اولین شورای شهر

 محمد سرابی 

شنبه 16اردیبهشت 1378غلامحسین کرباسچی برای اجرای حکم زندان به مجتمع قضایی شهید بهشتی رفت. عبدالله نوری، رئیس شورای شهر، فائزه هاشمی، دختر رئیس‎‌‎جمهور پیشین و چند نفر از نمایندگان مجلس او را مشایعت کردند. این اتفاق درست 5روز بعد از تشکیل نخستین دوره شورای اسلامی شهر و روستا بود. جلسه شورای شهر هم در روز 11اردیبهشت همزمان با استیضاح عطاء‎‌‎الله مهاجرانی، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در مجلس برگزار شده بود. روز پیش از آن نیز هاشمی رفسنجانی رئیس مجمع تشخیص مصلحت‌نظام در خطبه‎‌‎های نمازجمعه به برگزیدگان شورا‎‌‎های اسلامی شهر و روستا توصیه کرد از مشاجره و نزاع دوری کنند تا این نهاد نوپا آسیب نبیند و همکاری دو‌جانبه‎‌‎ای با ارگان‎‌‎های دولتی برقرار کنند.
درست یک‎‌‎ماه بعد، شورای شهر تهران در نخستین تصمیم خود مرتضی الویری را به‎‌‎عنوان شهردار به وزارت کشور معرفی کرد. در این شورا سعید حجاریان نایب‎‌‎رئیس، محمد ابراهیم اصغرزاده منشی اول، احمد حکیمی‌پور منشی دوم و محمد عطریانفر کارپرداز بودند.
5بهمن همین سال، الویری بودجه 320میلیارد تومانی شورای شهر را به شورا ارائه کرد که در آن توجه ویژه‎‌‎ای به بخش عمران و ساخت‎‌‎وساز شده بود (در سال 1399بودجه شهرداری تهران بیش از 30هزار میلیارد تومان است) در همین روز کرباسچی که مدتی در مرخصی بود، با عفو رهبری از زندان آزاد و مجازات 2سال حبس و پرداخت جریمه او لغو شد.
تحولات سیاسی دولت اول اصلاحات آنقدر زیاد بود که تقریبا در هر هفته اتفاقی رخ‎‌‎ می‎‌‎داد. شورای شهر در این فضای پرتنش متولد و همیشه رنگ سیاست بر آن حاکم شد؛ اگرچه اعضای شورا در دوره‎‌‎های بعد بار‎‌‎ها تلاش کردند که آن را از سیاست رسمی دور و به مدیریت شهر نزدیک کنند. فعالیت شورا‎‌‎های شهر در شهر‎‌‎های بزرگ با حاشیه همراه شد و حتی با گذشت 5دوره از برگزاری انتخابات، این حاشیه‎‌‎ها ادامه پیدا کرد. البته انتخاب شهردار همچنان در اختیار شورا‎‌‎ها باقی‎‌‎ماند.
در زمستان78 تونل اصلی جمع‎‌‎آوری آب‎‌‎های سطحی تهران به بهره‎‌‎برداری رسید. براساس طرح شبکه جمع‎‌‎آوری آب‎‌‎های سطحی شهر تهران، باید در مدت 2 سال با ساخت و تکمیل 400کیلومتر تونل، مسیل و کانال، خطر سیل در پایتخت رفع می‎‌‎شد (یک دهه بعد طول این شبکه از رقم اعلام شده بیشتر شد و طرح افزایش آن هم در برنامه کاری شهرداری قرار گرفت). روز دوم اسفند 78نیز نخستین خط متروی درون شهری ایران که شامل خط 2در فاصله میدان امام‌خمینی تا میدان صادقیه بود، با حضور محمد خاتمی، رئیس‎‌‎جمهور افتتاح شد.
ساختمان شورای شهرتهران از ابتدای تشکیل آن در مجموعه مرکزی شهرداری در خیابان بهشت قرار دارد.