اینجا شهره‌ها

آرش نهاوندی_روزنامه نگار

«اینجا شهره‌ها» یا «تظاهر کن اینجا یک شهر است» (Pretend it’s a city) مجموعه‌ای 7قسمتی ساخته نتفلیکس و به کارگردانی مارتین اسکورسیزی است که در سال 2019و پیش از شیوع ویروس کرونا ساخته شده و در 8ژانویه 2021(19دی 1399) توسط نتفلیکس انتشار یافته‌است. این مجموعه مستند حاوی تصاویر گپ و گفت‌هایی میان «فران لیبوویتس» نویسنده، منتقد اجتماعی، فرهنگی و سیاسی و دوست دیرینه‌اش مارتین اسکورسیزی درباره مظاهر منفی زندگی شهری در نیویورک است. درواقع سریال«اینجا شهره‌ها» به همراه تلفیقی از تصاویر آرشیوی، فیلم‌های ویدئویی و گفت‌وگوهای اسکورسیزی با لیبوویتس به‌هنگام گشت‌و‌گذار در شهر نیویورک، ساخته شده است. 
لیبوویتس در برخی از موارد به بازیگری هم پرداخته؛ ازجمله در فیلم«گرگ وال‌استریت» به کارگردانی اسکورسیزی در سال 2013نیز نقش‌آفرینی کرده است. اسکورسیزی همچنین در سال 2010در مستندی به نام «سخنران عمومی» به زندگی لیبوویتس پرداخته بود. دوستی دیرینه لیبوویتس با اسکورسیزی و نگاه منتقدانه سیاسی و اجتماعی وی که دارای درونمایه طنز است، باعث شده که دوباره این کارگردان به ساخت مستندی این‌بار در قالب سریالی 7قسمتی از دوست قدیمی و دیرینه‌اش، روی بیاورد. لیبوویتس تقریبا از حدود 5دهه قبل و از زمانی که پا به نیویورک گذاشت تا به امروز آشنایی زیادی با حیات اجتماعی و فرهنگی شهر نیویورک پیدا کرده و کتاب‌هایی با درونمایه طنز درباره مظاهر فرهنگی و اجتماعی این شهر نگاشته و خود امروزه از نمادهای فرهنگی و اجتماعی نیویورک محسوب می‌شود. 

انتقاد از مظاهر شهری نیویورک در «اینجا شهره‌ها»
 در این مجموعه که یک‌سال قبل از شیوع ویروس کرونا و قرنطینه خانگی ضبط شده برای فران لیبوویتس، شخصیت محوری این مستند، فرصتی استثنایی ایجاد شده که با پرسه‌زنی در خیابان‌های نیویورک درباره مسائل مورد علاقه‌اش و هزاران مظاهر شهری نیویورک که از نظر او ناراحت‌کننده هستند، با استفاده از زبان طنز سیاسی و اجتماعی صحبت کند. لیبوویتس در این مستند در مذمت حضور گسترده توریست‌ها، بوروکرات‌ها، ممنوعیت کشیدن سیگار در اماکن عمومی، فرهنگ برترین بودن، تلفن‌های همراه و مرگ عادات و رفتار خوب، خودشیفتگی در میان جوانان در شهر نیویورک سخن گفته است. او در جایی می‌گوید: من حتی زمانی که جوان بودم با همسالان خود رابطه دوستانه نداشتم. زمانی که  30ساله بودم، دوستان زیادی داشتم که به‌دلیل کهولت سن فوت کرده بودند.  او در انتقاد به تغییر رفتار اجتماعی نیز می‌گوید: زمانی که من جوان بودم مرزهای روشنی میان زندگی اجتماعی و زندگی خصوصی افراد وجود داشت که به نظر می‌رسد امروزه مرز بین زندگی خصوصی داخل خانه و زندگی عمومی در اجتماع از بین رفته است. این مسئله نه‌تنها رفتار جوانان را تحت‌الشعاع قرار داده که بر رفتار افراد دارای سن و سال بالاتر نیز تأثیر‌گذار بوده. برای من شگفت‌آور است که چقدر امروزه افراد نسبت به رفتار خود در اجتماع بی‌تفاوت شده‌اند.

لیبوویتس و آشنایی با چهره‌های فرهنگی نیویورک
نام لیبوویتس برای نخستین‌بار در دهه 1970میلادی به‌عنوان طنز‌پرداز و ستون‌نویس در مجله «گفت‌وگو» به سردبیری اندی وارهول مطرح شد. دوستی با اندی وارهول زمینه‌ساز آشنایی‌اش با تعدادی از چهره‌های فرهنگی مشهور نیویورک دهه 70نظیر رابرت ماپلتروپ، عکاس و اسطوره‌های موسیقی جاز مانند چارلز ماگنوس و دوک الینگتن شد. او در این زمان همچنین با دیان فوراشتنبرگ، طراح مد معروف و گریدون کارتر، سردبیر«وانیتی فر» آشنا شد. تونی موریسون، نویسنده معروف آمریکایی و برنده جایزه نوبل ادبیات نیز یکی از نزدیک‌ترین دوستان وی بود. لیبوویتس البته خود نویسنده‌ای مطرح است و کتاب‌های وی با عنوان «زندگی شهری»(1978) و «مطالعات اجتماعی»(1981) با استقبال خوبی از سوی مخاطبان و منتقدان روبه‌رو شدند. 

دوستی با اسکورسیزی
اما یکی از افرادی که همواره ارتباط دوستانه نزدیک و صمیمانه‌ای با لیبوویتس داشته، مارتین اسکورسیزی، کارگردان مشهور آمریکایی است، لیبوویتس اغلب تعطیلات سال نوی میلادی را با اسکورسیزی و تعدادی از دوستان دیگر می‌گذراند و با اسکورسیزی در اتاق نمایش فیلمش به تماشای آثار کلاسیک سینمای هالیوود می‌پردازند. لیبوویتس درباره نخستین دیدارش با اسکورسیزی می‌گوید: «در همان دیدار اول متوجه شدم که درباره بسیاری از مسائل تفاهم‌نظر داریم؛ این همان چیزی است که طبیعت یک دوستی واقعی را شکل می‌دهد. رابطه ما یک رابطه دوستانه واقعی است.»

انتقاد از جمهوریخواهان و دمکرات‌ها
او به انتقاد از مقامات شهری نیویورک مشهور است و به‌طور ویژه بسیاری او را منتقد اقدامات رودی جولیانی، شهردار جمهوریخواه و مایکل بلومبرگ، شهردار دمکرات نیویورک می‌شناسند. در بخشی از مستند«اینجا شهره‌ها» با کنایه به اقدامات مقامات شهری نیویورک اشاره می‌کند و می‌گوید: «درحالی‌که بخشی از ساکنان شهر نیویورک با مشکلات عدیده‌ای در زمینه اقتصادی مواجهند، مقامات شهری 40میلیون دلار در زمینه نصب نیمکت روی چمن‌ها و فضای سبز شهری هزینه می‌کنند.» لیبوویتس همچنین از منتقدان سیاست‌های روسای جمهور آمریکا از حزب دمکرات و جمهوریخواه است و همواره با تعابیری تند از اقدامات رونالد ریگان، بیل کلینتون، جورج بوش و دونالد ترامپ، روسای جمهور پیشین آمریکا یاد کرده است. لیبوویتس اما همواره در اعتقادات سیاسی‌اش ثابت‌قدم بوده و در گفت‌وگو با گاردین می‌گوید: من یک لیبرال دمکرات قدیمی هستم، اما مشکل اینجاست که حزب دمکرات اخیرا دارای گرایش‌های به‌شدت راستگرایانه شده است. این روند از زمان ریاست‌جمهوری بیل کلینتون آغاز شد. از نظر من، دیدگاه‌های کلینتون مشابه دیدگاه‌های سیاسی جمهوریخواهان بود. لیبوویتس همچنین درباره نگاه سیاسی خویش در سال‌های اخیر می‌گوید: درحالی‌که افراد اغلب در سن پیری دارای گرایش‌های محافظه‌کارانه می‌شوند، تصور می‌کنم در این سال‌ها من بیشتر به گرایش‌های سیاسی چپگرایانه متمایل شده‌ام. گرایش بسیاری از افراد به راست سیاسی باعث نگرانی من شده که  از این رو من بیشتر به گرایش‌های سیاسی چپ متمایل شده‌ام. در گذشته مثل امروز از جمهوریخواهان بدم نمی‌آمد، اما اکنون اقدامات آنها مرا وادار به تغییر گرایش به سمت چپ سیاسی کرده است.