تهران میزبان طالبان

 هیأت سیاسی طالبان به ریاست ملا عبدالغنی برادر در تهران است؛ این خبری بود که وزارت خارجه ایران دیروز اعلام کرد. به‌گفته سخنگوی دستگاه دیپلماسی، این هیأت براساس هماهنگی قبلی و به دعوت وزارت امورخارجه جمهوری اسلامی ایران وارد تهران شده و مورد استقبال مقامات وزارت امورخارجه قرار گرفته است. سعید خطیب‌زاده در این رابطه گفت: هیأت سیاسی طالبان در طول مدت حضور در تهران دیدارهایی را با مقامات مسئول کشورمان ازجمله وزیر امورخارجه و نماینده ویژه ایران در امور افغانستان داشته و درخصوص روند صلح در افغانستان و مسائل و موضوعات مرتبط تبادل‌نظر و رایزنی‌هایی صورت می‌گیرد. گروه طالبان و آمریکا اسفند سال گذشته توافقنامه صلحی را امضا کردند که بخشی از این توافق برعهده دولت افغانستان بود، با این حال، هم طالبان و هم دولت افغانستان، دیگری را به نقض آن متهم می‌کنند و از سوی دیگر با رفتن ترامپ و روی کار آمدن بایدن به‌نظر می‌رسد گروه طالبان به طرف تنوع‌بخشی به جهات دیپلماسی خود سوق یافته است. یکی دو روز قبل از سفر ملابرادر به ایران، ابراهیم طاهریان‌فرد، نماینده ویژه وزیر خارجه در امور افغانستان تحرکات گسترده‌ای را آغاز کرده بود؛ چنان‌که شب گذشته طاهریان فرد با عبدالله عبدالله، رئیس شورای مصالحه افغانستان تلفنی گفت‌و گو کرد. طاهریان‌فرد همچنین با خانم لیونز، نماینده ویژه دبیر‌کل سازمان ملل متحد در امور افغانستان گفت‌وگو کرد و در این گفت‌وگو‌ آخرین وضعیت مذاکرات درون افغانی، روند صلح در افغانستان و‌ دستیابی به ثبات پایدار از طریق راه‌حل‌های دیپلماتیک مورد تأکید طرفین قرار گرفت.   2روز قبل همه طاهریان‌فرد درباره تحولات افغانستان و روند صلح در این کشور با وزیر امور خارجه افغانستان گفت‌وگو کرده بود. گفت‌وگو با نمایندگان ویژه کشورهای روسیه و آلمان در امور افغانستان از دیگر تحرکات اخیر نماینده ویژه ایران بوده‌ که در این گفت‌وگوها نماینده ویژه وزیر امور خارجه کشورمان بر ضرورت کاهش خشونت‌ها و تشریک مساعی کشورهای دوست افغانستان در استقرار صلح پایدار از طریق راه‌های دیپلماتیک تأکید کرد. طاهریان همچنین گفت‌وگوهای درون‌افغانی را مناسب‌ترین راه برای خاتمه بحران در افغانستان و کاهش آلام مردم این کشور بیان کرد و آمادگی کشورمان جهت ارائه هرگونه مساعدتی در این مسیر را مورد اشاره قرار داد. دیروز پایگاه اینترنتی وزارت امور خارجه افغانستان در بیانیه‌ای اعلام کرد: وزارت خارجه افغانستان از سفر هیأت طالبان به ایران آگاهی دارد. دولت جمهوری اسلامی ایران در مورد سفر هیأت طالبان به ایران دولت جمهوری اسلامی افغانستان را مطلع و نظرات دولت افغانستان را دریافت کرده است. در ادامه این بیانیه آمده است: ایران می‌خواهد اطمینان حاصل کند که افغانستان بار دیگر به‌پایگاه امن گروه‌های تروریستی مبدل نخواهد شد و همچون مرکز همکاری‌های منطقه‌‌ای و بین‌المللی باقی خواهد ماند. ملا عبدالغنی برادر 52سال دارد و یکی از 4نفری است که در سال۱۹۹۴ گروه طالبان به رهبری ملاعمر را تاسیس کردند و گفته می‌شود خواهر او همسر ملا عمر و همسر او خواهر ملا عمر رهبر پیشین طالبان است. در هفته‌های اخیر مصاحبه محمدجواد ظریف،‌ وزیر امور خارجه کشورمان با شبکه تلویزیونی طلوع‌نیوز افغانستان که بخشی از آن درباره طالبان بود خبر‌ساز شد. او در آن مصاحبه درباره روابط تهران با طالبان و نقش این گروه در آینده افغانستان گفت که رفتار ایران در افغانستان همانطور است که شورای امنیت سازمان ملل تصمیم بگیرد. محمدجواد ظریف، وزیر خارجه کشورمان درباره موضع ایران در رابطه با طالبان گفته بود: «در قوانین، ما هنوز طالبان را از گروه تروریستی خارج نکردیم؛ ما در این‌باره تابع ملل متحدیم» اما این اظهارات با واکنش طالبان مواجه شد؛ ذبیح‌الله مجاهد، سخنگوی طالبان اظهارات ظریف را «مداخله آشکار» در امور داخلی افغانستان و «غیر مسئولانه» و «به دور از واقعیت» دانست و گفت که این گروه در فهرست تروریستی سازمان ملل درج نیست. نخستین‌بار وزارت خارجه ایران دی‌ماه سال97 از سفر هیأتی بلند‌پایه از طرف طالبان به ایران خبر داده بود. شهریور‌ماه امسال وزارت امور خارجه بیانیه‌ای درباره تحولات افغانستان صادر و تأکید کرد: جمهوری اسلامی ایران از شروع گفت‌وگوهای بین‌الافغانی بین دولت افغانستان، گروه‌های سیاسی و طالبان استقبال می‌‌کند و امیدوار است این گفت‌وگوها بدون مداخله خارجی و در یک تفاهم جامع میان افغان‌ها به نتایج مطلوب خود برای استقرار صلح و ثبات دائمی در افغانستان و امنیت در منطقه منجر
 شود. آذرماه امسال هم طاهریان‌فرد، نماینده ویژه وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران در امور افغانستان به کابل سفر کرد و با محمداشرف غنی رئیس‌جمهور، عبدالله عبدالله رئیس شورای‌عالی مصالحه، حمدالله محب مشاور امنیت ملی و محمدحنیف‌اتمر سرپرست وزارت خارجه افغانستان به گفت‌وگو نشست. در همان‌ ماه سیدعباس عراقچی، معاون سیاسی وزیر خارجه ایران به کابل رفته و با عبدالله عبدالله رئیس شورای مصالحه ملی و حامد کرزی، رئیس‌جمهور سابق افغانستان رایزنی کرده بود. از دیگر تحولات مهم روابط ایران و افغانستان می‌توان به رایزنی تلفنی سران 2کشور در مرداد‌ماه امسال اشاره کرد.