جنگ جهانی کرونا با اقتصاد

این چه ویروس مرگباری است که هم جان آدم‌ها را می‌گیرد و هم نفس اقتصاد ایران و جهان را بریده است. سوغات استان ووهان چین، برخلاف انتظارها کام اقتصاد دنیا را تلخ و زهرآگین کرده و تجارت جهانی را در ابهام فرو برده است. نسخه کشورها برای نجات اقتصاد ملی‌شان تا چه اندازه می‌تواند از فروپاشی اقتصاد کشورها جلوگیری کند و آیا کمک‌های پراکنده و اندک نهادهای بین‌المللی ازجمله صندوق بین‌المللی پول و بانک جهانی می‌تواند مانع پیروزی کرونا در جنگ با اقتصاد دنیا شود؟ راه‌حل‌های ملی اکنون وجه غالب سیاست‌های حمایتی کشورهای دنیا برای نجات خودشان از خطر فروپاشی است اما به‌نظر زنگ خطر بزرگ وقتی به صدا درخواهد آمد که اجماع جهانی برای جلوگیری از گرفتار شدن اقتصاد دنیا در خطر یک رکود فراگیر وجود نداشته باشد.
68.6درصد از 347تحلیلگر بین‌المللی ریسک در ارزیابی مجمع جهانی اقتصاد بر این باور هستند که رکود بزرگ در نتیجه ادامه شیوع ویروس کرونا اقتصاد دنیا را به‌شدت تهدید می‌کند و احتمال دارد که نرخ تورم جهانی به بالای 20درصد برسد و بسیاری از بنگاه‌های اقتصادی کوچک، متوسط و بزرگ در خطر ورشکستگی و ادغام قرار گیرند. به گزارش همشهری، تازه‌ترین گزارش نظرخواهی مجمع جهانی اقتصاد از 347تحلیلگر ریسک درباره پیامدهای تشدید شیوع ویروس کرونا در دنیا نشان می‌دهد که 56.8درصد از بنگاه‌های کوچک، متوسط و بزرگ دنیا ممکن است ورشکسته شده و یا موجی از ادغام شرکت‌ها برای نجات صنایع از ورشکستگی شکل بگیرد. معاونت بررسی‌های اتاق تهران در گزارشی از این نظرخواهی مهم روایت می‌کند که 10ریسک اقتصادی پیش روی اقتصاد جهان قرار دارد که طی 18‌ماه پس از شیوع ویروس کووید19 به‌تدریج اثرات آن نمایان خواهد شد، ازجمله اینکه حدود 60درصد از تحلیلگران بین‌المللی ریسک بر این باور هستند که ممکن است برنامه دولت‌ها برای نجات صنایع و بخش‌های مختلف اقتصادی در برخی کشورها به شکست بینجامد. خطر دیگری که اقتصاد دنیا را تهدید می‌کند افزایش شدید نرخ بیکاری در جهان است به‌گونه‌ای که 49درصد از تحلیلگران انتظار نرخ بالای بیکاری در دنیا به‌ویژه در بین جوانان را مطرح کرده‌اند. حدود 46درصد از این تحلیلگران معتقدند که جایگاه مالی اقتصادهای بزرگ در نتیجه شیوع ویروس کرونا تضعیف خواهد شد و 42درصد هم تأکید دارند که زنجیره تامین کالاها و خدمات به‌صورت طولانی مدت دچار اختلال شدید می‌شود. زنگ خطر جدی البته اقتصاد کشورهای در حال توسعه از هم‌اکنون به صدا درآمده و 38درصد از تحلیلگران درنظرسنجی مجمع جهانی اقتصاد بر این نظر تأکید دارند که ممکن است یک بازار نوظهور و یا اقتصادهای در حال توسعه با پاندمی کرونا در معرض فروپاشی قرار گیرد.
تنها 20درصد یعنی یک پنجم از این تحلیلگران ریسک جهانی معتقدند که شیوع کرونا ممکن است نرخ بیکاری جهانی را به بیش از 20درصد افزایش دهد و 18درصد از آنها معتقدند که خروج گسترده سرمایه و کندشدن جریان سرمایه‌گذاری مستقیم اقتصاد دنیا را تهدید می‌کند و 18درصد هم احتمال داده‌اند که صندوق‌های بازنشستگی با افت ارزش دارایی‌های خود مواجه و دچار کسری بودجه می‌شوند.

خطر اقتصاد ایران را تهدید می‌کند
پیش از این روزنامه همشهری در گزارشی با عنوان حمله دوم کرونا به اقتصاد ایران هشدار داده بود: با افزایش تعداد مبتلایان و فوتی‌های ناشی از شیوع موج تازه ویروس کرونا حالا اقتصاد ایران گرفتار فشار تحریم‌ها، کسری بودجه دولت و نرخ تورم بالا در خطر حمله دوم کرونا قرار گرفته است، حمله دوم نه‌تنها می‌تواند بسیاری از کسب و کارهای داخلی که تجارت خارجی ایران را تحت‌تأثیر قرار دهد و اگر جلوی موج دوم شیوع این ویروس گرفته نشود و مردم رعایت نکنند، احتمال وضع محدودیت‌های تازه هم بر کسب و کارها و هم بر تجارت خارجی ایران وجود دارد.
درحالی‌که دولتمردان معتقدند که دولت تاکنون به‌صورت مستقیم و غیرمستقیم از بانک مرکزی قرض نگرفته اما سبقت پایه پولی از رشد نقدینگی در 3ماهه نخست سال نشان داد که نه‌تنها بانک مرکزی برای کم کردن آثار مخرب کرونا بر اقتصاد کشور بالغ بر 75هزار میلیارد تومان از منابع بانکی را برای یاری رساندن به معیشت مردم و نجات بنگاه‌ها تزریق کرده بلکه دولت از منابع ارزی صندوق توسعه ملی برای جبران کسری بودجه بانک مرکزی استفاده کرده درحالی‌که این منابع در اختیار بانک مرکزی قرار نگرفته است.

   تمدید پرداخت وام کرونا
 تازه‌ترین خبر از تلاش دولت برای کمک به بنگاه‌های آسیب‌دیده از کرونا اینکه کارگروه مقابله با پیامدهای اقتصادی ناشی از شیوع کرونا اعلام کرده کسب و کارهای آسیب‌دیده از کرونا تا ۲۵تیرماه فرصت دارند با مراجعه به سامانه کارا به نشانی https://kara.mcls.gov.ir نسبت به ثبت‌نام اقدام کنند. براساس اعلام بانک مرکزی یک میلیون و 200هزار بنگاه اقتصادی ایران مشمول حمایت تسهیلاتی کرونا می‌شوند که براساس آخرین آمار تاکنون ۴۰هزار میلیارد ریال پرداخت شده است. همچنین از ۱۶تیرماه متقاضیان فاقد بیمه نیز برای دریافت تسهیلات می‌توانند به سامانه مراجعه و درخواست خود برای دریافت تسهیلات را ثبت‌نام کنند.