جنجال اصلاح ژنتیک گیاهان در انگلیس
موضوع اصلاح ژنتیکی مدتهای مدیدی است که به عنوان مسئلهای چالشبرانگیز در جهان، گیاهان و انسانها را درگیر خود کرده است
انگلیسیها در حال تهیه برنامهای برای قانونیسازی ویرایش ژنهای محصولات کشاورزی در این کشور هستند. دانشمندان میگویند این کار امکانی برای کشورشان فراهم میکند تا بتواند انواع بهتر و مغذیتری از گیاهان را برای رشد و نمو تولید کند. به گزارش گاردین، همچنین این قانون در صورت تصویب، چراغ سبزی است برای ویرایش ژن در حیوانات.
اصلاح ژنتیک سالهاست که مسئلهای جنجالی و بحثبرانگیز در جهان بوده است و حوزههای مختلف، از گیاهان گرفته تا انسان را دربرمیگیرد.
این تغییر زمانی پیشنهاد خواهد شد که لایحه کشاورزی فعلی، ماه آینده به مرحله کمیته خود در مجلس اعیان برسد و توسط تعداد زیادی از نمایندگان که اعتقاد دارند چنین اقدامی مزایای طولانیمدت خواهد داشت، حمایت شود. هماکنون این عمل بهشدت با مقررات اتحادیه اروپا محدود شده و این اتحادیه انجام آن را ممنوع اعلام کرده است.
طرح پیشنهادی به مجلس اعیان انگلیس، شامل ایجاد اصلاحیه در این لایحه به منظور قدرتدادن به وزیر امورخارجه برای دخالت در امور محیطزیست، غذا و امور روستایی جهت ایجاد تغییر در قانون حمایت از محیطزیست است؛ تغییراتی که دیگر باعث ایجاد محدودیت و ممنوعیت در اصلاح ژنتیک گیاهان و حیوانات در انگلیس نخواهد شد.
ویرایش ژنهای گیاهان و حیوانات توسط همان قوانین سختگیرانه اروپایی کنترل میشود که ارگانیسمهای اصلاحشده ژنتیک (GM) را کنترل میکند. با این حال، دانشمندان میگویند ویرایش ژن ارزانتر، سریعتر، سادهتر، ایمنتر و دقیقتر از فناوری GM است.
در حقیقت فناوری GM شامل انتقال کل ژنها یا گروههای ژنی از یک گونه به گونه دیگر است. در حالی که تکنیکهای اخیر ویرایش ژن صرفا شامل ایجاد تغییرات جزئی در ژنهای موجود در یک گیاه یا حیوان است و به همان اندازهای ایمن است که تکنیکهای سنتی تولیدمثل گیاهان. بنابراین قرار نیست ساختار ژنتیک یک گونه گیاهی یا حیوانی به کلی دستکاری شود و تغییر کند، بلکه برای بهبود آن تنها تغییرات کوچکی در ژنتیک رخ خواهد داد.
خوب یا بد؟
اصلاح ژنتیک طرفداران و مخالفان جدی خود را دارد. گروهی از دانشمندان، اصلاح ژنتیک را برای نجات بشر ضروری میدانند و در مقابل، گروهی دیگر آن را مسئلهای غیراخلاقی یا حتی دخالت در خلقت بهحساب میآورند. موافقان این مسئله میگویند با اصلاح ژنتیک میتوان بهرهوری تولید محصولات کشاورزی را بهشدت بالا برد و بحران غذایی جهان را کمتر کرد. همچنین در پزشکی این عقیده وجود دارد که با اصلاح ژنتیک میتوان جلوی ابتلا به بیماریهای مرگبار را گرفت.
اما مخالفان، اصلاح ژنتیک را مضر و حتی ضربهای به سلامت انسان میخوانند.
پروفسور دیوید بالکامب، دانشمندگیاهشناس از دانشگاه کمبریج، میگوید: مزایای اولیه ویرایش ژن برای کشاورزی انگلیس میتواند شامل گندم عاری از گلوتن، چغندرقند مقاوم در برابر بیماری و سیبزمینیهایی باشد که حتی از آنهایی که اکنون داریم سالمتر هستند.
اشتیاق فرستادن لایحه ویرایش ژنتیک در نمایندگان مشترک کاملا مشهود است. آنها استدلال میکنند که استفاده گسترده از ویرایش ژنهای محصولات زراعی میتواند یک مزیت اساسی در کشاورزی و در صنایع غذایی، بعد از برگزیت، برای انگلیس به همراه داشته باشد. لرد کامرون در طول مطالعه هفته گذشته این لایحه گفت: ما درواقع با این لایحه قصد داریم پیام واضحی ارسال کنیم؛ اینکه به جلو حرکت خواهیم کرد تا امکان ویرایش ژن در برنامههای تحقیقاتی ما فراهم شود. این روشی برای سرعت بخشیدن به روشهای طبیعی پرورشی مزرعه است تا اطمینان حاصل کنیم که میتوانیم نتایج محیطی و تغذیهای را در تغذیه جمعیت انسانی روبهرشد خود بهبود بخشیم. شواهد روشنی وجود دارد که نشان میدهد دولت نیز نسبت به چنین اقدامی دلسوز است.
لرد گاردینر که به نمایندگی از دولت صحبت میکرد نیز گفت: در مورد ویرایش ژن، دولت نیز موافق است که رویکرد اتحادیه اروپا در این خصوص غیرعلمی است.
حامیان میگویند با آزادسازی ویرایش ژن از محدودیتهای گرانقیمت اعمالشده توسط اتحادیه اروپا در زمینه رشد گیاهان GM، برای شرکتهای کوچک و متوسط نیز میتوان پروژههای جدیدی را تنظیم کرد. هماکنون فقط شرکتهای بزرگ میتوانند هزینههای آزمایشهای سخت مورد نیاز هنگام رشد گیاهان GM را پرداخت کنند. هفته گذشته، لرد دوبز، از نمایندگان محافظهکار مجلس اعیان انگلیس گفته بود: ما بهدنبال آیندهای روشنتر، سبزتر و ابتکاریتر هستیم و این لایحه به کشاورزان کمک میکند تا به هدف خود برسند.
ایجاد اصلاحیه
طرح پیشنهادی به مجلس اعیان انگلیس، شامل ایجاد اصلاحیه در لایحه کشاورزی به منظور قدرتدادن به وزیر امورخارجه برای دخالت در امور محیطزیست، غذا و امور روستایی جهت ایجاد تغییر در قانون حمایت از محیطزیست است؛ تغییراتی که دیگر باعث ایجاد محدودیت و ممنوعیت در اصلاح ژنتیک گیاهان و حیوانات در انگلیس نخواهد شد