فصل دیپلماسی نفتی

این سفر در حالی انجام می‌پذیرد که روز شنبه عبدالعزیز بن‌سلمان، وزیر انرژی عربستان و الکساندر نواک در یک نشست مشترک از راهبرد مشترک خود برای حفظ توافق اوپک پلاس خبر دادند. به‌نظر می‌رسد دغدغه نخست این روزها به‌ویژه در ارتباط با ایران این است که با برداشته‌شدن تحریم‌های نفتی و بازگشت نفت کشورمان به بازارهای جهانی، راهبرد کشورهای فروشنده نفت عضو اوپک و غیراوپک در قالب اوپک پلاس چه تغییری خواهد کرد؟ براساس آنچه 2چهره تصمیم‌گیر در روسیه و عربستان روز شنبه اعلام کرده‌اند، ائتلاف سازمان کشورهای صادرکننده نفت (اوپک) و متحدانش (اوپک پلاس) ممکن است راهبرد کنونی خود برای مدیریت بازارهای نفت را تا پایان سال۲۰۲۲ تمدید کند تا مانع سوءاستفاده دلالان شود. قرار است با آغاز سال جدید میلادی، مجموع تولید اوپک پلاس در روز 500هزار بشکه افزایش یابد و هر ‌ماه هم با رصد بازار دوباره تصمیم بگیرند که نفت بیشتری تولید کنند یا نه؟ از نظر نواک روسی که هرچند دیگر وزیر انرژی این کشور نیست اما همچنان حرف اول را او می‌زند، وضعیت بازار جهانی نفت هنوز هم بسیار شکننده است. افزون بر این، مسکو و ریاض در حال چانه‌زنی درباره نقشه راه همکاری جدیدی هستند که قرار است در نیمه نخست سال‌2021 امضا شود که ارزش احتمالی توافق بین 2کشور 2.5میلیارد دلار برآورد می‌شود. سفر اخیر وزیر نفت ایران به روسیه یک روز پس از سفر مرد همه‌کاره روس‌ها در بازارها جهانی انرژی یعنی الکساندر نواک به عربستان، از این منظر حیاتی و مهم است که زنگنه در مذاکراتش مصمم است بر حق ایران مبنی بر بازگشت فوری به بازار جهانی نفت تأکید کند. هرچند ایران به همراه لیبی و ونزوئلا از توافق اوپک پلاس مستثنی هستند، اما روشن است که افزایش صادرات به‌شدت محدود‌شده نفت ایران به روزی بیش از 2میلیون بشکه نه برای روسیه و عربستان که حتی برای آمریکا که خود در مقام صادرکننده نفت ظاهر شده، خوشایند نخواهد بود. اما عرصه بازار جهانی، جایی برای مذاکره برای سهم بیشتر از بازار است. با این حساب زنگنه کار دشواری را در پیش دارد ولی تجربه ثابت کرده که او در مذاکرات صریح است و حق ایرانیان را پس می‌گیرد.