هدررفت بودجه‌ خرید واکسن با نزدن ماسک

حسین کرمان‌پور‌؛مدیر اورژانس بیمارستان سینا

روز گذشته اعلام شد، میزان استفاده از ماسک در کشور به 48درصد و میانگین رعایت فاصله‌گذاری اجتماعی و سایر پروتکل‌های بهداشتی به حدود 47درصد رسیده است. هنوز آمار ابتلا و مرگ‌، روند نزولی دارد و نشانه‌های ورود به پیک ششم کرونا مشخص نشده اما با ادامه وضعیت رعایت پروتکل‌ها قطعا در آینده تأثیر بی‌توجهی به این پروتکل‌ها در آمارهای روزانه هم مشخص می‌شود. همه اینها در شرایطی است که با رعایت فاصله‌گذاری و استفاده از ماسک در پاییز سال گذشته، پیک سوم کرونا کنترل شد و حالا باید گفت که بزرگ‌ترین عارضه استفاده نکردن از ماسک، هدر رفتن سرمایه‌ای است که از جیب مردم برای خرید واکسن کرونا، صرف شد. برای هر واکسن، نزدیک به 12دلار هزینه شده و رعایت نکردن پروتکل‌ها که مهم‌ترین آن، استفاده از ماسک است، تأثیر تمام هزینه‌ها و تلاش‌هایی که برای ایمن کردن جمعیت، انجام شده، از میان می‌برد؛ چراکه در این وضعیت ویروس در جامعه باقی می‌ماند و همان‌ها که واکسن زده‌اند هم دوباره گرفتار می‌شوند. هم‌اکنون در کشورهای اروپایی که ممنوعیت استفاده از ماسک را پس از تزریق دوز اول برداشتند، پشیمان شده‌اند و دوباره رعایت پروتکل‌ها را در اولویت قرار داده‌اند. ما در جنگ با کرونا قرار داریم و زمانی‌که به میدان می‌رویم، علاوه‌بر استفاده از لباس‌های ضدگلوله و کلاهخود و... از اسلحه هم استفاده می‌کنیم تا احتمال تیر خوردن کم شود. در برابر کرونا هم همین وضعیت است. تنها با یک ابزار نمی‌توان به جنگ کرونا رفت. واکسیناسیون، استفاده از ماسک، تهویه مداوم هوا و دوری از تجمع‌ها‌، احتمال ابتلا به این بیماری را کم می‌کند، یا اگر هم گرفتار آن شویم، میزان درگیری سطحی و خفیف خواهد بود. استفاده از ماسک منجر می‌شود تا میزان ورود ویروس به مجاری تنفسی کم شود و فرد به سمت بستری شدن در بیمارستان و بخش‌های‌ آی‌سی‌یو نرود. بررسی‌ها نشان می‌دهد میزان ابتلا به نوع شدید کرونا، در میان افرادی که در تجمع‌ها و دورهمی‌ها مبتلا شده‌اند، بیشتر از افرادی است که از یک فرد بیمار مبتلا شده‌اند. چراکه در مراسم و دورهمی‌ها، تنوع ویروس با حجم بالا وجود دارد و فرد در معرض چگالی بالاتری از ویروس قرار می‌گیرد. بنابراین زمانی‌که در چنین محیطی گرفتار می‌شود، احتمال ابتلا به نوع حاد کرونا، در او بالاتر است. بسیاری از خانواده‌هایی که به‌طور جمعی مبتلا می‌شوند، هم همین وضعیت را دارند. یعنی وقتی از یک بیمار، مبتلا شده باشند، میزان ابتلایشان خفیف است، اما اگر در مراسمی مثل سوگواری یا عروسی، مبتلا شده باشند، میزان گرفتاری‌شان با ویروس شدیدتر است. همین مسئله نشان می‌دهد که چقدر دوری از تجمع‌ها و استفاده از ماسک می‌تواند ما را در برابر این بیماری محافظت کند. ما روزانه به ناچار از وسایل حمل‌ونقل عمومی استفاده می‌کنیم، بنابراین لازم است که در این مکان‌ها همانند گذشته از 2ماسک استفاده کنیم و همچنان مسئله استفاده از ماسک برایمان باید در اولویت باشد. اما آنچه شاهد هستیم، کاهش میزان استفاده از ماسک در بسیاری از مناطق است درحالی‌که ماسک زدن، شست‌وشوی دست‌ها و فاصله‌گذاری اجتماعی، ارزان‌ترین، در دسترس‌ترین و راحت‌ترین نوع پروتکل‌های بهداشتی است. باید در این زمینه فرهنگسازی‌ دوباره‌ای صورت گیرد. برخی ادعا می‌کنند که استفاده از ماسک، میزان رسیدن اکسیژن به بدن را کم می‌کند، درحالی‌که تحقیقات علمی خلاف این را نشان داده است و مشخص کرده که ماسک روند تنفس و اکسیژن‌رسانی را مختل نمی‌کند، علاوه‌بر این، استفاده از ماسک منجر شده تا میزان ابتلا به سایر بیماری‌های ویروسی تنفسی مانند آنفلوآنزا هم به‌شدت کم شود. بررسی‌ها نشان می‌دهد هر قدر از کلانشهرها به سمت شهرها و مناطق دوردست می‌رویم، میزان استفاده از ماسک هم کمتر می‌شود. در این مناطق حتی افرادی که همچنان از ماسک استفاده می‌کنند، مورد تمسخر واقع می‌شوند و رفتار آنها را وسواس‌گونه تلقی می‌کنند. حتی ما مشاهده می‌کنیم که رعایت پروتکل‌های بهداشتی در میان کادر درمان، کمرنگ شده است. این موضوع هم به عادی‌سازی ذهن برمی‌گردد. انسان به‌تدریج به سمت ساده‌انگاری مسائلی می‌رود که او را مقید می‌کند.