روز داغ بورس در پارلمان

به‌ دنبال نزول مداوم شاخص بورس از هفته نخست شهریور تاکنون، دیروز وزیر اقتصاد و رئیس سازمان بورس به مجلس رفتند تا در این‌باره توضیح دهند؛ در پایان توضیحات وزیر اقتصاد که با حواشی و کنایه‌های سخنرانان همراه بود، نمایندگان خواستار اصلاح سیاست‌های دولت برای حمایت از بورس شدند. رئیس مجلس نیز با بیان اینکه تا سیاست‌های دولت اصلاح نشود، مشکلات بورس حل نمی‌شود، تأکید کرد: حذف قیمت‌گذاری‌های دستوری موجب می‌شود، در بورس شاهد رشد باثبات و منطقی باشیم.
به گزارش همشهری، نمایندگان مجلس دیروز میزبان وزیر اقتصاد و رئیس سازمان بورس بودند. حضور احسان خاندوزی و مجید عشقی برای ارائه توضیحات به مجلس در شرایطی اتفاق افتاد که این نشست با حواشی‌ای هم همراه بود؛ به‌طوری که برخی نمایندگان نسبت به زیان سنگین سهامداران خرد اعتراض کردند، با این حال بحث‌های اصلی و بنیادی نمایندگان حول این محور بود که دولت جدید باید در مورد سیاست‌های اقتصادی بازنگری کند تا بازار سهام مانند دوره‌های گذشته با افت‌های سنگین مواجه نشود؛ یکی از مهم‌ترین سیاست‌هایی که نمایندگان خواستار بازنگری در آن شدند حذف قیمت‌گذاری دستوری بود.

اعتراض به نزول
نشست دیروز وزیر اقتصاد با نمایندگان ابتدا به سمت اعتراض به روند نزولی بازار سهام پیش رفت؛ به‌طوری که بسیاری از نمایندگان خواستار اقدامات فوری برای جلوگیری از نزول در بورس شدند. حتی برخی از نمایندگان با کنایه، سیاست‌های وزارت اقتصاد را در مورد بازار سرمایه زیر سؤال بردند به‌گونه‌ای که محمدحسن آصفری نایب‌رئیس کمیسیون امور داخلی و شوراهای مجلس با اعتراض نسبت به افزایش حجم انتشار اوراق بدهی گفت: چرا دولت درخصوص انتشار اوراق به مردم گزارش غلط می‌دهد؟ از مهرماه تاکنون 8هزار میلیارد تومان اسناد خزانه توسط دولت به فروش رسیده اما دولت می‌گوید اوراقی به فروش نرسیده است. سیدکاظم دلخوش، عضو کمیسیون اقتصادی نیز در سخنانی که به‌نظر می‌رسید کنایه به عملکرد جواد عشقی، رئیس سازمان بورس بود در تذکری شفاهی گفت: بورس عشقی اداره می‌شود.
سیدغنی نظری‌خانقاه، عضو کمیسیون اقتصادی نیز خطاب به سخنان وزیر اقتصاد که گفته بود اظهارنظر نمایندگان مجلس و برخی متخصصان باعث ریزش بورس می‌شود، گفت: این را شما برای فرار از مسئولیت اعلام می‌کنید و درست نیست. این چه بورسی است که با یک اظهارنظر جابه‌جا می‌شود و نوسان پیدا می‌کند. احد آزادی‌خواه، سخنگوی کمیسیون کشاورزی و نماینده ملایر نیز با بیان اینکه بسیاری از خانواده‌ها در این بازار به‌خاطر مشکلات مدیریتی، سرمایه خود را از دست داده‌اند، در واکنش به سخنان وزیر اقتصاد گفت: مقایسه بازار سرمایه با بازار خودرو، طلا، سکه و مسکن قیاس مع‌الفارق است و اینکه وزیر اقتصاد آن را نسبت به سایر بازارها سودآورتر می‌خواند صحیح نیست و دردی از مردم دوا نمی‌کند.

اصلاح سیاست‌های اقتصادی
پس از پایان اعتراض نمایندگان مجلس نسبت به سیاست‌های به‌کار گرفته شده در بازار سرمایه، بحث‌های نمایندگان شکل منطقی‌تری به‌خود گرفت. به‌طوری‌که اغلب نمایندگان خواستار اصلاح سیاست‌های کلان اقتصای در جهت حمایت از بازار سرمایه شدند. در مهم‌ترین سخنان، محمدباقر قالیباف رئیس مجلس، با بیان اینکه بورس تحت‌تأثیر سیاست‌های اقتصادی دولت در بازار پول و سرمایه است تأکید کرد: تا سیاست‌های دولت اصلاح نشود، مشکلات بورس حل نمی‌شود. تصمیمات بانک مرکزی، وزارت نفت، وزارت اقتصاد و وزارت کشاورزی در بورس تأثیر‌گذار است.
او با تأکید بر اینکه سیاست‌های اقتصادی باید اصلاح شود گفت: روشن‌شدن سیاست‌های اقتصادی دولت و حذف قیمت‌گذاری‌های دستوری موجب خواهد شد در بورس شاهد رشد باثبات و منطقی باشیم.
او خطاب به خاندوزی وزیر اقتصاد، گفت: شما فرزند مجلس هستید. امروز سهامداران خرد انتظار دارند که از سرمایه‌های آنها در بورس حفاظت شود. ثبات در بورس توقع و انتظار ما از وزارت اقتصاد است. نقدشوندگی و شفافیت مطالبه جدی ماست. بازار سرمایه باید برای رونق تولید و توسعه زیرساخت‌ها برنامه‌ریزی شود.
محمدرضا پورابراهیمی، رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس هم با بیان اینکه عرضه سنگین اوراق بدهی دولت و افزایش نرخ سود بین‌بانکی موجب ریزش بورس شده است، گفت: باید سیاست‌های اقتصادی تغییر کند. قیمت‌گذاری دستوری در اقتصاد موجب ایجاد رانت و فساد شده که سرریز آن، خود را در بازار سرمایه نشان می‌دهد و عملا مردم را متضرر می‌کند.
او همچنین از وزیر اقتصاد خواست تا گزارشی جامع درباره مصوبات شورای بورس به مجلس ارائه کند و تأکید کرد: باید در زیرمجموعه‌های سازمان بورس شفافیت ایجاد شود. متأسفانه امروز کسانی که مسئول صدور مجوزها هستند، در مقام معامله نیز قرار می‌گیرند. این در حالی است که در همه جای دنیا این افراد ممنوعیت معامله دارند.
پورابراهیمی با بیان اینکه حوزه نظارت بر بازار سرمایه باید اصلاح شود و اگر این حوزه اصلاح نشود، مشکلات بازار سرمایه حل نخواهد شد، تأکید کرد: متأسفانه امروز بازار سرمایه از طریق شبکه‌های مجازی و صفحه‌های شخصی هدایت می‌شود؛ ساماندهی شبکه‌های مجازی برای مدیریت بازار ضروری است. امروز بخش عمده‌ای از جمعیت کشور در بورس حضور دارند و تصمیم‌گیری برای این جمعیت، ایجاد ساختار نظارتی جدیدی را می‌طلبد.
علیرضا سلیمی، عضو هیأت‌رئیسه مجلس نیز با طرح این سؤال در تذکری شفاهی گفت: دولت قبل با ریل‌گذاری اشتباه بخشی از کسری بودجه خود را از بورس جبران کرد. اکنون وزارت اقتصاد مشخص کند برای جبران این اقدامات آسیب‌زا چه برنامه‌ای دارد. به‌گفته او بورس تحت‌تأثیر قیمت‌گذاری دستوری، انضباط پولی، افزایش تولید و کنترل نرخ ارز است.
مصطفی طاهری، عضو کمیسیون صنایع و معادن نیز گفت: اگر در بخش‌های مختلف دولت و وزارتخانه‌های اقتصادی ادعا شود که سیاست‌های وزرای دیگر سبب برهم‌خوردن نظم بورس است، برای ما قابل‌قبول نیست و ما دولت را یکپارچه می‌دانیم و وزیر اقتصاد باید هماهنگی این بخش را برعهده بگیرد.

رشد 300هزار واحدی
وزیر اقتصاد که دیروز برای پاسخگویی به سؤالات نمایندگان در صحن علنی مجلس حضور یافته بود، طی سخنانی در مقام دفاع از خود گفت: دولت برای جبران کسری بودجه سال۱۴۰۰، بازار سرمایه را تحت فشار مضاعف قرار نخواهد داد.  احسان خاندوزی با بیان اینکه نمی‌توان همان نگاهی را به بورس داشت که به بازار‌های طلا و ارز داریم، توضیح داد: بازار طلا، ارز و مسکن و بازار‌های مشابه، در خدمت تولید نبوده و عملا تلاطم‌آفرین هستند و هر گاه که قیمت مسکن، طلا و ارز رشد می‌کند، شاهد پیامدهای نامناسب آن بر سفره خانوارها و کار و زندگی مردم هستیم. او در پاسخ به اظهارات یکی از نمایندگان مجلس درخصوص انتشار و فروش اسناد خزانه که روی بازار سرمایه تأثیر گذاشته است، گفت: برایند تزریق‌ها و برداشت‌های اسناد خزانه در بازار سرمایه، در دولت جدید، برابر هیچ بوده است؛ هرچند اصولا این 2 بازار، رقیب هم نیستند اما عده‌ای کماکان در داخل فکر می‌کنند این رقابت وجود دارد. او با بیان اینکه اتفاقاتی چون بالا و پایین‌بردن مصنوعی ارزش سهام شرکت‌های بورس زیبنده بازار سرمایه کشور نیست، گفت: ما حتما به این موضوع خاتمه خواهیم داد. خاندوزی همچنین درجریان ارائه توضیحاتش به مجلس گفت: شاخص بورس از زمان حضورش در این وزارتخانه با 300هزار واحد افزایش مواجه شده که این موضوع بلافاصله بازتاب گسترده‌ای در شبکه‌های اجتماعی داشت. آمار‌ها نیز نشان می‌دهد از زمان آغاز به‌کار احسان خاندوزی در وزارت اقتصاد از سوم شهریور تاکنون، شاخص کل بورس تهران بیش از 100هزار واحد نزول کرده است.