تهران برنامه جامع مدیریت بحران می‌خواهد

مجید جباری _ خبرنگار

4روز از زمین لرزه بامداد جمعه تهران می‌گذرد. اینطور که پیداست گسل مشا فعلا آرام گرفته اما این موضوع نگرانی‌های جدی را در ابرشهر تهران برانگیخته و مدیریت بحران، بحث اول محافل شده است. بر همین اساس محور نشست خبری دیروز علی اعطا و زهرا نژادبهرام، 2عضو هیأت‌رئیسه شورای شهر تهران هم به این موضوع اختصاص داشت و خبرنگاران از الزامات و ضرورت‌های مدیریت بحران در صورت وقوع زمین لرزه بزرگ‌تر در پایتخت پرسیدند. 
موضوعی که هم علی اعطا و هم زهرا نژادبهرام بر آن تأکید کردند، ضرورت اقدام فوری در زمینه مدیریت بحران پیش و پس از وقوع زمین‌لرزه احتمالی و یا دیگر بحران‌ها در تهران بود. اما این نشست خبری مشترک یک محور مهم دیگر هم داشت و آن، پیشنهادهایی بود که هریک از این اعضای هیأت‌رئیسه شورا ارائه کردند. 
زهرا نژادبهرام که رئیس کمیته شهرسازی و معماری پارلمان شهری تهران هم هست اما با مروری بر شرایط ویژه پایتخت به سکونت 40درصد جمعیت تهران در بافت ناپایدار و فرسوده اشاره کرد و از پیشنهادش برای تشکیل کمیته ویژه مقابله با زلزله در شورای شهر خبر داد. نژادبهرام این را هم گفت که نوسازی بافت فرسوده و اقدامات لازم در این زمینه باید در قالب برنامه‌های کوتاه‌مدت و بلندمدت انجام شود؛  به‌همین‌خاطر رویکرد دوره پنجم مدیریت شهری تهران در نوسازی بافت فرسوده تغییر کرده و به‌دنبال ارتقای ارزش سکونت و نوسازی بافت فرسوده به‌معنای واقعی هستیم. در این نشست خبری که پنجمین جلسه پرسش و پاسخ سخنگوی شورا با خبرنگاران حوزه شهری بود، علی اعطا هم از پیشنهاد خود مبنی بر تصویب برنامه جامع مدیریت بحران تهران در شورای امنیت ملی رونمایی کرد؛ پیشنهادی که هدفش پیشگیری از کندشدن برنامه‌های مقاوم‌سازی‌ شهر با تغییر دولت‌هاست. او همچنین با انتقاد از برخوردهای مناسبتی با زلزله تهران، از نگرانی‌هایی گفت که هربار به‌دنبال زلزله‌ای در بین مسئولان و متولیان ایجاد می‌شود، اما بعد از گذشت مدت کوتاهی، اقدامات عاجل در این‌باره فراموش و به زمان دیگری موکول می‌شود.

نیازمند یک‌برنامه جامع هستیم
علی اعطا ، سخنگوی شورای شهر تهران در نشست خبری این هفته خود که با زهرا نژادبهرام، دیگر عضو هیأت‌رئیسه شورا مشترک بود، گفت: «شهر تهران به‌عنوان پایتخت جمهوری اسلامی به لحاظ مخاطراتی که دارد و با آن درگیر است در وضعیت مناسبی قرار ندارد؛ در تهران و اطراف آن حدود 80کیلومترمربع پهنه گسلی وجود دارد که 47کیلومترمربع آن در داخل شهر است و این موضوع نشان می‌دهد با چه شرایطی مواجه هستیم. بنابراین، مدیریت بحران با یک برنامه ساده محقق نمی‌شود و در سطوح عالی مدیریتی نیاز به تصمیم‌گیری است. بر همین اساس پیشنهاد می‌کنم برنامه جامع مدیریت بحران به‌ویژه در بحث زلزله در نهادی مثل شورای‌عالی امنیت ملی تصویب شود تا اگر دولت‌ها و مدیریت شهری تغییر کردند، این تغییر مدیریت، باعث کندشدن برنامه نشود.»

سلامت مردم را با هیچ چیز عوض نمی‌کنیم
عضو هیأت‌رئیسه شورای شهر تهران هم در نشست خبری مشترک با علی اعطا از تغییر رویکرد مدیریت شهری دوره پنجم در نوسازی بافت فرسوده گفت و اضافه کرد: «براساس این تغییر رویکرد به‌دنبال ارتقای ارزش سکونت و نوسازی بافت فرسوده به‌معنای واقعی هستیم.» زهرا نژادبهرام، فرونشست، سیلاب و زلزله را تهدیدهای همیشگی تهران عنوان کرد و گفت: «تهران باوجود اینکه پایتخت ایران است اما مدیریت بحران در حوزه نهادی، بودجه‌ای و تصمیم‌گیری آنچنان که باید موفق نبوده است. مدیریت بحران شهر تهران از شهردار به وزیر کشور منتقل شده، بودجه برای مخازن امن هنگام بحران باید از بودجه شهرداری تأمین شود و تصمیم‌گیری‌های کلان در اختیار مدیران بخشی قرار می‌گیرد؛ این در حالی است که تصمیمات این‌چنینی باید فرامنطقه‌ای و در وسعت کشور اتخاذ شود، اما متأسفانه این امر مورد غفلت قرار گرفته است.» رئیس کمیته شهرسازی و معماری شورای شهر تهران با بیان اینکه بحران‌ها سیستم‌های شهرسازی را متحول می‌کنند، تصریح کرد: «در تهران ۱۵هزار هکتار بافت ناپایدار و 3هزار و ۲۶۸ هکتار بافت فرسوده وجود دارد؛ به‌عبارت دیگر ۱۵درصد جمعیت تهران در بافت فرسوده مصوب و ۲۵درصد نیز در بافت ناپایدار زندگی می‌کنند؛ این به‌معنای سکونت 40درصد تهرانی‌ها در بافت‌های فرسوده و ناپایدار است.» او اضافه کرد: «در بافت ناپایدار، سازه‌ها دوام کافی ندارند و علاوه بر اینکه دچار نبود استحکام کافی هستند، با ریزدانگی یا نفوذناپذیری هم مواجه‌اند اما در بافت فرسوده هر 3عامل ریزدانگی، نفوذناپذیری و نبود استحکام، یکجا وجود دارد.»

     پیاده‌روهای شهر را نمی‌فروشیم

عضو هیأت رئیسه شورای شهر تهران در پاسخ به لایحه ساماندهی پیاده‌روها نیز اشاره کرد و افزود: «اخیرا مدام از ما می‌پرسند قرار است پیاده‌روها فروخته یا اجاره داده شود؟ اصلا چنین چیزی مطرح نیست؛ زیرا اگر زاویه دید را تغییر داده و محورهای مصوبه را بررسی کنیم اصلا موضوع فروش پیاده‌رو مطرح نمی‌شود. در همه جای دنیا از ظرفیت موجود در شهر استفاده می‌شود. برخی از واحدهای صنفی که از پیاده‌رو استفاده می‌کنند، امکاناتی را برای حضور مردم گذاشته‌اند و باعث نشاط اجتماعی و ظرفیت تعامل بیشتر در سطح شهر شده‌اند، می‌توانند از لایحه‌ای که شهرداری به شورا فرستاده استفاده کنند.
نژادبهرام، رئیس کمیته شهرسازی شورای اسلامی شهر تهران، ادامه داد: پیش‌تر در برخی مناطق برای گرفتن پیاده‌روها توسط صنوف پول گرفته نمی‌شد و در برخی مناطق دیگر با تعرفه‌های متفاوت این پول را اخذ می‌کردند؛ بنابراین لایحه شهرداری با هدف ساماندهی این موضوع پیاده‌روهایی که بالای 6 متر بوده و ظرفیت آن را دارند که نشاط اجتماعی را بالا ببرند، ارائه شده است.
او با تأکید بر اینکه شورای شهر به روشنی نشان داده که سلامت شهروندان را با منابع مالی معاوضه نمی‌کند، گفت: «بیش از ۴۰میلیارد تومان فقط برای ضدعفونی شهر در روزهای شیوع کرونا هزینه شده است؛ بنابراین اگر گفته شود تصمیمات درخصوص طرح ترافیک یا حمل‌ونقل عمومی برای کسب درآمد بوده، نوعی کم‌لطفی در حق مدیریت شهری است. اگر چنین بود یقینا موضوع عوارض تشویقی و لایحه تمدید خوش‌حسابی تصویب نمی‌شد؛ بنابراین حاضر به معامله با هیچ‌کسی بر سر سلامت مردم نیستیم.»