترس خارج‌شدن سفرهای خارجی که کسب‌وکار نزدیک به 5هزار آژانس گردشگری و دفاتر خدمات مسافرت هوایی و جهانگردی ایران را در سراسر کشور تحت‌تأثیر قرار می‌دهد.
آنطور که فعالان صنعت گردشگری روایت می‌کنند، با افزایش قیمت بلیت پرواز و با محاسبه رکود حاکم بر صنعت گردشگری کشور طی 2 سال گذشته و البته جوانه‌زدن حس دوباره سفر پس از واکسیناسیون گسترده در ایران و جهان بستر رونق کسب‌وکارهای گردشگری با افزایش هزینه‌ها بار دیگر ناهموار می‌شود.
دولت البته سفرهای ورودی، اقامت در هتل‌های تا 3ستاره ، وسایل حمل‌ونقل ریلی، جاده‌ای و دریایی را معاف از پرداخت دائمی مالیات بر ارزش افزوده کرده است. با این حال بخش زیادی از مردم که در سفرهای داخلی با خطوط هوایی تردد می‌کردند با گرانترشدن نرخ تور و پرواز عطای سفر در قالب تور را حالا که چند ماه مانده به آغاز پیک سفرهای پرحجم نوروزی، به لقای آن بخشیده‌اند و جاده‌های کشور را مملو از خودرو می‌کنند.  با بستن مالیات 9درصدی بر هتل‌های 4و 5ستاره و افزایش تقاضا برای خانه‌های استیجاری و بالارفتن نرخ اقامت در این بخش، مردم ترجیح خواهند داد سفرهای خودرویی و اقامت در چادر را جایگزین سفرهای قاعده‌مند در قالب تور کنند.
چشم‌انداز سفرهای خارجی هم که اقتصاد گردشگری در نوروز و پیک‌های تعطیلی را به گردش در می‌آورد و گردش مالی خوبی در بخش گردشگری کشور ایجاد می‌کرد، با کاهش میزان تخصیص ارز مسافرتی از 2200 یورو به 2 هزار یورو و 300یورو، از همین حالا پیداست.
کاهش میزان تخصیص ارز مسافرتی و گرانتر شدن سفرهای هوایی به میزان بیش از 3میلیون تومان در سفرهای خارجی با بستن مالیات بر ارزش افزوده بر بلیت پرواز که با هدف جلوگیری از خروج ارز و برچیدن بساط دلال‌ها از بازار ارزهای خارجی در کشور اتخاذ شد. اما، عواقب دیگر این استراتژی اعمال فشار بیشتر بر فعالان گردشگری و دفاتر خدمات مسافرتی است که از 3 سال پیش تاکنون به دلیل رکود سفر به‌شدت متضرر و برای بقاء در صنعت گردشگری بدهکار بانک‌ها شدند.