«در جستجوی فریده» محبوب تماشاگران و داوران
یادداشتهای ششمین روز جشنواره سینما حقیقت
بهزاد وفاخواه:
یک روز پیش از پایان یک جشنواره، معمولا روز پرتراکم آن جشنواره است. به خصوص که در مورد جشنواره سینماحقیقت این روز مصادف شد با جمعه و تعطیلی. شب قبل اسامی نامزدهای جوایز اعلام شد و در این مواقع تماشاگران سعی میکنند بیشتر به دیدن فیلمهایی بروند که در میان نامزدها اسمشان دیده میشود و مورد توجه داوران بودهاند. در بین فیلمها، 2مستند «زنانی با گوشوارههای باروتی» ساخته رضا فرهمند و «در جستجوی فریده» کاری از کورش عطایی و آزاده موسوی با 7 نامزدی در صدر فیلمهای موردتوجه داوران هستند و بعد از آنها «بانو قدس ایران» ساخته مصطفی رزاقکریمی با 5نامزدی قرار دارد که به خاطر اکران ناگهانی و بدون خبر، کمتر در میان علاقهمندان دیده شده است. فیلمهای موردتوجه منتقدان کدامها هستند؟ توجه رسانهها به این اتفاق فرهنگی آنقدر زیاد نبوده که به جواب این سوال برسیم. در میان تماشاگران اما بهتقریب میتوان گفت «در جستجوی فریده» بیشتر از سایر فیلمها مورد توجه بوده است. تا آنجا که به خاطر ازدحام تماشاگران، جمعهشب برای این فیلم سانسی فوقالعاده در نظر گرفته شد و سانس فوقالعاده هم با حضور گسترده بیننده همراه بود.
یکی دیگر از فیلمهای مورداستقبال روز ششم «رزمآرا یک دوسیه مسکوت» بود؛ فیلمی که احسان عمادی روزنامهنگار و مستندساز درباره یک شخصیت تاریخی ساخته است. سپهبد حاجیعلی رزمآرا که تنها چندماه پس از خارج شدن از کسوت نظامی و قرار گرفتن در جایگاه نخستوزیر، به دست خلیل طهماسبی کشته شد و این واقعه زمینهساز فضا برای ملی شدن صنعت نفت بود. امتیاز مستند رزمآرا در تلاقی یک پرتره تاریخی با یک داستان جنایی پلیسی درباره این ماجراست که تماشاگران را روی صندلی نگه میدارد و به شناخت آدمی نسبتا فراموششده در تاریخ معاصر علاقهمند میکند. کسی که هیچکس دوستش نداشت و از فدائیان اسلام تا جبهه ملی و مصدقیها و طرفداران آیتاللهکاشانی، همه از مرگ او خوشحال شدند!
در این دوره از جشنواره تعداد فیلمهایی که با ترکیبی از مصاحبه و آرشیو و تصویرسازی به سراغ شخصیتی از تاریخ معاصر رفتهاند کم نبود؛ سازندگان «قائم مقام» مرحوم منتظری را در قاب گرفته بودند، محمدحسین مهدویان به سراغ واقعه هفتمتیر و شهید بهشتی رفته بود، «دادستان» درباره شهید لاجوردی و «عشق شمعدانیها» درباره شهید فاطمی و «بانو قدس ایران» هم درباره همسر امام خمینی(ره) بود. هویدا و اشرف پهلوی هم از دیگر شخصیتهای مورد توجه در تاریخ معاصر بودند. به همه اینها رزمآرا را هم اضافه کنید.
از دیگر غافلگیریهای اسامی نامزدهای جشنواره، غیبت کامل مستند پرتره «زنبورک در گام مینور» کار مریم سپهری بود که توجه خیلی از منتقدین را به خود جلب کرده بود. چارهای نیست و جوایز هر جشنواره تنها حاصل برآیند نظرات هیات داوران مشخص آن جشنواره است که چهبسا با ترکیبی دیگر انتخابهایی به کل متفاوت میداشت. «ترور سرچشمه» هم تنها در شاخه کارگردانی نامزد شد و اثری از آخرین فیلم مهدی باقری، «در جستجوی خانه خورشید» در میان نامزدها نیست.