گزارش
«پروانه» به باغ هنرآمد
آیین بازگشایی جمعه‌بازار پروانه با حضور شهردار، اعضای شورای شهر و جمعی از مدیران شهری تهران در مجموعه فرهنگی گردشگری عباس‌آباد برگزار شد
مجید جباری ـ خبر‌نگار
جمعه‌بازار پروانه که پس از یک سال تعطیلی هفته گذشته به باغ هنر مجموعه فرهنگی گردشگری عباس‌آباد منتقل شد، دیروز با حمایت شهرداری تهران، فعالیتش را به‌طور رسمی در قلب سبز پایتخت از سر گرفت.
این بازار سنتی با بیش از 20سال قدمت، به‌دلیل مسائل ایمنی و شیوع کرونا تعطیل شده بود، اما درنهایت با تفاهمنامه مشترک میان مجموعه اراضی فرهنگی گردشگری عباس‌آباد، وزارت میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی در اراضی عباس‌آباد مستقر شد و جان دوباره گرفت.
شهردار تهران در آیین بازگشایی جمعه‌بازار پروانه با بیان اینکه شیوع کرونا اقتصاد آنهایی که روزمزد بودند را تحت‌تأثیر قرار داده است، گفت: «در روزهایی که کرونا بر معیشت مردم سایه انداخته، باید بیشتر به فکر مردم باشیم. بر همین اساس، تلاش می‌کنیم در بودجه ۱۴۰۰ انعطاف بیشتری داشته باشیم و به اقتصاد و توانمندی محلی توجه ویژه کنیم.»
پیروز حناچی ادامه داد: «طبق آمار، این بحران اقتصادی ۳۰درصد جمعیت شاغلان را دربرمی‌گیرد و شهرداری هم نسبت به این موضوع حساسیت لازم را خواهد داشت.»
او اضافه کرد: «بازار پروانه از مواردی است که کسی برنامه‌ریزی دولتی و حکومتی برای آن نکرده. این بازار به عنوان یک نیاز برای مردم، با ظرفیت‌هایی شکل گرفته بود که خیلی مورد استفاده نبودند.»
شهردار تهران به تعطیلی جمعه‌بازار پروانه اشاره کرد و گفت: «شرایط کرونایی در این اتفاق تأثیر داشت. اگر می‌خواستیم پارکینگ پروانه را به پلاسکو اختصاص دهیم باید سازه‌هایش مقاوم‌سازی می‌شد. توافقی برای مقاوم‌سازی پارکینگ پروانه صورت گرفت اما با توجه به شرایط کرونایی، فضای سربسته با تراکم زیاد مطابق با پروتکل‌ها و سلامت شهروندان نبود؛ به همین‌خاطر چند نقطه به صاحبان این کسب‌وکارها پیشنهاد شد. با وجود اینکه خیلی نقاط در تهران، ظرفیت‌های لازم را داشتند، در نهایت اراضی عباس‌آباد مورد قبول واقع شد.»
حناچی به نمونه‌های دیگر شهرها اشاره کرد و گفت: «خیابان لشکرآباد اهواز به یکی از جاذبه‌های گردشگری این شهر تبدیل شده است؛ درحالی‌که این منطقه در زمان جنگ بسیار ناامن بود و کسی به آنجا نمی‌رفت. این نگاه یعنی توانمندسازی از طریق اقتصاد که هنری کم‌عارضه و پربازده است و می‌تواند به اقتصاد کشور هم کمک کند. در جمعه‌بازار هم، نگاه همین است. در این بین، نقاط دیگری در تهران در شرایط غیرکرونایی می‌تواند دوباره مورد استفاده قرار گیرد.»
نگاه جدید به بازار هنر
پیش از سخنان حناچی، سیدمحمدحسین حجازی، مدیرعامل شرکت نوسازی عباس‌آباد، بازگشایی جمعه‌بازار پروانه را یک دغدغه جدی دانست و گفت: «با نگاه حمایتی از کسب‌وکار و اینکه بتوانیم نگاه جدیدی به بازار هنر داشته باشیم، تلاش کردیم این بازار را که جایگاه کسب‌وکارهای خرد بود، در این محل برپا کنیم. البته همه این افرادی که اینجا فعال هستند، صرفا از اقشار محروم جامعه نیستند، بلکه ما هنرمندانی داریم که علاقه‌شان به این جمعه‌بازار است تا بتوانند کالای خود را به مشتریان عرضه کنند.»
او ادامه داد: «وقتی از سوی مدیران شهری این ایده مطرح شد، از نمایندگان جمعه‌بازار دعوت کردیم که اینجا را ببینند و در نهایت قرار شد باغ هنر را به این دوستان اختصاص دهیم.»
فعالیت ۱۲۰۰نفر در جمعه‌بازار پروانه
شهرناز سالاری، نماینده فعالان جمعه‌بازار پروانه هم در آیین بازگشایی این بازار سنتی گفت: «جمعه‌بازار تهران از زمانی شروع شد که تعدادی از عتیقه‌فروشان در کوچه‌های تکیه دولت شروع به‌کار کردند. بعدها این افراد برای ساماندهی به پارکینگ ناصرخسرو منتقل شدند؛ آنجا هم برای مدتی تعطیل و بعد به پارکینگ پروانه منتقل شد.» او اضافه کرد: «پارکینگ قدمت ۲۰ساله داشت و به جمعه‌بازار پارکینگ پروانه تبدیل شد. زمانی این جمعه‌بازار برند شد که هنرمندان و کارآفرینان در آن فعال شدند. ۱۲۰۰نفر آنجا کار و کارهای دستی خودشان را عرضه کردند؛ با این اتفاق هنر در این بازار احیا شد و قدمت یافت.
او گفت: «جمعه‌بازار به‌خاطر شرایط کرونایی و برخی مسائل دیگر تعطیل شده بود. شرایط اقتصادی دشوار این روزها، فعالان جمعه‌بازار را تحت فشار قرار داده بود تا اینکه با همت شهرداری تهران و اعضای شورای شهر این بازار قدیمی دوباره شکل گرفت. به‌هرحال امیدوارم بتوانیم پروانه را در این محل با کمک مدیران شهری احیا کنیم.»
بازار پروانه می‌تواند نهادی برای حمایت از هنر ملی باشد
عضو فرهنگی شورای شهر تهران در مراسم بازگشایی جمعه‌بازار پروانه گفت: «باید جمعه‌بازار سنتی پروانه را به نماد و حرکتی با عنوان پروانه تبدیل کنیم. حتی می‌شود یک نهادی به این نام تشکیل بدهیم.» احمد مسجدجامعی ادامه داد: «در پاساژ پروانه اتفاق بزرگی افتاده و هنرمندان ما هنر باکیفیت و قابل عرضه‌ای ارائه کردند؛ بنابراین می‌توانیم این بازار را به نهادی برای حمایت از هنر ملی در چارچوب شهر تبدیل کنیم.» او گفت: «در قلب تهران زمانی که روستا بود، جایی به نام امامزاده اسماعیل داشتیم که قدیمی‌ترین اشیای تهران آنجا خرید و فروش می‌شد و امروز هم قدیمی‌ترین شیء در تهران درآنجا قرار دارد. در پیرامون آن میدانی به نام میدان سیداسماعیل بود که محل عرضه اجناس عتیقه بود و به نحو ویژه‌ای موجب فعالیت‌های هنری هم شد. آنجا هنرمندان هم مشابه آنچه عرضه شده بود را می‌ساختند و ادامه این روند بود که فضاهای عرضه این آثار را در خیابان منوچهری فراهم کرد.
