اسماعیل کهرم- بوم شناس
حیوانات پیوسته در زندگی انسانها نقش داشتهاند. این نقش به فرمهای گوناگون در زندگی ملتها نمایان است. بسیاری از کشورها نقش حیوانات را بر پرچم خود نمودار کردهاند یا به صورت نماد ملی از آنها استفاده میکنند. حکاکیهای ماهرانه و جاودانه تختجمشید گواه این ادعاست. چندی قبل تصاویر پرندگان در بشقابهای غذاخوری دوران هخامنشی به دستم رسید. پرندگانی همچون مرغابی، لکلک، حواصیل، قرقاول و البته پرندگان شکاری مانند شاهین و بحری که جای خود دارد! مابقی نیز دارای نقوشی بودند که به نظر میرسید خیالی باشند، مثلاً یک حیوان درنده با خالهای مربع مستطیل؛ این نقوش نشان از اهمیت جانوران نزد ایرانیان قدیم دارد.
امروز هم جانوران نزد مردم جهان دارای مقام و موقعیت خاص هستند و برخی از جوامع ارزش آنها را بیش از دیگران میدانند. مثلا در انگلستان مردم معتقدند علاقه و حمایت از حیوانات نشانه تمدن است. نگارنده البته معتقد است گاه در این امر افراط میشود!
در این کشور به ظاهر حیواندوست، گاه فجایعی نیز نسبت به این مخلوقات رخ می دهد و رفتارهایی بروز میکند که حیرتآور است. مثلاً شخصی با نهایت قصاوت دو قلاده سگ را در قفسی محبوس میکند و به سفر میرود. بیش از دو ماه می گذرد و همسایهها از بوی نامطبوع به پلیس شکایت میبردند. پلیس با شکستن درب ورودی وارد خانه میشود و از آنچه میبیند بهت زده میشود. یکی از سگها مرده یا کشته شده و دیگری از جسد همبند خود تغذیه کرده است! سگی که زنده مانده بود، نیمی از وزن بدن خود را از دست داده و امکان بهبود ندارد و معدوم میشود.
پس همانطور که عشق به حیوانات در انگلستان موج میزند، عدهای هم شدیداً در حیوانآزاری رکورد میشکنند. مثلاً شکار روباه
(Fox Hunting)، در این به اصطلاح ورزش، 70 سگ شکاری را در دشت و بیابان به جان روباه میاندازند. دیدهام که چند سگ یک روباه را دوره میکنند و در کسری از ثانیه حیوان تکه تکه میشود و اشراف منحط، سوار بر اسبهای میلیونی، از این منظره لذت میبرند! البته گروههایی نیز مخالف این به اصطلاح ورزش و سرگرمی هستند و علیه آن فعالیت میکنند. مانند جوانهایی که علیه گاوبازی در اسپانیا مبارزه کردهاند. این تلاشها تاکنون به نتیجه نرسیده ولی تاثیر خود را بر مردم گذاشته است. اعمال خشونتبار علیه جانوران در انگلستان موجب پیدایش «انجمن سلطنتی جلوگیری از بیرحمی به حیوانات» شده است. نگارنده با فعالیت آنها و حدود اختیاراتشان آشنا است و روزانه تلفنهای متعدد برای مواجهه با شرایط اضطراری دریافت میکنند. اغلب گزارشها مربوط به بدرفتاری با حیوانات خانگی است که توسط همسایهها گزارش میشود و بازرسان «RSPCA» با اجازه دادستانی به خانه و محل کسب و کار مردم میروند و گزارش آنها میتواند موجب محکومیت و تنبیه مقصر شود. بیرحمی نسبت به جانوران نیز متأسفانه در سراسر ایران ساری و جاری است و بنابراین وجود تشکیلاتی شبیه به آنچه در انگلستان وجود دارد، در ایران عزیز نیز کاملاً الزامی است. چون نه تنها چنین تشکیلاتی از بیرحمی نسبت به حیوانات جلوگیری میکند که میتواند در جهت تقویت رأفت با جانوران نیز فرهنگساری کند. چنین تشکیلاتی درایران حتی میتواند زیر نظر شهرداریها، سازمان دامپزشکی یا سازمان حفاظت محیطزیست انجام وظیفه کند.
لزوم تأسیس گارد حفاظت از جانوران اهلی
در همینه زمینه :