نفت فوقسنگین به چه کار آید؟
معمای تجارت طلای سیاه بین ایران و ونزوئلا
برخی رسانههای خارجی ازجمله خبرگزاری رویترز و بلومبرگ گزارش دادهاند ایران میعانات گازی به کشور ونزوئلا صادر و به جای آن نفت فوقسنگین از این کشور خریداری کرده است. هرچند هنوز وزارت نفت ایران به این ادعا واکنش نشان نداده اما به باور کارشناسان تجارت نفتی بین ایران و ونزوئلا بهعنوان 2کشور تحت تحریم آمریکا همچنان برای فعالان بازار جهانی نفت یک معماست. ایران در ماههای گذشته پس از بحران بنزین در ونزوئلا به کمک این کشور شتافت اما بهنظر میرسد رویکرد تهران و کاراکاس از مسئله بنزین فراتر رفته و این دو کشور عضو اوپک، همکاری جالب و معماگونهای را برای دور زدن تحریمها آغاز کردهاند.
بلومبرگ گزارش داده ایران و ونزوئلا بهرغم همه تهدیدها و دشواریهای بر سر راه تجارت نفت خود تلاش میکنند تا تحریمهای نفتی آمریکا را نادیده گرفته و آن را دور بزنند و پس از آنکه یک نفتکش ایرانی هفته گذشته محموله میعانات گازی خود را به ونزوئلا تحویل داد، اکنون همان نفتکش در حال بارگیری نفت خام ونزوئلا در یک ترمینال در این کشور آمریکای لاتین است.
برمبنای این گزارش درحالیکه صاحبان کشتیها و شرکتهای بیمه از همکاری نفتی با ونزوئلا بهدلیل تحریمهای آمریکا طفره میروند، ایران به کمک این کشور برخاسته و ضمن اعزام نیروی متخصص و ارسال تجهیزات برای راهاندازی و تعمیر پالایشگاههای این کشور بخشی از سوخت مورد نیاز ونزوئلا را نیز تأمین میکند. حالا ایران اکنون پا را فراتر گذاشته و تصمیم گرفته برای کمک به این کشور بخشی از نفت خام ونزوئلا را نیز با نفتکشهای خود صادر کند.
براساس روایت بلومبرگ و رویترز، نفتکش هانی که پرچم ایران را دارد، در حال بارگیری نفت خام صادراتی از بندر خوزه ونزوئلاست و «هانی» همان ابر نفتکشی است که اوایلماه جاری دو میلیون بشکه میعانات گازی ایران را در ونزوئلا تخلیه کرده بود.
ایران خودش تولیدکننده و همچنین صادرکننده نفت سنگین است و به همین دلیل خرید نفت فوقسنگین از ونزوئلا یک معما شده هرچند منابع خبری گزارش دادهاند مقصد اصلی نفتکش هانی با محمولههای نفت خام ونزوئلا آسیاست. تغییر نام و پرچم کشتیهای نفتکش و خاموش کردن رادارها یکی از سیاستهای وزارت نفت ایران برای صادرات نفت بهصورت مویرگی است که بیژن زنگنه پیش از آن خبر آن را تأیید کرده بود.ماه گذشته میلادی بود که دولت آمریکا اعلام کرد که محموله سوخت 6نفتکش را توقیف و صاحبان آن را تحریم کرد اما ایران مالکیت این کشتیها را رد و اعلام کرد: نه کشتیها و نه محموله آنها به ایران تعلق نداشته است. چند روز بعد از این اتفاق بود که وزارت خزانهداری آمریکا در نهایت بدون هیچگونه توضیح رسمی این نفتکشها را از فهرست تحریمهای خود خارج کرد. رویترز گزارش داده ایران میعانات گازی را به ونزوئلا ارسال میکند تا آن را با نفت خام سنگین این کشور مخلوط کرده تا نفت خام این کشور بتواند رقیقتر شده و در بازارهای جهانی به فروش برسد زیرا نوع نفت ونزوئلا موسوم به مری یک نفت عمدتاً فوق سنگین است و پالایش آن نیاز به تکنولوژی بالا دارد، اما با مخلوط کردن این نوع نفت با نفت فوق سبک، یا همان میعانات گازی، فرایند پالایش و تولید بنزین راحتتر میشود.
شرکتهای ردیابی نفتکشها، ازجمله تانکر ترکرز میگویند ایران با دور زدن قاره آفریقا، بهصورت پنهانی و درحالیکه سیستم سیگنالدهی نفتکش را خاموش نگه داشته شده بود، ۲ میلیون بشکه میعانات گازی خود را به ونزوئلا رسانده، درحالیکه رویترز پیش از این هم از افزایش چشمگیر صادرات نفت ایران درماه سپتامبر خبر داده بود که علی ربیعی، سخنگوی دولت ایران این خبر را یک شیطنت خوانده بود.