فاصله اجتماعی روحانی و قالیباف
حسن روحانی برای سومینبار در روزی که طبق سنت باید به مجلس میرفت بهدلیل توصیههای ستاد کرونا، در پاستور ماند. رئیس مجلس هم از ساختمان مشروطه اتفاقات صحن علنی را دنبال کرد
قابی که دیروز از تقدیم لایحه بودجه سال1400 به مجلس شورای اسلامی ثبت شد، قابی است ماندگار، نه رئیسجمهور به مجلس رفت تا لایحه بودجه را تحویل بدهد و نه رئیس مجلس در جای خود ایستاد تا لایحه را تحویل بگیرد؛ این غریبانهترین حالت تحویل بودجه در روزهای سخت اقتصادی بود. این نخستین تقابل رئیسجمهور و رئیس مجلس در 6ماه گذشته که مجلس جدید روی کار آمده است، نیست؛ حسن روحانی تاکنون در 3نوبت که طبق عرف باید در مجلس حضور مییافت، از پاستور نظارهگر تحولات مجلس بوده و دلیل این موضوع مصوبات ستاد کرونا اعلام شده است، اما همنشینی سران 2قوه در همین 6ماه به معدود جلسات شورایعالی هماهنگی اقتصادی سران قوا محدود شده که تعدادش به کمتر از انگشتان یک دست میرسد.
غیبت دیروز رئیسجمهور خبر از اوجگیری تنش در روند تعاملی مجلس و دولت در آستانه سیزدهمین دوره انتخابات ریاستجمهوری را میدهد. بهنظر میرسد دولت دوازدهم و مجلس یازدهم اگر لازم باشد از روی اجبار همدیگر را تحمل میکنند. براساس ماده182 قانون آییننامه داخلی مجلس شورای اسلامی، دولت موظف است لایحه بودجه سالانه کل کشور را حداکثر تا پانزدهم آذرماه هر سال به مجلس ارائه دهد. هرچند نامی از حضور رئیسجمهور برای تقدیم لایحه بودجه سالانه در این ماده قانونی نیامده است، اما حضور روسای جمهور در زمان ارائه بودجه و دفاع از آن روندی مرسوم و معمول است که در ادوار گذشته صورت گرفته است و حالا غیبت توأمان 2رئیس قوه در زمان تقدیم و دریافت لایحه بودجه امری بیسابقه است.
رئیسجمهوری با عنوان رعایت پروتکلهای بهداشتی و براساس توصیه ستاد مقابله با کرونا به مجلس نرفت و رئیس مجلس هم ترجیح داد با حضور در میان جمعی از نمایندگان که برای رعایت همین پروتکلها براساس اصل رعایت فاصله اجتماعی بهصورت مجازی و با حضور در ساختمان مشروطه در نشست های مجلس حاضر میشوند، به ساختمان مشروطه برود و سکان اداره مجلس را به نایبرئیس دوم خود بسپارد. به این صورت، روسای 2قوه که از رقبای قدیمی هم در سیاست هستند در آستانه نخستین قدم برای ورود به سال1400 براساس فرمول رعایت پروتکلهای بهداشتی با یکدیگر مقابله بهمثل کردند. غیبت حسن روحانی در نشستهای مجلس یازدهم مسبوق به سابقه است.
او در 2نشستی که برای بررسی رأی اعتماد به وزرای پیشنهادیاش برای تصدی وزارت صمت (در تاریخ 22مرداد و هشتم مهرماه) برگزار شد، به مجلس نرفت و این غیبت اعتراض و گلایه جمعی از نمایندگان را بهدنبال داشت؛ آنچنان که بر رأی نمایندگان به صلاحیت نخستین گزینه او، حسین مدرسخیابانی تأثیر گذاشت و او از تصدی وزارت بازماند. هشتم مهرماه حسن روحانی بار دیگر طبق عرف باید در مجلس حاضر میشد. با این حال در روزی که جلسه رأی اعتماد به علیرضا رزمحسینی، گزینه دوم دولت برای وزارت صنعت، معدن و تجارت در مجلس برگزار میشد، روحانی از پاستور نظارهگر عملکرد نمایندگان بود. اعتراضهایی به غیبت او در صحن شد، اما نهایتا رزمحسینی رأی آورد.
پیشتر نیز برخی از نمایندگان ازجمله حسن نوروزی، نماینده رباطکریم از تریبون مجلس اعلام کرده بودند که اگر رئیسجمهور باز هم در مجلس حاضر نشود و بودجه را کسی غیر از او به مجلس ارائه کند، مجلس به کلیات لایحه بودجه رأی نخواهد داد. مجلس یازدهم تندترین اظهارات را از زمان آغاز تاکنون علیه دولت و شخص رئیسجمهور داشته است؛ چنانکه حسینعلی امیری اخیرا گفته بود: معاونت حقوقی رئیسجمهور در ارتباط با نطق و اظهارنظر برخی نمایندگان که مصداق اهانت به رئیسجمهور بوده، از برخی نمایندگان شکایت کرده است. این نطقها و اظهارات چنان تند و بیسابقه بوده که در مواردی برخی نمایندگان رئیسجمهور را تهدید به اعدام هم کردهاند. امتناع دولتیها از حضور در مجلس اخیرا به وزیران هم رسیده است. پیشتر علی بابایی، سخنگوی کمیسیون اجتماعی مجلس گفته بود وزرا میگویند که بهعلت رعایت پروتکلهای بهداشتی از حضور در جلسات ازجمله جلسات مجلس منع شدهاند.
برخی وزیران در جلسات علنی مجلس تندترین اهانتها را شنیدهاند که معروفترین مصداق آن حضور محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه در جلسه علنی مجلس بود؛ جلسهای که او دروغگو خطاب شد و نمایندگان با فریادهایشان مانع از سخنرانی وی شدند. بعد از این جلسه رهبر معظم انقلاب درباره حفظ حرمت مسئولان به مجلس تذکر دادند.