بعد از 5گام کاهش تعهدات در برجام از سوی دولت، گام ششم را مجلس برداشت
بازگشت به غنیسازی 20درصد
مجلس شورای اسلامی به یک فوریت طرحی به نام طرح اقدام راهبردی برای لغو تحریمها رأی داده است که براساس آن غنیسازی در تاسیسات فردو با غنای 20درصد از سر گرفته میشود. ایران یک سال بعد از خروج آمریکا و ناامید شدن از اینکه اروپاییها توانایی اجرای تعهداتشان در برجام را دارند، 5گام در کاهش تعهدات خودش در برجام برداشت؛ اقدام مجلس در تصویب یک فوریت طرح «اقدام راهبردی برای لغو تحریمها» را باید به عنوان گام ششم ایران در کاهش تعهدات خواند. توقف فروش ذخایر اورانیوم غنیشده و ذخایر آب سنگین، عبور از غنیسازی 3.67، لغو محدودیتهای تحقیق و توسعه، گازدهی در فردو و توقف تمام محدودیتهای عملیاتی ایران در برجام 5گامی است که ایران تاکنون برداشته است اما طی این 5گام سطح غنیسازی را بالای 5درصد نبرده است. با این حال در ماده یک طرح مجلس آمده است: سازمان انرژی اتمی ایران موظف است ظرف مدت 2 ماه پس از تصویب این قانون، سالانه به میزان حداقل ۱۲۰کیلوگرم اورانیوم با غنای ۲۰درصد در تاسیسات شهید علی محمدی فردو تولید و در داخل کشور ذخیره کند و نیز نیازمندیهای صلحآمیز صنایع کشور به اورانیوم با غنای بالای ۲۰درصد را بهطور کامل و بدون تأخیر تأمین کند. 196نماینده مجلس یعنی حدود 90درصد نمایندگانی که در جلسه روز دوشنبه گذشته حضور داشتند به یک فوریت این طرح رأی مثبت دادند. در مقدمه این طرح که ابوالفضل عمویی سخنگوی کمیسیون امنیت ملی و از دیپلماتهایی که در دوران جلیلی و ظریف در متن مذاکرات حضور داشت، از طراحان آن است به مجموعهای از کارشکنیهای آمریکا و اروپا در برجام اشاره شده و در مقابل به ادامه تعهدات از سوی ایران و گزارشهای 15گانه آژانس بینالمللی انرژی اتمی در تأیید اجرای این تعهدات تأکید شده است. مالک شریعتی از موافقان این طرح بعد از تصویب یک فوریت طرح در توییتی نوشت: «پیام رأی ۹۰درصدی مجلس به فوریت طرح اقدام راهبردی برای لغو تحریمها عبارت است از: عدمتفاوت بایدن یا ترامپ برای ملت ایران و الزام هر دو به تمکین نسبت به اراده ملت ایران، اقدام عملی (نه شعاری) یکپارچه مجلس در سالگرد یومالله۱۳ آبان، دست ایران در جنبه فنی پر و شمشیر بالای سر آمریکاست.» در ماده2 طرح مجلس هم به موضوع تحقق ظرفیت 190هزار سو غنیسازی اشاره شده است. موضوعی که در میانه مذاکرات هم مورد تأکید رهبر معظم انقلاب قرار گرفته بود. در ماده سوم این طرح به استفاده از سانتریفوژهای نسل IR-6 اشاره شده و از سازمان انرژی اتمی خواسته شده است ظرف مدت ۳ماه عملیات نصب، تزریق گاز، غنیسازی و ذخیرهسازی مواد را تا درجه غنای مناسب، با حداقل ۱۰۰۰عدد ماشین IR-2M در بخش زیرزمینی تاسیسات شهید احمدی روشن نطنز آغاز کند. براساس طرح مجلس، سازمان انرژی اتمی مکلف است در همین بازه زمانی، هرگونه عملیات غنیسازی و تحقیق و توسعه با ماشینهای IR-6 را به تاسیسات شهید علی محمدی فردو منتقل کرده و عملیات غنیسازی را با حداقل ۱۶۴ماشین از این نوع آغاز کرده و آنرا تا انتهای سال۱۳۹۹ به ۱۰۰۰ماشین توسعه دهد. در بخشی از این طرح همچنین به کاهش نظارتها هم اشاره شده است. ایران بعد از برجام و براساس گزارشهای آژانس بیسابقهترین نظارتهای این نهاد بینالمللی را در تاسیسات اتمیاش دارد. در طرح مجلس اشاره شده است ظرف 2ماه از تصویب قانون، دولت جمهوری اسلامی ایران موظف است براساس بندهای ۳۶ و ۳۷ برجام، دسترسیهای نظارتی فراتر از پروتکل الحاقی براساس برجام را متوقف کند.