چطور رتبه برتر کاهش تصادفات منجر به فوت به مناطق شمالی پایتخت رسید؟
حادثه خیزها زیرذرهبین پلیس
مرضیه موسوی
بزرگراهها مثل رشتههای باریکی روی پوست شهر کشیده شده و شمال و جنوب و شرق و غرب را به هم کوک زدهاند.
بزرگراههای شمالیـ جنوبی شهر پردردسرترین بزرگراههایی هستند که بیشترین شیب آنها در پهنه شمال به چشم میخورد. تصادفهای رانندگی اغلب در این مسیرها و نقاط پرشیب بزرگراهی رخ میدهند.
ورودیهای این بزرگراهها بهخصوص در فصل بارندگی و لغزنده بودن جادهها از نقاط پرخطر این بزرگراههاست. با این حال مناطق یک، ۲ و ۳ سال ۱۳۹۹ توانستند رتبه برتر مناطق تهران در زمینه کاهش تصادفهای منجر به فوت را از آن خود کنند. حوادث ترافیکی در بزرگراهها و معابر پهنه شمال پیچیدگیهای خاص خود را دارد و در نقاط مختلف این پهنه، نوع تصادفها با هم متفاوت است.
تهران طی ۲ سال گذشته کاهش ۱۰درصدی تصادفهای رانندگی را تجربه کرده است. «سید مناف هاشمی» معاون حملونقل و ترافیک شهردار تهران میگوید: «ایمنی ترافیک یکی از معیارهای اصلی و مهم ارزیابی وضع ترافیک در شبکههای حملونقلی و مقوله ایمنی است. در سالهای اخیر موضوع نقاط حادثهخیز که شامل تعریف، شناسایی، اولویت و رفع مشکلات این نقاط میشود بهعنوان یکی از راهکارهای ارتقا و بهبود سطح ایمنی شبکه راهها مورد توجه قرار گرفته است.»
شناسایی نقاط حادثهخیز بزرگراهها و معابر تهران مهمترین قدمی است که در این زمینه برداشته شده. حالا این معابر یکی پس از دیگری اصلاح میشوند تا آمار تصادفهای رانندگی در تهران را کاهش دهند. هاشمی میگوید: «بررسی راهکارهای کاهش تصادفات در تهران با همکاری شهرداری و راهور در مناطق مختلف انجام میشود. طی همین تلاشها براساس آمار، طی سالهای ۱۳۹۷ و ۱۳۹۸ شاهد کاهش ١٠درصدی تصادفات در شهر تهران بودهایم. همچنین تعداد فوتیهای تصادفات در سطح مناطق ٢٢گانه سال ۱۳۹۹ نسبت به سال گذشته ٦٥ نفر کاهش داشته است.»
خیابانهای پرشیب
وجود بزرگراههای متعدد و بهخصوص مسیرهای شمال به جنوب از دلایلی است که باعث شده مناطق یک و ۲ به مناطقی حادثهخیز در زمینه تصادفات رانندگی تبدیل شود. با این حال طی ۲ سال گذشته طرح همکاری راهور و شهرداری نتیجهبخش بود و کمک کرد تا این مناطق رتبههای کاهش تصادفهای منجر به فوت را به خود اختصاص دهند.
سرهنگ دوم «امین رضاپناه» رئیس اداره تصادفات و مهندسی ترافیک منطقه ۲ میگوید: «تصادفهای رانندگی در منطقه ۲ دلایل مختلف دارد. تصادفهایی که در بزرگراهها رخ میدهند اغلب به دلیل خطاهای انسانی رانندگان اتفاق میافتد. خطاهای فردی که در بزرگراهها منجر به تصادف میشوند ممکن است به دلیل توجه نکردن به جلو یا خوابآلودگی راننده رخ دهد.»
بیشترین محورهای مواصلاتی منطقه ۲ را بزرگراههای شمال به جنوب و برعکس تشکیل دادهاند؛ بزرگراههایی که به دلیل شیب زیاد، محل وقوع تصادفها هستند. سرهنگ رضاپناه میگوید: «زیاد شدن سرعت در شیبهای شمال به جنوب باعث از دست رفتن کنترل رانندهها و تسلط به خودرو میشود و حادثه میآفریند. آمار تصادفهای رانندگی در منطقه ۲ در بزرگراه یادگار امام(ره) بیشتر از سایر بزرگراههای این منطقه است. ورودی بلوار فرحزادی و ابتدای بلوار دادمان، ۲ نقطه پرحادثه این بزرگراه در منطقه ۲ هستند.»
- کاهش ریسک تصادف
شیب بزرگراه یادگار امام(ره) در ورودی محله قدیمی فرحزاد مشکلات ترافیکی زیادی را طی سالهای گذشته در این منطقه به وجود آورده است؛ بهخصوص در فصلهای بارندگی و لغزنده بودن جادهها. ساخت پهلوگاههایی برای ورودی و خروجیهای بزرگراه یادگار امام(ره) از جمله اقدامات مشترک بین شهرداری منطقه ۲ و راهور این منطقه برای کاهش تصادفات در این بزرگراه است. رضاپناه میگوید: «ساخت پهلوگاه و جداکننده مسیر برای این ورودیها و خروجیها تأثیر زیادی در امنتر کردن بزرگراه برای خودروهای عبوری داشته است.
خودروهایی که به هر دلیلی قصد توقف کنار این بزرگراه یا خروج از آن را دارند میتوانند در آرامش در این مسیرهای جدا شده حرکت کنند و نگران خودروهایی نباشندکه با سرعت بالا از شمال به جنوب سرازیر میشوند. همچنین در مسیرهای مواصلاتی مهم منطقه از جمله بزرگراه جلال آل احمد، حد فاصل یادگار امام(ره) تا جانبازان اصلاحات هندسی لازم انجام شده تا بزرگراهها امنیت بیشتری داشته باشند و تصادفهای رانندگی کمتر شود. رفع انحناهای مسیر، مسدود کردن مسیر عابران پیاده از عرض بزرگراه در نزدیکی پلهای هوایی و... هم از دیگر کارهایی است که در این نقاط برای کاهش ریسک تصادف انجام شده است.»
اقداماتی که به نظر میرسد نتیجهبخش بوده و به گفته مدیر اداره روابطعمومی شهرداری منطقه ۲، این منطقه را به منطقه برتر تهران در زمینه کاهش آمار تصادفهای منجر به فوت در سال ۱۳۹۹ تبدیل کرده است.
- نمایش نیمهشب
بیشترین حوادث ترافیکی منطقه ۲ تصادفها و حوادثی است که در معابر شهری رخ میدهد. بلوار دادمان، حد فاصل بلوار خوردین تا پاکنژاد یکی از پرحادثهترین نقاط این منطقه به شمار میرود؛ خودروهایی که تغییر وضعیت داده و ظاهرشان دستکاری شده است ساعات پایانی شب در این بلوار مشغول حرکات نمایشی و رقابت هستند و علاوه بر ایجاد مزاحمت برای ساکنان این محله، تصادفهای زیادی را هم رقم میزنند.
سرهنگ رضاپناه میگوید: «ساعات پایانی شب و اوایل بامداد زمانی است که رانندگان این خودروها در بلوار دادمان جمع میشوند و آنجا را به پاتوقی برای نمایش خودروهای تغییر وضعیت داده شده تبدیل میکنند. کم کردن ارتفاع، دستکاری اگزوز و تغییر اتاقک خودرو و... باعث میشود خودرو عملکرد عادی خود را از دست بدهد و حوادث مختلفی رقم بخورد. در تمام نقاط شهر تعداد گشتهای ما در شیفتهای سوم و چهارم که ساعات شب و بامداد است کمتر میشود.
با وجود این ما گشتهای خود را در این بازه زمانی بیشتر کردهایم تا جلو این تجمعها را در بلوار دادمان بگیریم و اجازه این تخلف را به رانندگان ندهیم. انجام این تخلفها در بلوار دادمان هم باعث تصادف خودروهای تغییر وضعیت داده شده با هم میشود و هم خودروهای عبوری را به دردسرهای زیادی دچار میکند و جان همشهریان را به خطر میاندازد.»حرکات مارپیچ و نمایشی با سرعت بالا دلیل از دست رفتن کنترل خودروها و بروز تصادف در این تجمعهاست.
- آمایش تابلوها و تجهیزات
حجم بالای تردد خودروها در فرعیهای منتهی به دادمان از دیگر عواملی است که تصادف در معابر منطقه ۲ را رقم میزد. ایمنسازی این مسیرهای فرعی طی ماههای گذشته باعث کم شدن تصادف در این معابر شده است. خیابان ستارخان یکی دیگر از معابر پرحادثه منطقه ۲ است که در ساعات ابتدایی صبح و غروب شاهد تصادف در آن هستیم.
وجود مراکز تجاری و اغذیهفروشیها در حوالی این خیابان و عبور مردم از این خیابان در شروع و پایان ساعات اداری از دلایل بالا بودن آمار تصادف در این خیابان است. استقرار نیروهای راهور و استفاده از تجهیزات ترافیکی از اقداماتی است که طی سال گذشته در این خیابان باعث کاهش تصادفهای رانندگی شده است. رئیس اداره تصادفات و مهندسی ترافیک منطقه ۲ میگوید: «سال گذشته شاهد افزایش تصادفها در منطقه به دلیل مصرف مشروبات الکلی بودیم.
این یک هشدار جدی برای ماست که با افراد متخلف بهخصوص در این زمینه برخورد جدی داشته باشیم. چون افرادی که هوشیاری خود را از دست میدهند به هیچوجه صلاحیت رانندگی ندارند و به دلیل نداشتن قدرت تشخیص فاصله درست و تسلط بر رانندگی، به خودشان و عابران و رانندگان دیگر آسیبهای جدی وارد میکنند. به همین دلیل علاوه بر برخورد قانونی با این متخلفان رانندگی حتماً پرونده آنها را به دادسرا ارجاع میدهیم.»طرح آمایش تابلوها و تجهیزات ترافیکی در منطقه ۲ علاوه بر افزایش گشتها و اصلاحهای هندسی معابر و بزرگراهها کمک زیادی به بهتر شدن وضعیت ترافیکی در این منطقه کرده است.
از نصب تابلوهای راهنمایی تا دوربینهای ثبت تخلف و حتی برداشتن تابلوهای غیرضروری از معابر منطقه؛ عواملی که دست به دست داده تا منطقه ۲ را که یکی از پرحادثهترین مناطق تهران در زمینه حوادث رانندگی بود به رتبه اول کاهش تصادفهای منجر به فوت در تهران تبدیل کند.
همت، بزرگراه پرحادثه
سعید شمالینژاد/معاون حملونقل و ترافیک شهردار منطقه ۳رسالت، مدرس، حقانی، سئول و همت بزرگراههایی هستند که از منطقه ۳ عبور میکنند. بزرگراه همت در سالهای گذشته بیشترین حوادث ترافیکی منطقه ۳ را به خود اختصاص داده است. «سعید شمالینژاد» معاون حملونقلوترافیک شهردار منطقه ۳ میگوید: «با همکاریهایی که سال گذشته بین شهرداری و راهور انجام شد موفق شدیم تصادفهای رانندگی را در منطقه ۳ کاهش دهیم. بزرگراه همت بیشترین آمار تصادفهای منجر به فوت را به خود اختصاص داده بود که اقدامات انجام شده، این آمارها را به اندازه چشمگیری کاهش داد.
بهطوری که آمار ۱۱ تصادف منجر به فوت در این بزرگراه به ۴ نفر کاهش پیدا کرد و ما تلاش خود را انجام میدهیم که این آمار باز هم کمتر شود و به صفر برسد.»
معابر منطقه ۳ در سالهای گذشته تصادفهای منجر به فوت به خود ندیده. با این حال اصلاح هندسی و نصب علائم رانندگی و تجهیزات ترافیکی در معابر و بزرگراههای منطقه در حال انجام است. شمالینژاد میگوید: «مناسبسازی آسفالتها و گاردریلهای حاشیه و وسط بزرگراه سال گذشته در دستور کار ما قرار گرفت و بهطور کامل انجام شد. اکنون در طول تمام بزرگراههای منطقه گاردریلها نصب شدهاست. همچنین در میانه این بزرگراهها موانع جداکننده نصب شده تا مسیر رفت و برگشت در تمام طول بزرگراه از هم جدا شود.»
طرحهایی برای اصلاح هندسی معابر و خیابانهای پر تردد منطقه ۳ ارائه شده که در صورت تصویب، اجرایی میشود. نمونه آن اصلاح هندسی در بلوار کاوه در بخشهایی است که رمپهای ورودی نیاز به تعمیر دارند یا باید ایمنی آنها را در ورودی رمپها افزایش داد. شمالینژاد میگوید: «ما سال گذشته توانستیم رتبه سوم در کاهش تصادفهای منجر به فوت را از آن خود کنیم. اصلاحهای هندسی انجام شده و طرحهایی که برای کاهش معضلات ترافیکی ارائه میشود، حاصل برداشتهای کارشناسان ما در معابر و بزرگراههاست.»
- اصلاح نقاط پرخطر در منطقه یک
نصب نیوجرسیهایی که مسیرهای دوطرفه بزرگراهها را از هم جدا میکنند یکی از مهمترین دلایل کاهش تصادفهای رانندگی در بزرگراههای منطقه یک است. سال ۱۳۹۹ تمام بزرگراههای منطقه توسط این جداکنندهها ایمن شدند و مسیرهای امن به کمک جداکنندهها در ورودیها و خروجیهای این بزرگراهها ایجاد شد.
این اقدامات و فعالیتهای دیگری که در منطقه یک توسط راهور و شهرداری رقم خورد باعث شد این منطقه رتبه سوم تهران در زمینه کاهش تصادفهای منجر به فوت را از آن خود کند. «محمد خردمند» معاون حملونقل و ترافیک شهردار منطقه یک میگوید: «یکی از مهمترین نقاط حادثهخیز منطقه در بزرگراه ارتش قرار دارد. ورودی این بزرگراه از سمت لواسان محل وقوع تصادفهای متعدد در طول سال بود. نصب سرعتگیر و دوربینهای ثبت تخلف باعث کم شدن حوادث ترافیکی در این نقطه شده است.
بزرگراه امام علی(ع)، در راستای مسیر اتوبوسهای تندرو، بزرگراه چمران، بزرگراه بابایی از پل استخر تا ورودی هنگام هم از دیگر نقاطی بود که با نصب نیوجرسی، خطر بروز تصادف را کاهش دادیم.» نصب نیوجرسی در حاشیه بزرگراهها باعث شده تا رفت و روبها و نظافت شهری در این نقاط بهصورت مکانیزه انجام شود و همین موضوع باعث امنیت بیشتر نیروهای خدمات شهری در بزرگراههای منطقه شده است. نصب علائم رانندگی و خطکشی در معابر و بزرگراهها هم از دیگر کارهایی است که طی یک سال گذشته به کاهش آمار تصادف در منطقه یک کمک کرده و رتبه سوم کاهش تصادفهای منجر به فوت را نصیب این منطقه کرده است.
۲۵ درصد از بزرگراههای شهر تهران از محدوده منطقه ۲ عبور و این منطقه را به یکی از مناطق دارای بزرگراههای متعدد تبدیل میکنند.
۵ کیلومتر، طول بزرگراههای عبوری از منطقه یک است.
۳۳ درصد کاهش تصادفهای منجر به فوت در سال ۱۳۹۹ نسبت به سال ۱۳۹۸ در منطقه یک به ثبت رسیده است.
منطقه یک رتبه سوم کاهش تصادفهای فوتی تهران در سال ۱۳۹۹ را از آن خود کرده است.
۱۲ کیلومتر، طول بزرگراههای عبوری از منطقه ۳ است.
۶۰ درصد کاهش تصادفهای منجر به فوت در سال ۱۳۹۹ نسبت به سال ۱۳۹۸ در منطقه ۳ به ثبت رسیده است.
منطقه ۳ رتبه دوم کاهش تصادفهای فوتی تهران در سال ۱۳۹۹ را از آن خود کرده است.
۱۶ کیلومتر، طول بزرگراههای عبوری از منطقه ۲ است.
۶۸ درصد کاهش تصادفهای منجر به فوت در سال ۱۳۹۹ نسبت به سال ۱۳۹۸ در منطقه ۲ به ثبت رسیده است.
منطقه ۲ رتبه نخست کاهش تصادفهای فوتی تهران در سال ۱۳۹۹ را از آن خود کرده است.